Buổi giao lưu với nhân chứng lịch sử chứa đầy cảm xúc với phần chia sẻ của bác Hoàng Quân Tạo (Cựu tù chính trị Nhà tù Hỏa Lò, giai đoạn 1946 - 1954, Ủy viên ban liên lạc các chiến sĩ cách mạng bị địch bắt tù đày tại Nhà lao Hỏa Lò, Nguyên Giám đốc Đoàn kịch nói Hà Nội nay là Nhà hát Kịch Hà Nội), người giao liên năm xưa tham gia chiến đấu quyết tử bảo vệ Thủ đô trong những ngày đầu Toàn quốc kháng chiến. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân nghèo tại Hà Nội, cha mất khi mới 2 tuổi, mẹ đi bước nữa khi được 5 tuổi, phải về ở với bà ngoại trong hoàn cảnh kinh tế vô cùng khó khăn, nên chàng trai trẻ Hoàng Quân Tạo sớm phải sống bươn chải bằng các nghề bán báo, đánh giầy. 

 

Ngay từ năm 12 tuổi, Hoàng Quân Tạo đã bắt đầu tham gia hoạt động cách mạng với nhiệm vụ thu thập đạn về cho đội du kích Hồng Hà. Người giao liên năm xưa ôn lại: "Lúc đó, tôi còn bé chưa được cầm súng, chỉ mang lựu đạn tiếp cho các lực lượng, lúc đó ít tuổi nhưng hăng hái lắm, không ngại khó, ngại khổ". Chia sẻ về những gian khổ nhưng đầy tự hào, bác Hoàng Quân Tạo xúc động: “Khi Bác Hồ phát động Toàn quốc kháng chiến vào tháng 12/1946, tôi đi theo lực lượng tự vệ chiến đấu. Với sức trẻ sôi sục, tôi cùng đồng đội đục tường xuyên từ nhà nọ sang nhà kia, xuyên qua các phố hàng Ngang, hàng Cân, hàng Bồ, hàng Bút... tạo thành đường bí mật liên hệ giữa các lực lượng, tham gia chiến đấu tại các con phố”. 

 

Tiếp tục chia sẻ câu chuyện, bác Hoàng Quân Tạo kể: “Cuối năm 1948, tôi được chuyển vào hoạt động bên trong, nhận tài liệu từ vùng tự do chuyển vào nội thành”... Cho đến năm 1952, bác Hoàng Quân Tạo bị thực dân Pháp bắt trong khi đang chuyển tài liệu của Đảng đến các cơ sở cách mạng. Người cựu tù Hỏa Lò kể lại: “Đến tháng 6/1952 tôi bị địch bắt tại 85 Hàng Đường, bị đánh, bị tra tấn và sau đó bị giam tại nhà tù Hỏa Lò”. Mặc dù bị chúng dùng nhiều cực hình tra tấn nhưng với bản chất kiên cường, tinh thần tiến công của người cách mạng bác không hề khai báo về tổ chức và những người cùng hoạt động với mình. Cũng trong thời gian bị giam tại nhà tù Hoả Lò, bác đã cùng anh em tù chính trị đấu tranh chống lại chế độ nhà tù hà khắc, cùng nhau tổ chức các lớp học văn hoá, chính trị nhằm trau dồi đạo đức cách mạng và nâng cao trình độ lý luận tiếp tục hoạt động cách mạng khi có thời cơ. 

 

Trong buổi nói chuyện đầy xúc động, bác Hoàng Quân Tạo cũng đã bồi hồi kể lại khoảnh khắc Thủ đô Hà Nội tưng bừng, hân hoan, hào sảng vào mùa Thu lịch sử 65 năm về trước, khi đoàn quân lớp lớp tiến vào tiếp quản Thủ đô…

 

“Ngày trở về” - những ký ức đẹp

 

Trong khuôn khổ chương trình, ngoài giao lưu với nhân chứng lịch sử Hoàng Quân Tạo, đại biểu tham dự còn được sống lại những ngày tháng lịch sử hào hùng ở phần phóng sự “Ngày trở về”. Đó là những ký ức của kỷ niệm về Hà Nội mùa đông năm 1946 với tinh thần Quyết tử để Tổ quốc quyết sinh. Những chiến sỹ cảm tử quân đã chiến đấu quả cảm, sáng tạo, giành giật với kẻ thù từng ngôi nhà, góc phố, kiên cường giam chân địch suốt 60 ngày đêm. Đó là ký ức của những ngày tháng nếm mật nằm gai nơi địa ngục trần gian Hỏa Lò của những người tù chính trị đã anh dũng đấu tranh để có được ngày trở về. Đó là ký ức của ngày 10/10/1954 lịch sử khi Trung đoàn Thủ đô giương cao lá cờ Quyết chiến quyết thắng, hai mươi vạn nhân dân Thủ đô náo nức đón mừng đoàn quân chiến thắng, cả Hà Nội ngập tràn niềm vui giải phóng. Sau thời gian dài xa cách, nhiều chiến sỹ gặp lại người thân trong chan chứa niềm vui, nước mắt…

 

Có thể thấy, xuyên suốt chương trình, đại biểu tham dự đã được trở về với những ký ức của chặng đường gian nan mà quân và dân Việt Nam đã trải qua để viết nên khúc khải hoàn chiến thắng - Ngày giải phóng Thủ đô 10/10/1954.

 

Chương trình giao lưu “Ký ức ngày trở về” hy vọng sẽ giúp các chiến sỹ trẻ của Trung đoàn Cảnh sát bảo vệ mục tiêu cơ quan đại diện Ngoại giao, Bộ Tư lệnh Cảnh sát cơ động hiểu hơn về ý chí và tinh thần chiến đấu ngoan cường, thông minh, gan dạ của những chiến sỹ cảm tử quân, về không khí sục sôi, quyết tử của quân và dân Hà Nội chiến đấu và cống hiến cho sự nghiệp giải phóng Thủ đô và đất nước mở ra một thời kỳ mới trong lịch sử ngàn năm văn hiến của Thăng Long - Đông Đô - Hà Nội. Qua đó, góp phần tri ân quá khứ, khơi dậy niềm tự hào dân tộc, giúp thế hệ trẻ có thêm đồng lực, ý chí phấn đấu vươn lên, cống hiến cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và hiểu được giá trị của hòa bình.