Tính đến nay, đã có một số huyện, thị xã xin ý kiến tham gia thỏa thuận nhiệm vụ tại Sở Quy hoạch - Kiến trúc Hà Nội về điều chỉnh quy hoạch xây dựng nông thôn mới. Sở Quy hoạch - Kiến trúc đã có tham gia ý kiến góp ý đối với nhiệm vụ điều chỉnh quy hoạch chung xây dựng xã, đồng thời, bổ sung quy hoạch chi tiết trung tâm xã, điểm dân cư nông thôn của 188/306 xã trên địa bàn 13 huyện, thị xã. Trong đó, đã hoàn thành việc tư vấn cho 21/21 xã của huyện Mỹ Đức, 28/28 xã của huyện Ứng Hòa, 1/30 xã của huyện Ba Vì, 6/15 xã của huyện Đan Phượng.
Theo đại diện Sở Quy hoạch - Kiến trúc, khác với nhiều tỉnh thành trong cả nước, các xã xây dựng NTM ở thành phố Hà Nội có những loại quy hoạch khác nhau, có nhiều huyện các xã nằm hoàn toàn trong vùng phát triển đô thị. Ngoài ra, còn có xã những nằm trong đô thị và một phần trong khu vực nông thôn và nhiều xã nằm hoàn toàn trong vùng phát triển nông nghiệp, không chịu ảnh hưởng nào bởi phát triển đô thị.
Trong thời gian qua, thành phố Hà Nội đã tập trung hoàn thành tại nhiều xã để về đích NTM, các tiêu chí đã đạt không những được giữ vững mà còn nâng cao mức độ các tiêu chí. Ngoài ra, thành phố cũng đang triển khai 2 xã làm điểm về thực hiện quy hoạch tiêu chí mới trong NTM (bao gồm xã Đông Hội, huyện Đông Anh và xã Võng Xuyên của huyện Phúc Thọ). Hai xã này đại diện cho xã NTM ở đô thị và đại diện cho xã ở khu vực thuần nông, đây sẽ là 2 xã làm mẫu cho toàn thành phố theo hướng các tiêu chí được thực hiện nâng lên theo tiêu chuẩn riêng của thành phố (việc này đang được thành phố trình Chính phủ xem xét). Toàn bộ quy hoạch chi tiết về địa giới ở hai xã này sẽ phải lập quy hoạch chi tiết (1/2000).
Song song với việc triển khai thí điểm ở hai xã, nhiều huyện, thị xã cũng đang tích cực triển khai điều chỉnh quy hoạch. Tuy nhiên việc triển khai công tác này cũng gặp không ít khó khăn phát sinh từ tình hình thực tế ở từng địa phương. Đồng chí Phạm Tiếp, Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện Hoài Đức cho biết: Huyện được thành phố quy hoạch thành quận trong tương lai, tuy nhiên, bài toán đặt ra đối với huyện làm sao để khớp nối giữa khu dân cư cũ và các khu đô thị mới. Vì vậy, huyện đang xem xét trong quy hoạch cần có những đánh giá tầm nhìn dài hơi hơn, tránh tình trạng quá tải xuống cấp cơ sở hạ tầng ở khu dân cư truyền thống. Đặc biệt, việc không khớp nối hệ thống giao thông, nước sạch, điện, trường học với các khu đô thị mới.
Đối với các xã phát triển nông nghiệp của huyện Hoài Đức, đồng chí Phạm Tiếp cho biết: hiện, ở các xã này mới có quy hoạch chỉ giới thoát lũ sông Đáy nhưng quy hoạch chi tiết phát triển kinh tế vùng bãi thì chưa có, vì vậy, nhiều xã còn lúng túng trong việc phát triển dân cư và bố trí quỹ đất để xây dựng các công trình công cộng cũng không thể thực hiện. Hoài Đức hiện có hơn 1.000ha đất nông nghiệp ở vùng bãi, ở mỗi xã của huyện đều có quy hoạch phát triển sản xuất nhưng do không được quy hoạch đất ở vùng bãi nên quy hoạch sản xuất này rất nhỏ lẻ, manh mún. Huyện mong muốn thành phố sớm có nghiên cứu quy hoạch để phát triển nông nghiệp vùng bãi, làm sao để tích tụ ruộng đất và ứng dụng công nghệ cao trong phát triển nông nghiệp giúp nâng cao năng xuất.
Tại huyện Quốc Oai, để đẩy nhanh công tác triển khai quy hoạch huyện cũng có những cách làm riêng, đảm bảo tiến độ. Đồng chí Đỗ Khắc Mịch, Trưởng phòng Quản lý đô thị huyện đánh giá: trong thời gian qua, đã rà soát toàn bộ quá trình quy hoạch NTM của huyện, trong đó đã phân loại 2 xã nằm trong khu vực đô thị, 9 xã vừa nằm trong vùng phát triển đô thị vừa ngoài vùng đô thị và có 9 xã nằm hoàn toàn trong vùng nông thôn. Tuy nhiên quá trình thực hiện đồ án điều chỉnh quy hoạch xã NTM của huyện còn chậm. Để đảm bảo tiến độ theo yêu cầu của thành phố hiện nay các xã và các đơn vị tư vấn đang lập hồ sơ trình hội đồng thẩm định của huyện, để đảm bảo tiến độ huyện cũng sẽ mời Sở Quy hoạch & Kiến trúc cùng tham gia thẩm định, nhằm đẩy nhanh tiến độ triển khai điều chỉnh quy hoạch đã đề ra.
Cũng gặp những khó khăn tương tự như Quốc Oai, Hoài Đức… thị xã Sơn Tây hiện nay cũng đang "vướng" phải nhiều vấn đề khiến tiến độ triển khai quy hoạch xây dựng NTM bị chậm. Trưởng phòng Quản lý đô thị Sơn Tây Nguyễn Viết Đạt cho biết: việc triển khai quy hoạch xây dựng NTM khác với quy hoạch đô thị, đặc biệt để quy hoạch áp dụng vào thực tế đời sống thì đòi hỏi thời gian dài. Thực tế đã cho thấy trên địa bàn thị xã có nhiều dự án đã được phê duyệt trước đây, thì nay việc cập nhật các đồ án về quy hoạch mới gặp nhiều khó khăn. Nếu cập nhật quy hoạch thì các đồ án đã được phê duyệt của tỉnh Hà Tây cũ trước đây đang triển khai sẽ bị gián đoạn, nếu áp dụng theo các đồ án theo quy hoạch mới sẽ bị vênh và tạo ra những phản ứng trái chiều…
Có thể nói việc triển khai điều chỉnh quy hoạch ở các địa phương của thành phố cần có vào cuộc tích cực hơn của các sở ngành, các đơn vị nghiên cứu về quy hoạch. Mỗi địa phương phải tháo gỡ được khó khăn do lịch sử, địa lí để lại đồng thời có những giải pháp cụ thể và đồng bộ cả về chính sách và nguồn lực. Đảm bảo được mục tiêu xây dựng cảnh quan NTM phát triển bền vững, hợp lý, hài hòa, giữ gìn bản giá trị văn hóa và bảo vệ môi trường.
Tại hội thảo về điều chỉnh quy hoạch xây dựng NTM, Phó Chánh Thường trực Văn phòng Điều phối NTM TP Hà Nội Lê Thiết Cương cho rằng, trong số 19 tiêu chí của bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng NTM thì tiêu chí quy hoạch được đứng đầu tiên, nó cho thấy tầm quan trọng của công tác quy hoạch trong xây dựng NTM. Thực hiện tốt tiêu chí quy hoạch là tạo điều kiện cho việc thực hiện tốt các tiêu chí khác trong Bộ tiêu chí quốc gia, đặc biệt là các tiêu chí về xây dựng cơ sở hạ tầng. Mặc dầu vậy, để quản lý tốt xây dựng theo quy hoạch, trong việc thực hiện các tiêu chí khác cần được kết hợp tốt giữa trước mắt và lâu dài, trong từng giai đoạn xây dựng, phù hợp với thực tế từng địa phương.
