Dưa lê vàng là loài dưa lê đặc trưng của Hàn Quốc và là một trong số các loài dưa thuộc chi dưa thơm; là cây rau ăn quả ngắn ngày, có chất lượng và giá trị kinh tế và giá trị dược lý cao trong nhóm cây rau họ bầu bí. Nếu so với các loại rau ăn quả khác, dưa lê vàng chứa nhiều vitamin, chất khoáng và năng lượng, do đó đây là một loại rau ăn quả có giá trị thực phẩm cao. Trong 100 g dưa lê chứa 6 mg canxi, 79 mg phốt pho, 3,2 mg sắt, 6 (RE) vitamin A, 21 mg vitamin C, phần ăn được cao đạt > 85%. Hơn nữa vì dưa lê vàng có vị ngọt mát nên được coi là loại quả phổ biến vào mùa hè.

Tại Việt Nam, cây dưa lê là cây chịu nóng nên có thể trồng quanh năm tại các tỉnh phía Nam và thích hợp trồng trong vụ xuân hè, vụ hè và vụ thu đông tại các tỉnh phía Bắc. Theo số liệu thống kê năm 2021, diện tích sản xuất các chủng loại dưa lê đạt 5.200 ha, bằng 9% tổng diện tích của cây dưa nói chung. Mặc dù nhu cầu sử dụng khá lớn song diện tích trồng dưa lê vàng trong cả nước còn tăng chậm. Một trong những nguyên nhân chủ yếu là thiếu bộ giống tốt và kỹ thuật canh tác chưa đáp ứng cho các vùng trồng. Dưa lê vàng thường dễ mẫn cảm với điều kiện canh tác ngoài đồng ruộng, trời lạnh cây phát triển chậm, khó đậu quả, trời mưa, nóng quả dễ bị thối hỏng, đặc biệt khó kiểm soát sâu bệnh hại, chất lượng và mẫu mã quả trồng ngoài đồng ruộng kém hơn so với trồng trong nhà màng, nhà có mái che.

Hà Nội là Thủ đô của cả nước với dân số gần 10 triệu người nên nhu cầu về sản phẩm rau quả nói chung và sản phẩm dưa lê nói riêng ngày càng lớn về số lượng và chất lượng. Hà Nội là một trong những địa phương có điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội rất phù hợp và thuận lợi cho phát triển ngành hàng rau quả. Trong bối cảnh hiện nay với biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt như mưa to, nắng nóng, rét đậm đang ảnh hưởng rất lớn đến sản xuất nông nghiệp nói chúng và sản xuất rau nói riêng. Do đó, sản xuất nông nghiệp của Hà Nội cũng như các tỉnh thành trong cả nước đang dần chuyển dịch từ canh tác truyền thống sang canh tác theo hướng sản xuất công nghệ cao trong nhà màng tạo bước đột phá về năng suất, chất lượng nông sản, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao của xã hội và bảo đảm sự phát triển nông nghiệp bền vững.

Trong sản xuất hiện nay, giống dưa lê được sử dụng phổ biến một phần là các giống truyền thống được trồng trọt từ lâu như: dưa lê trắng Hà Nội, dưa lê mật Bắc Ninh, dưa lê vàng Hải Dương, giống Thanh Lê do Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm chọn lọc, các giống dưa lê nhập nội như: Ngân Huy, Gia Huy, Siêu ngọt, Kim cô nương, Kim Vương, Kim Hoàng Hậu… Các giống địa phương thường có khả năng chống chịu tốt nhưng năng suất thấp. Các giống nhập nội, giá giống cao và nguồn hạt thường không chủ động. Các giống dưa lê vàng nhập khẩu từ Hàn Quốc có khả năng thích nghi tốt với điều kiện sản xuất của Việt Nam, cho năng suất, chất lượng tốt, khả năng chống chịu bệnh khá, tuy nhiên nguồn hạt giống không chủ động, phụ thuộc nguồn giống nhập khẩu, ngoài ra giá hạt giống nhập khẩu thường rất cao trung bình gấp 3 đến 4 lần hạt giống sản xuất trong nước, do vậy sẽ làm tăng giá thành của sản phẩm.

Xuất phát từ yêu cầu của thị trường, từ năm 2010, Viện Nghiên cứu Rau quả đã định hướng và tiến hành nghiên cứu chọn tạo giống dưa lê vàng lai F1 trong nước nhằm góp phần chủ động, ổn định nguồn cung cấp và hạ giá thành hạt giống, từ đó sẽ nâng cao hiệu quả sản xuất, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng thu nhập cho người sản xuất. Kết quả đã lai tạo và xác định được 3 tổ hợp lai dưa lê vàng có triển vọng: HP1, HP6 và HP7 với nhiều ưu điểm vượt trội về khả năng sinh trưởng, năng suất cao, độ Brix cao, chống chịu bệnh phấn trắng và sương mai tốt, bước đầu được đánh giá phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng. Các tổ hợp lai dưa lê vàng mới này có nhiều ưu điểm vượt trội so với các giống dưa đang trồng phổ biến ngoài sản xuất như Ngân Huy, siêu ngọt, Thanh Lê, dòng dưa Kim... về khả năng sinh trưởng, năng suất, chất lượng, mùi thơm, khả năng chống chịu sâu bệnh, thời gian cho bảo quản sau thu hoạch. Trong đó tổ hợp lai HP6 được đặt tên Happy 6 và HP7 được đặt tên Happy 7 đã được Viện Nghiên cứu Rau quả công bố lưu hành giống cây trồng theo thông báo số 595/TB-TT-CLT và thông báo số 594/TB-TT-CLT (lần lượt theo giống) ngày 11/6/2021 của Cục trồng trọt.

Để đáp ứng yêu cầu sản xuất và tiêu thụ dưa lê vàng trên địa bàn thành phố Hà Nội, việc nghiên cứu xác định bộ giống dưa lê vàng mới phù hợp với điều kiện canh tác vùng trồng cùng với việc nghiên cứu hoàn thiện quy trình canh tác tiên tiến để mở rộng và phát triển giống dưa lê vàng lai mới là rất cần thiết.