Báo cáo tóm tắt dự thảo Tờ trình và dự thảo Nghị quyết tại Hội nghị, Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội cho biết, Nghị định số 106/2025/NĐ-CP ngày 15/5/2025 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (Nghị định số 106) được ban hành là cơ sở pháp lý quan trọng. Nhưng thực tế 4 tháng triển khai cho thấy, mức xử phạt bằng tiền nhiều hành vi trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ quy định tại Nghị định số 106 vẫn thấp. Có khoảng 20 hành vi vi phạm đã nâng mức phạt tiền so với Nghị định số 144/2021/NĐ-CP, nhưng khoảng 160 hành vi còn lại (chiếm khoảng 88,9%) vẫn không thay đổi. Các hành vi có nâng mức thì đều ở nhóm các hành vi trước đây có mức xử phạt thấp.
Thiếu tướng Nguyễn Hồng Ky, Phó Giám đốc Công an thành phố Hà Nội báo cáo tại Hội nghị.
Do đó, tổng quan mức xử phạt theo Nghị định số 106 không tăng nhiều và xét về mức sống, thu nhập của người dân trên địa bàn Thủ đô, thì mức xử phạt trên còn thấp, chưa thực sự mang tính răn đe, dẫn đến còn các vi phạm về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ kéo dài, chưa được giải quyết triệt để.
Căn cứ quy định tại Luật Thủ đô, các quy định hiện hành, căn cứ đánh giá tác động tiêu cực của tình trạng cháy, nổ và thực tiễn công tác, việc Công an Thành phố tham mưu UBND Thành phố trình HĐND Thành phố Nghị quyết quy định mức tiền phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy trên địa bàn thành phố Hà Nội là cần thiết, đúng thẩm quyền.
Dự thảo Nghị quyết gồm 2 điều. 4 phụ lục tại dự thảo Nghị quyết quy định các hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực phòng cháy, chữa cháy áp dụng mức tiền phạt cao hơn mức phạt quy định tại Nghị định 106, gồm: 82 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt cao gấp 2 lần; 42 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt bằng 1,6 lần; 9 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt bằng 1,5 lần; 6 hành vi vi phạm áp dụng mức tiền phạt bằng 1,2 lần.
Phát biểu tại Hội nghị, các đại biểu bày tỏ nhất trí với sự cần thiết ban hành Nghị quyết để cụ thể hóa Luật Thủ đô và khắc phục tồn tại từ thực tiễn của thành phố Hà Nội.
Đại biểu nêu ý kiến tại Hội nghị.
PGS.TS Nguyễn Chí Mỳ, nguyên Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội (nay là Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy) nêu thực tế, Thành phố đã cố gắng, đã kiên quyết xử lý nhưng tình trạng vi phạm dẫn đến cháy, nổ chưa được ngăn chặn triệt để, diễn biến ngày càng phức tạp. Theo ông Nguyễn Chí Mỳ, mức xử phạt hiện hành đối với hành vi vi phạm hành chính về phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ là chưa đủ sức răn đe. Do đó, việc ban hành Nghị quyết là cần thiết.
Cùng quan điểm, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm, Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam đề nghị quy định rõ tại dự thảo Nghị quyết về thẩm quyền xử phạt để thuận tiện cho thực hiện và giám sát; làm rõ hơn việc tổ chức thực hiện đối với chính quyền cấp xã cũng như việc tham gia giám sát quá trình tổ chức thực hiện của các doanh nghiệp, các tổ dân phố, các hộ gia đình.
Nhiều đại biểu cũng đề nghị làm rõ cơ sở, căn cứ để chia ra các nhóm hành vi vi phạm tương ứng với các mức phạt khác nhau để đảm bảo tính thuyết phục.
Bên cạnh đó, có ý kiến đề nghị nên có quy định về thưởng phạt. Ví dụ, xã nào để xảy ra 3-5 hành vi vi phạm theo mức độ của phụ lục 1 trở lên sẽ bị phạt giảm trừ 1% mức điều tiết ngân sách của địa phương đó; địa phương nào không để xảy ra hành vi vi phạm theo phụ lục 1 thì được thưởng với mức độ điều tiết ngân sách tương ứng...