Là thủ đô, trung tâm đầu não về chính trị, hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế của cả nước, Hà Nội luôn xác định văn hóa là trung tâm trong chính sách phát triển. Năm 2019, Hà Nội đã trở thành thành phố đầu tiên của cả nước và một trong 3 thủ đô đầu tiên của khu vực Đông Nam Á nằm trong mạng lưới các Thành phố sáng tạo của UNESCO.
Với tiềm năng, lợi thế trong việc phát triển sức mạnh mềm văn hóa cùng mong muốn xây dựng diện mạo, môi trường văn hóa mới, Đại hội Đảng bộ lần thứ XVII thành phố Hà Nội đã lựa chọn xây dựng Nghị quyết chuyên đề “Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô, giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045". Trong đó, giai đoạn đầu thành phố sẽ tập trung khảo sát, đánh giá thực trạng, những thuận lợi, khó khăn, đồng thời tham vấn sáng kiến của các chuyên gia.
Toàn cảnh buổi tọa đàm
Phát biểu khai mạc buổi tọa đàm, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Bùi Huyền Mai khẳng định, Hà Nội quyết tâm chuyển hóa các nguồn lực thành sức mạnh mềm của văn hóa, đảm bảo việc thúc đẩy mạnh mẽ sự kế thừa và phát triển về văn hóa sáng tạo của thủ đô ngàn năm văn hiến. Đây cũng là nhiệm vụ đặt ra sau khi Hà Nội chính thức được công nhận là thành phố sáng tạo để hiện thực hóa, phát triển các ngành văn hóa trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, có sự phát triển cả về chất và lượng, đóng góp vào tăng trưởng chung của thủ đô.
Bên cạnh tiềm năng, cơ hội, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Bùi Huyền Mai cũng chỉ ra những khó khăn còn tồn tại trong việc phát triển công nghiệp văn hóa tại thủ đô. Cụ thể là các vấn đề toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, thách thức về chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, văn hóa số. Bên cạnh đó, sự tăng trưởng kinh tế chưa ổn định, việc hoàn thiện thể chế, cơ chế chính sách, giáo dục sáng tạo, đào tạo trên các lĩnh vực công nghiệp văn hóa vẫn chưa cập nhật sự phát triển chung của thế giới. Việc thiếu cơ chế phối hợp bền vững giữa các lĩnh vực công nghiệp văn hóa cùng tình trạng vi phạm bản quyền ở nhiều lĩnh vực sáng tạo còn diễn ra khiến thị trường văn hoá phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế của thủ đô.
Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Bùi Huyền Mai phát biểu khai mạc buổi tọa đàm
Để đánh giá cụ thể các vấn đề đặt ra, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Bùi Huyền Mai cho biết, Thành ủy sẽ tổ chức các tọa đàm thu thập ý kiến đóng góp, tham vấn của các chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật 13 lĩnh vực được xác định trong Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của Chính phủ. Các lĩnh vực nêu trên gồm Điện ảnh, Nghệ thuật biểu diễn, Quảng cáo, Thủ công mỹ nghệ, Phần mềm và các trò chơi giải trí, Truyền hình và phát thanh, Thời trang, Du lịch văn hóa, Kiến trúc, Thiết kế, Xuất bản, Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, không gian sáng tạo.
Với những tâm huyết đóng góp cho văn hóa Thủ đô, tại buổi tọa đàm, các đại biểu tập trung vào 4 nhóm vấn đề chính: Thứ nhất là nhận diện tiềm năng, thế mạnh của Hà Nội trong các lĩnh vực công nghiệp văn hóa, từ đó đánh giá nguồn lực liên quan có thể đóng góp vào tăng trưởng GRDP của Thủ đô. Thứ hai là những lĩnh vực mà các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia lĩnh vực công nghiệp văn hóa quan tâm, đi sâu vào thuận lợi và khó khăn trong quá trình phát triển hiện nay. Thứ ba là những sáng kiến tham vấn, gợi mở, đề xuất với thành phố về các cơ chế, chính sách, tạo điều kiện thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa phát triển. Thứ tư là sự vào cuộc, đóng góp của tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân trong quá trình thành phố triển khai thực hiện Nghị quyết.
Giám đốc Sở VHTT Trần Thế Cương trao đổi tại buổi tọa đàm
Cho rằng, việc xây dựng, quy hoạch, định hướng phát triển một nền công nghiệp văn hóa, nhất là một nền công nghiệp có khái niệm tương đối mới, nhạc sĩ Quốc Trung - Giám đốc, Tổng đạo diễn Lễ hội Âm nhạc Quốc tế Gió mùa (Monsoon Music Festival) khẳng định, việc định nghĩa, đánh giá hiện trạng và tiềm năng là việc quan trọng đầu tiên. Cũng theo nhạc sĩ Quốc Trung, đánh giá thực trạng, tiềm năng phát triển về công nghiệp văn hóa, công nghiệp sáng tạo cần một cái nhìn khách quan, hiểu biết và liên kết đến các nền công nghiệp văn hóa phát triển khác. Thứ nữa, để lựa chọn phát huy nguồn lực, cần đánh giá, nhìn nhận và tiếp cận theo hướng tư duy thị trường, mà yếu tố để phát triển thị trường nằm ở sự cạnh tranh. Cạnh tranh lành mạnh để phát triển, cạnh tranh để phát huy sáng tạo. Bên cạnh đó cần có định hướng phát triển, quản lý và không gian văn hoá, biểu tượng văn hoá của thành phố.
Ông Lê Quốc Vinh, Chủ tịch Le Group of Companies, Chủ tịch CLB Doanh Nhân Sáng tạo (VCE Club) chia sẻ, đã 2 năm, Hà Nội được UNESCO công nhận là Thành phố sáng tạo, nhưng danh hiệu đó mới chỉ được những người liên quan, nằm trong hệ thống chính quyền và các cơ quan tham gia vào tiến trình vận động quan tâm. Không hiếm người đặt câu hỏi vì sao Hà Nội được chọn. Ngay cả “công nghiệp sáng tạo”, “công nghiệp văn hoá” là gì cũng rất nhiều người chưa hiểu đúng. Câu chuyện ở đây không phải là truyền thông mà là xây dựng thương hiệu thành phố sáng tạo cho Hà Nội như thế nào, làm thế nào để công chúng, các bên liên quan và nhất là những người phương xa và bạn bè quốc tế công nhận chúng ta có một thành phố sáng tạo.
Kết luận buổi tọa đàm, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Văn Phong trân trọng cảm ơn các ý kiến phát biểu tại buổi tọa đàm, đồng thời khẳng định sẽ tiếp thu các ý kiến để tiếp tục bổ sung, hoàn thiện chiến lược “Phát triển công nghiệp văn hóa trên địa bàn Thủ đô giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Phó Bí thư Thành ủy cho biết, Ban tổ chức cũng thống nhất về tầm quan trọng việc phát triển công nghiệp văn hoá trên địa bàn Thủ đô, bắt nhịp với dòng chảy hội nhập quốc tế. Để có thể thực hiện tốt việc phát triển công nghiệp văn hoá trên địa bàn Thủ đô, đồng chí Nguyễn Văn Phong khẳng định, thành phố sẽ chú trọng vào một số phần việc như: Tạo dựng môi trường thuận lợi cho phát triển công nghiệp văn hoá, xây dựng hạ tầng, cơ sở vật chất, hoàn chỉnh các quy hoạch văn hoá; hoàn thiện, bổ sung cơ chế chính sách phù hợp; tạo ra một hệ sinh thái văn hoá sáng tạo… Đây là việc làm dài hơi và cần có sự đầu tư bài bản, lâu dài, vì thế thành phố đã xây dựng chiến lược Phát triển công nghiệp văn hoá trên địa bàn Thủ đô gồm nhiều giai đoạn với những nhiệm vụ cụ thể.
