Ông Tạ Khánh Hưng, Chủ tịch Hội Nông dân xã Tiền Yên chia sẻ, là xã thuần nông nhưng đất chật, người đông, không có ngành nghề phụ, người dân nơi đây coi sản xuất nông nghiệp là ngành kinh tế chủ lực. Ý thức được khó khăn, trong những năm qua, Tiền Yên tập trung đầu tư cho sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hoá, chính vì vậy, nhiều mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi hiệu quả cao bung ra. Đến nay, trong tổng số 284,42ha đất nông nghiệp, Tiền Yên đã có trên 31ha trồng rau an toàn và hàng chục hécta trồng cây ăn quả, 31 hộ có trang trại chăn nuôi, gần 600 hộ chuyên trồng rau an toàn.
Cũng giống nhiều địa phương, trong quá trình phát triển sản xuất đã kéo theo số lượng lớn rác thải, chất thải phát sinh gây ô nhiễm môi trường. Tính trung bình, mỗi ngày trên địa bàn xã phát sinh 5 tấn rác thải, trong đó 1 tấn từ vùng chuyên canh rau, 3 tấn từ hoạt động chăn nuôi. Điều đáng lo ngại, hoạt động thu gom xử lý chất thải trong chăn nuôi, nước thải sinh hoạt chưa được thực hiện triệt để, nhất là việc đổ chất thải rắn bừa bãi ảnh hưởng đến môi trường gân bức xúc đối với người dân. Tuy nhiên, đây là câu chuyện của 5 tháng trước, kể từ khi Hội Nông dân thành phố phối hợp với Sở Tài nguyên & Môi trường Hà Nội triển khai thí điểm mô hình “Thu gom, phân loại rác thải tại nguồn, hướng dẫn sử dụng rác hữu cơ làm phân bón cho cây trồng” tại xã Tiền Yên thì môi trường đã thay đổi hoàn toàn. Qua khảo sát thực tế tại 200 hộ trên địa bàn xã đã chọn 100 gia đình tham gia mô hình. Mỗi hội được cấp miễn phí 2 thùng chứa rác thải để phân loại rác hữu cơ, vô cơ và 1lít dung dịch vi sinh EM. Để người dân nắm bắt được quy trình xử lý, Chi cục Môi trường Hà Nội đã mời chuyên gia Trung tâm Phát triển công nghệ Việt Nhật giảng dạy trong 4 ngày về tác dụng của việc phân loại rác thải tại hộ gia đình và các phương pháp xử lý rác hữu cơ làm phân bón cho cây trồng bằng công nghệ vi sinh EM tại thực địa.
Ông Nguyễn Khắc Bút, thôn Tiền Lệ, xã Tiền Yên cho biết, lúc đầu, một số người còn nghi ngờ, bởi đây chỉ là mô hình thí điểm, không biết hiệu quả kinh tế đến đâu, trong khi đó việc phân loại rác tại nguồn mất thời gian... Nhưng quá trình sử dụng chế phẩm EM thấy, không chỉ khử mùi hôi của rác mà công nghệ này còn góp phần giảm tải lượng rác thải, phân hoá rác thành phân hữu cơ để phát triển sản xuất sạch nên các hộ gia đình tham gia mô hình đều hưởng ứng tích cực. Ông Tạ Đăng Phong, thôn Yên Thái cho biết, sau khi phân loại, rác thải hữu cơ được xử lý bằng chế phẩm EM, cứ 7-10 ngày, gia đình ông lại mang ra đồng ủ thành đống. Sau khoảng 15-20 ngày, phân hoai mục, tơi xốp là có thể bón cho cây trồng. Với cách làm này, trung bình mỗi tháng gia đình ông giảm 40%-50% lượng rác thải ra môi trường. Không những giảm áp lực cho môi trường, bước đầu mô hình này đã chứng minh đem lại hiệu quả về kinh tế. Ông Phong nhẩm tính: “Gia đình ông trồng 2 sào chuối tiêu hồng, trước đây chưa thực hiện mô hình, trung bình mỗi tháng gia đình chi phí 50-60 nghìn đồng mua urê để bón, kể từ khi có nguồn phân bón từ việc xử lý rác hữu cơ, gia đình đã đỡ tốn kém khoản tiền này; chưa hết, cây trồng được bón phân từ việc xử lý rác hữu cơ cho năng suất, chất lượng khá cao, trong khi đó việc sử dụng phân bón có nguồn gốc hoá học làm cho đất chai cứng”. Ông Nguyễn Khắc Bút cho biết thêm, ngoài sử dụng chế phẩm xử lý các loại rau thừa ngay tại ruộng để làm phân bón trực tiếp cho cây trồng, gia đình ông còn sử dụng chế phẩm EM phun vào chuồng trại chăn nuôi khử mùi hôi thối và hạn chế dịch bệnh cho vật nuôi. Chưa hết, gia đình còn có thêm thu nhập từ việc tận dụng phân của vật nuôi sau khi xử lý để bón cho rau sạch mà không gây ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm. Theo ông Nguyễn Huy Diễn, thôn Yên Thái, mô hình sử dụng rác hữu cơ làm phân bón cho cây trồng nên thực hiện trên diện rộng, nhất là vùng chuyên canh trồng rau an toàn, cây ăn quả quy mô lớn thì hiệu quả kinh tế khá cao.
Chủ tịch Hội Nông dân xã Tiền Yên cho rằng, mô hình triển khai thực hiện ở địa phương không những nâng cao kiến thức, xây dựng thói quen, hành vi trong phân loại rác tại nguồn còn hướng dẫn kỹ năng sử dụng rác hữu cơ làm phân bón cho cây trồng, hướng tới tăng lợi nhuận trong sản xuất nông nghiệp. Thông qua mô hình giúp nông dân ngoại thành giảm chi phí trong quá trình thu gom rác đến nơi tập kết, xử lý rác thải và giảm ô nhiễm môi trường. Theo Phó Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Dương Thị Hằng, mô hình “Thu gom, phân loại rác thải tại nguồn, hướng dẫn sử dụng rác hữu cơ làm phân bón cho cây trồng” tại Tiền Yên đã mở ra triển vọng mới trong việc ứng dụng công nghệ giảm thiểu ô nhiễm môi trường, làm tăng hiệu quả sản xuất. Điều dễ nhận thấy, người dân đã nhận thức được lợi ích của phân loại rác tại nguồn, chủ động ủ rác hữu cơ thành phân bón. Đây là việc làm khó, đòi hỏi rất nhiều thời gian để làm sao từng người dân hình thành thói quen tự phân loại rác và sử dụng rác vào việc tái chế. Cùng với việc đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chế biến nông sản sạch, an toàn, Hội Nông dân thành phố tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giới thiệu kết quả đạt được với các địa phương nhằm tạo sức lan toả và nhân rộng mô hình để bảo vệ môi trường, góp phần thay đổi bộ mặt nông thôn.