Trả lời:
- Về việc xác định mô hình các Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tại địa bàn khi thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp trên địa bàn Thành phố:
1. Về cơ sở pháp lý
- Từ 01/7/2025, thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, UBND Thành phố đã dừng hoạt động chính quyền cấp huyện, duy trì hoạt động chính quyền Thành phố và cấp xã.
- Hưởng ứng và thực hiện mô hình chính quyền 2 cấp, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) Thành phố đã tạm dừng hoạt động của Ban Trị sự GHPGVN cấp huyện (chỉ tạm dừng, không giải thể, bãi bỏ) vì theo quy định tại Hiến chương GHPGVN tu chỉnh lần thứ 8 tại Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc lần thứ IX (nhiệm kỳ 2022-2027), GHPGVN có 4 cấp: Hội đồng trị sự GHPGVN Trung ương, Ban Trị sự GHPGVN cấp tỉnh, huyện và ban quản trị cơ sở tự viện Phật giáo. Muốn xem xét, giải thể ban trị sự GHPGVN cấp huyện thì cần phải tu chỉnh Hiến chương GHPGVN. Do đó, GHPGVN dự kiến sẽ tổ chức Đại hội Phật giáo toàn quốc vào năm 2026, sớm hơn 01 năm so với nhiệm kỳ để kịp thời tu chỉnh Hiến chương, hình thành mô hình quản lý hành chính đạo phù hợp với mô hình chính quyền 2 cấp trên phạm vi cả nước.
2. Về cơ sở thực tiễn
- Việc tạm dừng hoạt động của Ban Trị sự GHPGVN cấp huyện thể hiện vai trò đồng hành của GHPGVN cùng chính quyền, nhân dân, quốc gia, dân tộc, nhưng cũng để lại khoảng trống trong công tác quản lý hành chính đạo.
- Để đảm bảo hoạt động Phật sự liền mạch, không phát sinh khoảng trống trong quản lý hành chính đạo, Sở Dân tộc và Tôn giáo Thành phố, Công an Thành phố đã hướng dẫn Ban Trị sự GHPGVN Thành phố tổ chức 17 Ban Đại diện của GHPGVN Thành phố Hà Nội phụ trách các cụm phường, xã có trách nhiệm triển khai các hoạt động Phật sự của Thành phố, là cầu nối giữa chức sắc quản lý hành chính đạo với tăng ni tại các cơ sở tự viện Phật giáo, là đầu mối liên hệ với chính quyền địa phương trong quá trình vận hành mô hình chính quyền 2 cấp để hoạt động Phật sự, quyền lợi và nghĩa vụ của tăng ni được đảm bảo.
- Thực tế công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động Phật giáo trên địa bàn Thành phố cho thấy UBND các xã, phường đã trực tiếp trao đổi, làm việc với Ban Đại diện và triển khai nhiều hoạt động quản lý nhà nước trong dịp Đại lễ Vu lan báo hiếu năm 2025, bổ nhiệm, kiêm nhiệm trụ trì, duy trì hoạt động tôn giáo phục vụ nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân.
* Kết luận: Việc Sở Dân tộc và Tôn giáo, Công an Thành phố phối hợp với Ban Trị sự GHPGVN thành phố Hà Nội triển khai mô hình 17 Ban Đại diện của GHPGVN Thành phố phụ trách liên xã, phường đảm nhiệm hoạt động quản lý công tác Phật sự, hành chính đạo trong điều kiện tạm dừng hoạt động của Ban Trị sự GHPGVN cấp huyện đã đáp ứng được nhu cầu về việc có cơ quan quản lý hoạt động Phật sự, phối hợp cùng chính quyền đảm bảo công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động tôn giáo không gặp vấn đề phức tạp trong quá trình triển khai mô hình chính quyền 2 cấp trên địa bàn Thành phố. Dự kiến tháng 10/2026, GHPGVN sẽ tổ chức Đại hội đại biểu Phật giáo toàn quốc; dự kiến sau tháng 10/2026, GHPGVN sẽ báo cáo Chính phủ xem xét và chấp thuận về cơ cấu, tổ chức, bộ máy của GHPGVN phù hợp với mô hình chính quyền trong giai đoạn mới.
- Việc đề nghị Thành phố xem xét, xác định mô hình Ban Đoàn kết Công giáo để tiếp tục phát huy vai trò, nhiệm vụ của Ban cấp huyện trong thời gian qua
Ủy ban Đoàn kết Công giáo Việt Nam là tổ chức xã hội, tổ chức thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, hoạt động theo Hiến pháp, pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam và đường hướng mục vụ của Hội đồng Giám mục Việt Nam: "Sống Phúc âm giữa lòng dân tộc để phục vụ hạnh phúc của đồng bào". Ban Đoàn kết Công giáo cấp huyện (trước đây) trực thuộc Ủy ban Đoàn kết Công giáo Thành phố, từ ngày 01/7/2025 chính quyền 2 cấp đi vào hoạt động chính thức, Ban Đoàn kết Công giáo cấp huyện đã tự giải thể để chờ Ủy ban Đoàn kết Công giáo Trung ương đề xuất mô hình mới đối với cấp xã, phường thông qua Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam.