Đổi mới cơ chế đánh giá, trả lương viên chức: Cần dựa trên kết quả đầu ra

Đóng góp ý kiến hoàn thiện dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi), các đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội (Tổ 01) ghi nhận và đánh giá cao dự thảo luật đã sửa đổi, bổ sung nhiều điểm mới, tiến bộ đó là quản lý viên chức theo vị trí việc làm, phân rõ các nhóm chức danh gắn với thẩm quyền, trách nhiệm tương ứng, khắc phục tình trạng bình quân dàn trải trong trả lương, sử dụng viên chức. Cơ chế phân cấp, phân quyền được mở rộng, đi kèm với trách nhiệm giải trình rõ ràng hơn đối với người đứng đầu đơn vị sự nghiệp. Quy định mới về đánh giá viên chức theo hướng đa chiều, gắn với thu nhập, quản lý nhân sự, con người, bắt buộc cập nhật đánh giá lên hệ thống chung, giúp công khai minh bạch...

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy đánh giá, Dự thảo Luật Viên chức (sửa đổi) là bước hoàn thiện cần thiết nhằm đổi mới quản lý, sử dụng và phát huy năng lực của đội ngũ viên chức trong bối cảnh sắp xếp lại đơn vị sự nghiệp công lập.

Về nội dung đánh giá, đại biểu Nguyễn Phương Thủy cho rằng, cần thể chế hóa nguyên tắc đánh giá theo kết quả đầu ra, phù hợp với các kết luận mới của Bộ Chính trị. Kết quả đánh giá này cần được coi là căn cứ quan trọng cho việc xếp loại, trả lương, khen thưởng, bổ nhiệm, đào tạo hay chấm dứt hợp đồng. Đồng thời, nên thiết lập khung tiêu chí đánh giá thống nhất toàn quốc để bảo đảm tính minh bạch, đồng bộ, có thể truy xuất trong hệ thống dữ liệu quốc gia về viên chức.

Ngoài ra, đại biểu đề nghị Luật cần có điều khoản rõ ràng về trách nhiệm công khai hợp đồng, mức góp vốn, cũng như quyền từ chối của người đứng đầu đơn vị sự nghiệp khi phát hiện dấu hiệu xung đột lợi ích. Điều này sẽ giúp các đơn vị thuận lợi hơn khi triển khai và bảo đảm nguyên tắc minh bạch trong hoạt động công vụ.

Đồng tình với quy định mới trong dự thảo về việc cho phép viên chức được góp vốn, tham gia điều hành doanh nghiệp trong một số trường hợp, đại biểu Quốc hội Nguyễn Anh Trí cho rằng, đây là chủ trương phù hợp với xu thế phát triển, đồng thời đáp ứng nhu cầu thực tế, đặc biệt trong các lĩnh vực y tế, khoa học, công nghệ.

"Trong lĩnh vực y tế, rất khó có đủ bác sĩ giỏi, có kinh nghiệm làm việc toàn thời gian ở bệnh viện công. Ở đâu cũng vậy, có được một bác sĩ giỏi là cả một quá trình tích lũy, rèn luyện và thực hành lâu dài. Những người như vậy nên được tạo cơ hội phát huy năng lực ở nhiều môi trường khác nhau, vừa giúp đào tạo thế hệ kế cận, vừa nâng cao chất lượng chuyên môn" - đại biểu dẫn chứng.

Theo đại biểu Nguyễn Anh Trí, việc cho phép viên chức được góp vốn, điều hành trong phạm vi phù hợp sẽ giúp tận dụng trí tuệ và kinh nghiệm của đội ngũ chuyên gia, đồng thời tạo cơ chế linh hoạt, khuyến khích sáng tạo, nâng cao chất lượng dịch vụ công.

Thảo luận tại tổ, đại biểu Quốc hội Lê Nhật Thành đặc biệt nhấn mạnh đến việc thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng đối với đội ngũ viên chức là người dân tộc thiểu số. Theo đại biểu, thời gian qua, chính sách phát triển nhân lực dân tộc thiểu số đã được quan tâm, nhưng vẫn cần cụ thể hóa hơn nữa trong luật để bảo đảm tính khả thi.

Đại biểu Lê Nhật Thành đề nghị bổ sung các quy định về ưu tiên tuyển dụng, bố trí, bổ nhiệm và đãi ngộ đối với viên chức là người dân tộc thiểu số; đồng thời, cần có chính sách thu hút nhân lực chất lượng cao là người dân tộc thiểu số hoặc sẵn sàng công tác lâu dài ở vùng khó khăn.

Cùng với đó, cần hoàn thiện cơ chế đãi ngộ đặc thù, trong đó có phụ cấp thu hút, hỗ trợ nhà ở công vụ, đào tạo, luân chuyển hợp lý để giữ chân người giỏi về công tác ở miền núi, vùng sâu, vùng xa; đẩy mạnh chuyển đổi số trong đào tạo và cung cấp dịch vụ công để hỗ trợ viên chức vùng khó khăn, giảm áp lực về nguồn lực và điều kiện làm việc.

Góp ý về công tác đánh giá viên chức, đại biểu Quốc hội Lê Nhật Thành cho rằng, cho rằng, đây là khâu khó nhất hiện nay. Việc đánh giá theo phương pháp truyền thống còn mang tính chủ quan, dễ bị chi phối bởi cảm tính. Vì vậy, ông ủng hộ việc ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong quản lý, theo dõi, xếp loại viên chức. Máy móc, dữ liệu sẽ phản ánh khách quan hơn quá trình làm việc. Nếu áp dụng được công nghệ vào đánh giá, chúng ta sẽ xác định rõ năng lực thật của từng người, từ đó bố trí, sử dụng cán bộ hợp lý hơn.

Tuy nhiên, đại biểu Lê Nhật Thành cũng lưu ý, việc triển khai cần gắn với điều kiện thực tế của từng cơ quan, đơn vị, đồng thời có hướng dẫn cụ thể để tránh lúng túng trong thực hiện.

Đề cập đến vấn đề chính sách dân tộc trong tuyển dụng viên chức, đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ nhấn mạnh, trong thực tế, việc thi tuyển đối với người dân tộc thiểu số còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa. Vì vậy, cần có cách làm linh hoạt, vừa bảo đảm chất lượng, vừa đúng cơ cấu.