Khảo sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về Bảo hiểm xã hội giai đoạn 2020-2023 (18:15 08/05/2024)
Ban hành 53 văn bản thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH
Báo cáo tại Hội nghị, Giám đốc Bảo hiểm xã hội (BHXH) thành phố Hà Nội Phan Văn Mến cho biết, giai đoạn 2020-2023, BHXH Thành phố phối hợp với các sở, ngành, địa phương tham mưu Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố ban hành 53 văn bản (05 Nghị quyết, 02 Chương trình, 01 Chỉ thị, 14 Kế hoạch, 07 Quyết định và 24 văn bản) liên quan đến thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH kịp thời, tính khả thi cao, có tác dụng chỉ đạo định hướng, thực hiện chính xác, thống nhất các chủ trương của Thành phố, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn Thủ đô.
Giám đốc Bảo hiểm xã hội thành phố Hà Nội Phan Văn Mến báo cáo tại Hội nghị
Cũng trong giai đoạn này, Bảo hiểm xã hội Thành phố phối hợp với Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Sở Tài chính và các sở, ngành, đơn vị tham mưu UBND Thành phố trình HĐND Thành phố ban hành Nghị quyết số 03/2022/NQ-HĐND ngày 06/7/2022 về việc quy định một số nội dung và mức chi thuộc thẩm quyền của HĐND Thành phố quy định mức hỗ trợ tiền tham gia BHXH cho người tham gia BHXH tự nguyện trên địa bàn thành phố Hà Nội. Theo đó, năm 2022, Ngân sách Thành phố đã hỗ trợ 44.635 người tham gia BHXH tự nguyện với số tiền: 8,2 tỷ đồng; Năm 2023, Ngân sách Thành phố đã hỗ trợ 75.362 người, số tiền 26 tỷ đồng...
Trong công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT được BHXH Việt Nam, Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố luôn được quan tâm chỉ đạo, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm và thường xuyên, nhằm từng bước nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của người sử dụng lao động, người lao động và các tầng lớp Nhân dân.
Số người tham gia BHXH hằng năm của Thành phố đều đạt và vượt kế hoạch được giao. Năm 2020, số người tham gia BHXH là 1.846.011 người đến năm 2023 số người tham gia là 2.164.037 người (trong đó BHXH bắt buộc là 2.057.698 người, BHXH tự nguyện là 106.339 người), tăng 318.026 người, tăng 17,2% so với năm 2020. Về số người tham gia BHXH tự nguyện cũng tăng dần qua các năm, năm 2020 có 48.674 người tham gia BHXH tự nguyện, đến năm 2023 đã có 106.339 người tham gia BHXH tự nguyện, tăng 57.665 người tương ứng tăng 118,5% so với năm 2020.
Về kết quả thu BHXH hằng năm, BHXH Thành phố luôn hoàn thành và vượt chỉ tiêu thu BHXH, BHTN do Chính phủ, BHXH Việt Nam giao, số thu năm sau cao hơn năm trước: Năm 2020 tổng số thu BHXH là 33.321 tỷ đồng, đến năm 2023 là 44.138 tỷ đồng, tăng 10.817 tỷ đồng, tăng 32,5% so với năm 2020. Tổng số thu giai đoạn 2020-2023 là 152.190 tỷ đồng, bình quân mỗi năm tăng 9,7%.
Tuy nhiên, đối với tình hình chậm đọng BHXH: Năm 2020, toàn Thành phố có 43.834 đơn vị chậm đóng trong đó số tiền chậm đóng BHXH phải tính lãi là 1.306,6 tỷ đồng (tăng 392,7 tỷ đồng so với năm 2019), tỷ lệ chậm đóng 2,58%. Đến năm 2023, toàn Thành phố có 53.239 đơn vị chậm đóng trong đó số tiền chậm đóng BHXH phải tính lãi là 1.537,8 tỷ đồng, tỷ lệ số tiền chậm đóng BHXH phải tính lãi là 2,3% (giảm 0,28% so với năm 2020).
Bên cạnh đó, số chậm đóng không thể thu hồi đến 31/12/2023, trên địa bàn Thành phố có 15.524 đơn vị ngừng, dừng giao dịch, phá sản, giải thể với số tiền chậm đóng là 1.765,5 tỷ đồng chiếm 41,44% tổng số tiền chậm đóng…
Tăng mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện tạo động lực khuyến khích người dân tham gia
Tại buổi làm việc, BHXH Thành phố cũng kiến nghị, đề xuất Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung Luật Bảo hiểm xã hội về tiếp tục tăng mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện tạo động lực khuyến khích người dân tham gia; điều chỉnh giảm điều kiện về thời gian đóng BHXH tự nguyện; thống nhất giữa Luật BHXH và Luật BHYT người tham gia BHXH, BHYT là người lao động có hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc từ 01 tháng trở lên (hiện nay lao động có Hợp đồng lao động từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng chỉ tham gia BHXH bắt buộc, không thuộc đối tượng tham gia BHYT); Bổ sung quy định: Nghiêm cấm hành vi cầm cố, mua bán sổ BHXH; hành vi mượn hồ sơ, giấy tờ của người khác để tham gia quan hệ lao động và tham gia BHXH…; Đề nghị Chính phủ ban hành Nghị định về việc xử lý số tiền chậm đóng BHXH, BHYT đối với các đơn vị, doanh nghiệp giải thể, ngừng hoạt động, chưa hoàn thành việc trích, đóng BHXH, BHYT cho người lao động. Đề nghị Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố tiếp tục hỗ trợ mức đóng BHXH, BHYT cho người dân trên địa bàn thành phố Hà Nội như: Người đồng bào dân tộc thiểu số, người cao tuổi từ 60 đến dưới 70 tuổi, người có hoàn cảnh khó khăn chưa có lương hưu, trợ cấp xã hội.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí, Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội trao đổi tại buổi khảo sát
Sau khi nghe một số sở, ngành, BHXH quận huyện, đại diện khối doanh nghiệp và các thành viên trong đoàn trao đổi, phát biểu kết luận khảo sát, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Phạm Thị Thanh Mai đánh giá cao các ý kiến phát biểu tại buổi làm việc.
Nhấn mạnh tại sao phải tổ chức Đoàn khảo sát, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố cho biết, trước đây, Đoàn có tiếp xúc cử tri chuyên đề có phối hợp Liên đoàn Lao động Thành phố, mời Bảo hiểm xã hội Việt Nam, trong đó có nêu đóng góp về Luật Bảo hiểm xã hội. Trên cơ sở phát biểu của khối doanh nghiệp tại buổi tiếp xúc, có nêu thực trạng về công tác truyền thông chính sách, mặc dù truyền thông chính sách bảo hiểm rất tốt, nhưng vẫn chưa truyền tải đến người lao động và chủ sử dụng lao động. Do đó, ngành Bảo hiểm xã hội cần phải tăng cường hơn về công tác này.
Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Phạm Thị Thanh Mai phát biểu kết luận buổi khảo sát
Thứ hai, với quy mô lớn, đối tượng đa dạng, nhưng so với Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách BHXH thì vẫn chưa đáp ứng được, ngành cũng cần đối chiếu với chỉ tiêu trong Nghị quyết số 28-NQ/TW đang đứng ở đâu? Từ đó cần đưa ra các giải pháp trọng tâm nào để mở rộng đối tượng tham gia trong thời gian tới; giải pháp nào để giảm thiểu tối đa phát sinh các doanh nghiệp nợ đọng?
Trong công tác thanh tra, kiểm tra, Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố yêu cầu ngành vừa đảm bảo thanh tra kiểm tra tập trung, nhưng nên phân loại rủi ro. Quan trọng hơn sau thanh kiểm tra, việc đôn đốc phải như thế nào?
Phó Trưởng đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố đánh giá cao Bảo hiểm xã hội Thành phố trong ứng dụng chuyển đổi số được thực hiện không ngừng, không nghỉ - là một trong những ngành thực hiện tốt. Tuy nhiên, đồng chí lưu ý ngành đối với khâu nối thực hiện thế nào để giảm tải chi phí xã hội trong công tác này.
Đối với nội dung kiến nghị, đề xuất của ngành, thay mặt đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội, đồng chí ghi nhận và mong muốn tiếp tục nhận được kiến nghị để sửa đổi Luật, Thông tư nhằm phản ánh chân thực nhất.