Kết luận số 62-KL/TW ngày 08/12/2009 của Bộ Chính trị (khóa X) "về tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội” đã được Thành phố Hà Nội triển khai thực hiện nghiêm túc. Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội đã xây dựng các kế hoạch, phát động và triển khai thực hiện các cuộc vận động, các phong trào thi đua yêu nước, gắn với thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW, ngày 14/5/2011 của Bộ Chính trị về "Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị “về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”, phong trào “Dân vận khéo” trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh đạt kết quả tích cực; có sự phối hợp, hiệp thương phân công giữa Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên, không để chồng chéo, hình thức, mọi hoạt động đều hướng mạnh về cơ sở. Các cuộc vận động, các phong trào thi đua đã phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, nhất là Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, qua đó thu hút, tập hợp đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân tham gia, hưởng ứng sâu rộng.
Hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội từ Thành phố đến cơ sở đã có nhiều chuyển biến tích cực, tập trung hướng các hoạt động về cơ sở, chi, tổ hội; xác định nhiệm vụ trọng tâm trong chỉ đạo, đề ra nội dung hoạt động và chỉ tiêu định hướng cụ thể hàng năm. Các nội dung hoạt động trọng tâm ưu tiên sát với đặc thù, nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Qua đó, phát huy tốt vai trò tập hợp, thu hút đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân, tỷ lệ tập hợp quần chúng tham gia các phong trào, các hoạt động của từng tổ chức ngày càng được nâng cao (LĐLĐ Thành phố đạt 70,7% đối với doanh nghiệp có tổ chức Công đoàn và đủ điều kiện thành lập tổ chức Công đoàn, Hội Cựu chiến binh đạt 90%; Hội Phụ nữ đạt 64,4%; Hội Nông dân đạt 80%; tổ chức Đoàn thanh niên và Hội liên hiệp thanh niên đạt khoảng 60%),…
Cùng với đó, công tác vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia quản lý nhà nước, quản lý xã hội được đẩy mạnh, thực hiện tốt việc giám sát, phản biện xã hội, tham gia đóng góp ý kiến xây dựng Đảng, chính quyền, nhất là sau khi Bộ Chính trị (khóa XI) ban hành Quyết định số 217-QĐ/TW, Quyết định số 218-QĐ/TW, ngày 12/12/2013. Trong 5 năm (2014 - 2018), Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội Thành phố đã tổ chức giám sát 168 cuộc và 1.030 doanh nghiệp; cấp quận, huyện, thị xã tổ chức giám sát 4.224 cuộc và 5.617 doanh nghiệp; cấp xã, phường thị trấn tổ chức giám sát 14.795 cuộc. Đồng thời, đã phát huy vai trò các tổ tư vấn, các nhân sỹ, trí thức Thủ đô, đoàn viên, hội viên và Nhân dân trong việc phản biện các dự thảo chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội, các đề án, dự án,... của Thành phố. Từ năm 2014-2018, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội Thành phố tổ chức 49 hội nghị; cấp quận, huyện, thị xã tổ chức 834 hội nghị và cấp xã, phường, thị trấn tổ chức 4.995 hội nghị phản biện. Qua đó, tạo sự đồng thuận của toàn xã hội đối với các chủ trương, chính sách trước khi ban hành.
Cùng với việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện tốt các hoạt động, các nhiệm vụ chính trị của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các đoàn thể chính trị - xã hội, các cấp ủy đảng luôn quan tâm đến công tác xây dựng tổ chức cơ sở đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh, tiếp thu góp ý của đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Thực hiện Quyết định số 2200-QĐ/TU, các cấp ủy đảng đã lãnh đạo, chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội các cấp phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức các hội nghị đối thoại trực tiếp giữa người đứng đầu cấp ủy đảng, chính quyền cùng cấp với đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân. Trong 5 năm (2013 - 2018), cấp Thành phố tổ chức 18 hội nghị tiếp xúc, đối thoại; cấp quận, huyện, thị xã tổ chức 96 hội nghị đối thoại định kỳ, 1.041 hội nghị đối thoại đột xuất; cấp xã, phường, thị trấn tổ chức 1.454 hội nghị đối thoại định kỳ, 1.641 hội nghị đối thoại đột xuất. Qua đó, tiếp thu, giải đáp, tháo gỡ kịp thời những kiến nghị của Nhân dân trên địa bàn, góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng, hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước.
Thời gian tới, tình hình thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, tác động của cách mạng công nghiệp 4.0 cùng với quá trình hội nhập toàn cầu hóa diễn ra mạnh mẽ, tạo ra những thời cơ, thuận lợi mới; bên cạnh đó, sự xuất hiện của các tổ chức đại diện cho các tầng lớp nhân dân, các thế lực thù địch, phản động tăng cường lợi dụng vấn đề tôn giáo, dân tộc, “dân chủ, nhân quyền”,... lôi kéo kích động quần chúng nhân dân tham gia vào các hoạt động chống phá Đảng, Nhà nước, vi phạm pháp luật đặt ra cho Mặt trận Tổ quốc, đoàn thể chính trị - xã hội các cấp nhiều khó khăn thách thức, đòi hỏi Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị-xã hội các cấp Thành phố phải tăng cường đổi mới nội dung, phương thức hoạt động sao cho hiệu quả, thiết thực, đảm bảo vai trò nòng cốt trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đoàn viên, hội viên và Nhân dân; tập hợp, vận động quần chúng nhân dân thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tham gia hưởng ứng các phong trào thi đua, các cuộc vận động, tạo khối đoàn kết toàn dân tộc.
