Khẳng định hiệu quả của hoạt động giám sát
Hoạt động giám sát HĐND TP ngày càng đổi mới, đi vào chiều sâu, được các cấp, các ngành, cử tri và nhân dân Thủ đô ghi nhận, đánh giá cao. Sau giám sát, các kiến nghị, đề xuất của Thường trực HĐND, các Ban HĐND cơ bản được chủ thể chịu sự giám sát nghiêm túc thực hiện, khắc phục những hạn chế, tháo gỡ những khó khăn vướng mắc trong cơ chế, chính sách và quản lý điều hành phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng trên địa bàn, góp phần nâng cao vai trò, uy tín của cơ quan dân cử.
Cụ thể, về hoạt động giám sát chuyên đề, Thường trực HĐND Thành phố họp thống nhất chỉ đạo ngay từ khâu chuẩn bị xây dựng Chương trình giám sát; thống nhất ban hành Chương trình kế hoạch công tác giám sát chung của cả HĐND, Thường trực HĐND, các Ban HĐND thực hiện trong cả năm, lộ trình triển khai được chia theo từng tháng, quý; bảo đảm không bị trùng lặp, chồng chéo về nội dung, đối tượng, địa điểm, thời gian giám sát; không làm ảnh hưởng đến hoạt động của chủ thể chịu sự giám sát. Trong cùng thời điểm giám sát, Thường trực cũng như các Ban HĐND Thành phố không thực hiện đồng thời giám sát tại một địa phương.
Quá trình thực hiện Thường trực HĐND Thành phố phân công một ban chủ trì tham mưu, các ban khác phối hợp thực hiện, đồng thời, Thường trực HĐND Thành phố chỉ đạo các Ban HĐND căn cứ trên cơ sở kế hoạch giám sát của kế hoạch giám sát của HĐND, Thường trực HĐND và lĩnh vực Ban HĐND phụ trách, mỗi Ban lựa chọn từ 6 đến 8 vấn đề để thực hiện giám sát. Để đảm bảo công tác phân công, điều hòa cũng như sự phối hợp chặt chẽ trong công tác giám sát, Thường trực HĐND Thành phố cũng bố trí, sắp xếp thời gian tham gia một số hoạt động giám sát chuyên đề của các Ban, qua đó, nắm bắt tình hình. Đối với giám sát của Thường trực thì lãnh đạo chuyên trách các Ban tham gia là thành viên đoàn.
Về phiên giải trình: Thường trực HĐND Thành phố chỉ đạo và giao cho các Ban HĐND tham mưu, trong đó, phân công Ban chủ trì, Ban phối hợp thực hiện: lựa chọn chủ đề và thống nhất chọn từ 1 đến 2 phiên để tổ chức phiên giải trình giữa hai kỳ họp. Nội dung giải trình là những vấn đề lớn, bức xúc do phiên chất vấn không đảm bảo thời gian vật chất thì chuyển sang thực hiện tại phiên giải trình, trong đó có điều kiện yêu cầu giải trình đến tận cùng của vấn đề, cụ thể: làm rõ những nội dung chưa làm được, giải pháp khắc phục, cơ quan nào có trách nhiệm giải quyết và thời gian hoàn thành.
Về giám sát đột xuất, thực hiện trên cơ sở phản ánh bức xúc của cử tri, cơ quan báo đài và chỉ đạo của Ban Thường vụ Thành ủy về những vấn đề nổi cộm, Thường trực HĐND Thành phố căn cứ lĩnh vực các Ban phụ trách chỉ đạo Lãnh đạo Ban khảo sát và lập kế hoạch giám sát chuyên đề đột xuất, để làm rõ những bất cập trong công tác quản lý Nhà nước và trách nhiệm giải quyết.
Về hoạt động giám sát của Tổ đại biểu HĐND Thành phố, Thường trực HĐND đã chỉ đạo và giao cho các đồng chí Tổ trưởng Tổ đại biểu HĐND Thành phố căn cứ theo các kiến nghị của cử tri (thông qua các buổi tiếp xúc cử tri và tiếp công dân của đại biểu) lựa chọn những vấn đề nổi cộm, bức xúc của cử tri, tổ chức cho đại biểu của Tổ mình thực hiện giám sát nơi địa bàn đại biểu ứng cử.
Những bài học kinh nghiệm
Có được hiệu quả trong hoạt động giám sát, HĐND TP đã rút ra nhiều kinh nghiệm trong phân công, điều hành để đạt được kết quả cao nhất. Một là, Xác định và nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò, trách nhiệm của Thường trực HĐND, lãnh đạo các Ban HĐND trong hoạt động giám sát, từ đó tổ chức, triển khai thực hiện từ việc lựa chọn chủ đề, vấn đề lớn của Thành phố, những nội dung vụ việc đang được dư luận nhân dân Thủ đô quan tâm để xây dựng kế hoạch giám sát theo từng chủ thể giám sát.
Hai là, tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thường trực Thành ủy Hà Nội nhất là những nội dung giám sát có tính nhạy cảm, phức tạp và sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị: Đoàn ĐBQH Thành phố, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố, các cơ quan liên quan, sự vào cuộc tích cực, bảo đảm thực hiện tốt hoạt động giám sát của Thường trực, các Ban HĐND, tổ đại biểu HĐND thành phố Hà Nội.
Ba là, nâng cao năng lực dự báo tình hình, sâu sát cơ sở, thực tiễn, lắng nghe tâm tư nguyện vọng, ý kiến của cử tri để thu thập thông tin, xử lý thông tin và quyết định các vấn đề cần thiết tổ chức thực hiện giám sát, giám sát lựa chọn chuyên đề chuyên sâu. Các Ban HĐND, Tổ đại biểu HĐND tiếp tục nâng cao năng lực giám sát, chủ động linh hoạt đổi mới từ nội dung, phương thức tổ chức thực hiện giám sát theo hướng nhóm vấn đề đi vào trọng tâm, trọng điểm, công khai, dân chủ, hiệu quả, vì dân, sát dân và gắn với thực tiễn cơ sở.
Bốn là, các hoạt động giám sát của các Ban HĐND, Tổ đại biểu HĐND Thành phố phải được thực hiện nghiêm túc theo kế hoạch; thực hiện tái giám sát, truy đến cùng việc thực hiện kết luận giám sát và làm cơ sở để đưa ra chất vấn tại kỳ họp HĐND nếu chủ thể chịu sự giám sát chưa triển khai thực hiện hoặc chưa hoàn thành theo tiến độ đề ra. Các kết luận giám sát đều được báo cáo Thường trực Thành ủy, đồng thời, gửi UBND Thành phố để chỉ đạo các cơ quan nghiêm túc tiếp thu và triển khai thực hiện theo quy định. Các kết luận giám sát cũng được gửi tới tất cả các đại biểu HĐND tham khảo, nghiên cứu để chất vấn tại kỳ họp và được tăng tải toàn văn trên Trang thông tin điện tử của HĐND Thành phố để cử tri và nhân dân giám sát.
Năm là, tiếp tục nâng cao năng lực hiệu quả hoạt động của Văn phòng HĐND Thành phố Hà Nội - bộ máy tham mưu giúp việc cho Thường trực HĐND nói chung và các Ban HĐND, đại biểu HĐND Thành phố nói riêng. Đảm bảo bộ máy tham mưu, giúp việc cần được kiện toàn theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả; phân công, phân nhiệm đảm bảo “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, và rõ thời gian thực hiện”. Nâng cao trách nhiệm của người đứng đầu, tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong hoạt động tham mưu, phục vụ.