Trong những năm gần đây, cùng với tốc độ phát triển và đô thị hóa của Thủ đô Hà Nội, tình hình KT-XH của huyện Gia Lâm có nhiều bước phát triển, đời sống của nhân dân ngày một nâng cao. Nhiều dự án cấp quốc gia, thành phố được triển khai trên địa bàn huyện. Tuy nhiên, do công tác quản lý đất đai trước đây tại một số xã, thị trấn còn nhiều bất cập, hạn chế; trên địa bàn huyện triển khai nhiều dự án đầu tư có sử dụng đất với diện tích đất thu hồi lớn nhưng chế độ, chính sách GPMB còn một số điểm chưa thật sự nhất quán, phù hợp với thực tiễn; mặt khác, do tốc độ đô thị hóa nhanh dẫn đến giá trị đất đai ngày một gia tăng... là những nguyên nhân cơ bản phát sinh đơn thư KNTC của công dân.
Tuy nhiên từ năm 2014 đến nay, tình hình KNTC của công dân trên địa bàn huyện Gia Lâm cơ bản không phức tạp, ít vụ việc khiếu kiện, tập trung đông người. Có được kết quả đó là nhờ huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật. Từ năm 2014 đến năm 2018, Huyện đã tổ chức 220 Hội nghị tuyên truyền pháp luật với trên 30.000 lượt người tham dự. Đài phát thanh Huyện duy trì chương trình phát thanh “Giới thiệu pháp luật ” 02 buổi/tuần đối với các văn bản pháp luật mới ban hành, các văn bản pháp luật về khiếu nại, tố cáo, tiếp công dân.
Đáng chú ý, để tăng cường công tác phối hợp giải quyết KNTC, nhất là đối với các vụ việc KNTC đông người, phức tạp, nổi cộm, kéo dài, Ban Thường vụ Huyện ủy đã ban hành Quy định số 47-QĐ/HU, ngày 22-5-2014 về “Quy định trách nhiệm của các Ban Đảng Huyện ủy tham gia giải quyết khiếu nại, kỷ luật Đảng thuộc thẩm quyền Huyện ủy, Ban Thường vụ Huyện ủy"; Quyết định số 677-QĐ/HU, ngày 22-5-2014 về việc “Ban hành quy định giải quyết tố cáo đối với đảng viên là cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý”; tăng cường chỉ đạo các đơn vị trong công tác phối hợp giải quyết KNTC. Các đơn vị chức năng đã thực hiện tốt công tác phối hợp trong việc tiếp nhận, xử lý và giải quyết đơn thư KNTC, nhờ vậy, tình hình KNTC trong thời gian qua trên địa bàn huyện không phát sinh thêm việc KNTC đông người, phức tạp, nổi cộm, kéo dài.
Hằng năm, Ban Thường vụ Huyện ủy ban hành các Kế hoạch công tác kiểm tra, giám sát của BCH Đảng bộ Huyện, trong đó, luôn chú trọng kiểm tra công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực thực hiện giải quyết đơn thư KNTC. Từ năm 2014 đến hết năm 2018, Ban Thường vụ Huyện ủy tiến hành kiểm tra, giám sát chuyên đề đối với 111 lượt cấp ủy cơ sở và 17 đồng chí cán bộ thuộc diện Ban Thường vụ Huyện ủy quản lý; thành lập các Đoàn kiểm tra tiến hành kiểm tra thường xuyên công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị đối với các cấp ủy cơ sở và một số phòng, ban, ngành chuyên môn của huyện, trong đó, có nội dung về nhiệm vụ tiếp dân, giải quyết đơn thư KNTC; đã tiến hành kiểm tra 56 lượt cấp ủy cơ sở và 32 lượt phòng, ban, ngành chuyên môn.
Qua thực hiện công tác kiểm tra, giám sát đã giúp Ban Thường vụ Huyện ủy đánh giá đúng những ưu điểm, tồn tại, khuyết điểm; kịp thời nhắc nhở, chấn chỉnh công tác tiếp dân, giải quyết, phối hợp giải quyết đơn thư HNTC của các cấp ủy cơ sở, các phòng ban chuyên môn thuộc huyện. Những vấn đề dân sinh bức xúc, những điểm nóng phát sinh đơn thư khiếu kiện đông người như ở Ninh Hiệp, Kim Lan, Bát Tràng, Đa Tốn đã được tập trung chỉ đạo giải quyết tạo sự ổn định tình hình chung trên địa bàn.
Cùng với đó, Ban Thường vụ Huyện ủy luôn tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các phòng, ban, ngành, UBND các cấp tổ chức thực hiện tốt công tác tiếp dân và giải quyết KNTC. Lãnh đạo cấp ủy và chính quyền địa phương trực tiếp tham gia tiếp công dân định kỳ; đồng thời tổ chức tiếp công dân đột xuất theo yêu cầu nhiệm vụ cụ thể theo đúng quy định của Luật Khiếu nại, Luật Tố cáo; tăng cường tổ chức đối thoại trong công tác tiếp dân; định kỳ hàng tháng. Từ năm 2014-2018, Lãnh đạo Huyện ủy, UBND Huyện và Ban tiếp công dân Huyện đã tiếp: 2.827 lượt công dân với 1.040 vụ việc; 24 đoàn đông người. Lãnh đạo UBND các xã thị trấn và cán bộ thường trực tiếp dân của các xã, thị trấn đã tiếp 5.204 lượt công dân với 1.808 vụ việc. Các cơ quan tư pháp, đã tiếp 519 lượt công dân; không có đoàn đông người. 100% số vụ việc được chỉ đạo giải quyết kịp thời, đúng quy định của pháp luật.
Do tình hình KT-XH trên địa huyện Gia Lâm tiếp tục phát triển, quá trình đô thị hóa đang diễn ra mạnh mẽ nên tình hình KNTC, trong thời gian tới, còn tiềm ẩn nhiều phức tạp, tập trung chủ yếu về lĩnh vực đất đai, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất, các chế độ chính sách an sinh xã hội và lĩnh vực tư pháp, do đó, huyện sẽ tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để nhân dân hiểu rõ, chấp hành đúng chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Chú trọng, nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở nhằm giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn phát sinh ngay từ cơ sở; hạn chế tối đa tình trạng KNTC phức tạp, đông người, vượt cấp; không để xảy ra “điểm nóng”, ảnh hưởng tới an ninh trật tự trên địa bàn.
Đồng thời, tiếp tục quan tâm củng cố, kiện toàn tổ chức; đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ CB, CC, nhất là đội ngũ cán bộ trực tiếp làm công tác tiếp dân, giải quyết KNTC; Chủ động kiếm tra, rà soát, tập trung xem xét, kết luận, giải quyết dứt điểm các đơn thư KNTC, kiến nghị theo thẩm quyền, đúng trình tự, thủ tục và thời hạn giải quyết; quan tâm giải quyết các vụ việc KNTC phức tạp, đông người.
Ngoài ra, chú trọng thực hiện công khai, minh bạch hoạt động của các cơ quan, đơn vị, nhất là các lĩnh vực dễ phát sinh KNTC như: Quản lý đất đai, đền bù GPMB, tài chính. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức CT-XH trong công tác hòa giải.
