Nói đến các ca khúc về Hà Nội, không thể không nhắc tới nhạc sĩ Lê Mây. Ông chia sẻ, ông ấp ủ viết ca khúc “Hà Nội linh thiêng - hào hoa” từ rất lâu nhưng 4 năm trước đó, ông chỉ viết được 4 câu đầu. Mãi đến sau chuyến đi trại sáng tác để tham dự đợt viết về 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, cho đến những ngày cuối của đợt đi, ông nằm mơ thấy một kinh thành xưa khói sương bay lên và ông bật dậy viết tiếp một mạch, như có ai sắp đặt sẵn trong đầu và hoàn thành ca khúc trong nửa giờ. “Hà Nội linh thiêng - hào hoa” được đánh giá hay nhất đợt sáng tác về Hà Nội dịp đó, sau này trở thành ca khúc được yêu thích khi hát về Hà Nội.
Trường Âm nhạc Việt Nam được ông ví như “một cỗ máy ủi san phẳng kiến thức cho ông và ở mặt bằng được san lấp đó, ông đã gieo trồng để cho ra đời những tác phẩm âm nhạc”. Dường như cũng có sự trùng hợp nào đó, 7 năm công tác ở Đoàn Văn công Nghĩa Lộ, nay là Yên Bái (từ năm 1964 đến năm 1971), nhạc sĩ Lê Mây sáng tác không nhiều, chỉ khoảng 10 bài hát viết cho Đoàn, song khi về Hà Nội, công tác tại Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam ông có nhiều cơ hội để thể hiện khả năng sáng tạo của mình. Không chỉ có môi trường tốt mà có lẽ Hà Nội đã bồi đắp nhiều nguồn cảm xúc cho ông, khơi dậy trong ông tình yêu cuộc sống, đất nước, con người.
Cùng với tác phẩm nổi tiếng “Hà Nội linh thiêng - hào hoa”, nhạc sĩ Lê Mây còn được biết tới với nhiều ca khúc hay như: “Đêm thu Hà Nội", ca khúc đầu tiên ghi dấu tình yêu Hà Nội, “Quê hương ơi, Hà Nội ơi”, “Cà phê chiều Yên Phụ”, “Trăng về phố”, “Phía Tây thành phố”… Trong đó, “Quê hương ơi, Hà Nội ơi” chính là lời cảm ơn quê hương Phù Cừ, tỉnh Hưng Yên, nơi đã sinh ra ông và cảm ơn Hà Nội, nơi đã cho ông trí tuệ và sự thăng hoa âm nhạc. “Cà phê chiều Yên Phụ” là cảm xúc về vẻ đẹp của thiên nhiên Hà Nội, từ mặt hồ Tây mênh mang sóng nước buổi chiều tà, những đàn chim bay về, hàng hoa Sữa thơm lừng hay các dãy phố nhỏ hiền hòa… Ca khúc nào cũng đong đầy tình cảm với Hà Nội, rất sâu lắng. Không thể kể hết niềm vui của nhạc sĩ khi nhiều ca khúc về Hà Nội do ông sáng tác đoạt giải cao trong các cuộc thi. Đặc biệt nhiều ca sĩ đoạt huy chương khi thể hiện các ca khúc này.
60 năm gắn bó với sự nghiệp âm nhạc, tài sản vô giá nhạc sĩ Lê Mây có được là khoảng 300 ca khúc với sự phong phú trong các đề tài thể hiện, từ đề tài thiếu nhi, quê hương, đất nước, đến tình yêu, tuổi trẻ… Nhiều thế hệ người Việt Nam rất quen thuộc với ca khúc “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” (thơ Phùng Ngọc Hùng) và tên bài hát này trở thành khẩu hiệu trong cuộc vận động chăm sóc, bảo vệ trẻ em hiện nay. Không chỉ có ca khúc “Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”, nhạc sỹ còn kể rằng, bài hát “Bác thành chuyện kể, Bác thành lời ca” được Câu lạc bộ Thiếu nhi quận Ba Đình thể hiện suốt từ năm 1975 đến nay và trở thành bài hát truyền thống của câu lạc bộ.
Tên tuổi của nhạc sỹ Lê Mây cũng gắn liền với các ca khúc khác như: “Đường lên biên giới”, “Ngàn lần tôi hát Việt Nam ơi”, “Lời ru của mẹ”, “Người là Hồ Chí Minh”, “Câu lý và người thương”, “Hóa vàng”, “Võng đay trưa hè”… Năm 2010, khi đi thăm đảo Trường Sa, ông là nhạc sĩ giữ kỷ lục về sáng tác, trong 8 ngày ông sáng tác được 7 ca khúc.
Để định hình được phong cách trong sáng tác âm nhạc, nhạc sĩ Lê Mây luôn kế thừa hơi thở dòng nhạc dân gian, có tiếp cận với tiết tấu của dòng nhạc nhẹ và kết hợp sự vạm vỡ của nhạc thính phòng. Ba yếu tố đó đều ngự trong hầu hết các tác phẩm của ông, bởi vậy các ca khúc của nhạc sĩ Lê Mây luôn mang đặc trưng riêng, tạo ấn tượng với công chúng. Điều đó có thể thấy rõ ở ca khúc “Hà Nội linh thiêng - hào hoa”, “Hóa vàng”… Với bài hát của thiếu nhi, ông không dùng mỹ từ, lời ca không véo von mà ca từ rành mạch, dung dị và hồn nhiên.
Nhạc sĩ Lê Mây còn được biết đến là người sáng chế ra đàn T’rưng mini, một loại nhạc cụ dân tộc đặc sắc làm quà lưu niệm cho khách du lịch, nhất là khách nước ngoài. Tính đến nay, ông đã sản xuất ra hàng trăm nghìn cây đàn, mục đích nhằm giới thiệu văn hóa Việt Nam ra nước ngoài...
Ghi nhận những đóng góp của nhạc sỹ Lê Mây, thành phố Hà Nội đã trao tặng ông danh hiệu “Công dân Thủ đô ưu tú” trong dịp 10/10/2019.
