Sau khi Luật hòa giải ở cơ sở được Quốc hội thông qua ngày 20/6/2013, Thành ủy, UBND Thành phố đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn triển khai thi hành. Công tác phổ biến giáo dục pháp luật, tập huấn kiến thức cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở được UBND TP Hà Nội xác định là nhiệm vụ quan trọng. Việc phổ biến, quán triệt được thể hiện qua nhiều hình thức đa dạng như tuyên truyền trực tiếp qua các hội nghị, tọa đàm, sinh hoạt, câu lạc bộ qua các cuộc thi tìm hiểu pháp luật, tuyên truyền trực quan,…
Kết quả, trong 3 năm, Hội đồng phổ biến, giáo dục pháp luật Thành phố trực tiếp tổ chức tập huấn cho 40 hội nghị quận, huyện, thị xã với gần 12.000 hòa giải viên ở cơ sở, cán bộ tư pháp trên địa bàn. Năm 2014, UBND TP đã tổ chức cuộc thi hòa giải viên giỏi dưới hình thức sân khấu hóa tại 30/30 quận, huyện, thị xã và cấp xã, phường, thị trấn. Cùng với nhiều cuộc thi khác được tổ chức thu hút nhiều hòa giải viên tham gia như thi viết “Tìm hiểu Luật xử lý vi phạm hành chính”, cuộc thi viết “Tìm hiểu Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam”, thi sân khấu hóa về pháp luật phòng, chống tham nhũng, qua đó góp phần nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, cơ quan, đơn vị và nhân dân về vị trí, vai trò của hòa giải ở cơ sở.
Công tác củng cố, kiện toàn tổ hòa giải theo quy định của Luật hòa giải ở cơ sở cũng được các quận, huyện, thị xã triển khai. Hiện nay, Thành phố Hà Nội có 5.489 tổ hòa giải với 34.430 hòa giải viên, trong đó, số hòa giải viên có trình độ chuyên môn Luật là 4.576 người, chiếm khoảng 13%. Bên cạnh đó, vị trí, vai trò của các tổ hòa giải, hòa giải viên trong đời sống xã hội cũng được khẳng định và đón nhận trong cộng đồng dân cư. Việc lựa chọn các hòa giải viên được chú ý hơn về năng lực, uy tín đã phát huy được nhiều thuận lợi trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, đảm bảo hiệu quả. Nhiều đơn vị trên địa bàn Thành phố đã có nhiều giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác phổ biến, quán triệt Luật Hòa giải ở cơ sở và các văn bản pháp luật có liên quan. Tại huyện Phúc Thọ, các tổ hòa giải sinh hoạt định kỳ 1 tháng/1 lần, có thể họp đột xuất, các tổ hòa giải cơ sở đa số hoạt động theo hình thức họp mặt gặp gỡ, trao đổi, vận động thuyết phục.
Trong 3 năm (2014 - 2016), tổng số vụ tranh chấp, mâu thuẫn phát sinh 27.428 vụ, hòa giải thành 22.111 vụ, đạt tỷ lệ 80,6%. Trong đó, những đơn vị đạt tỷ lệ hòa giải thành cao gồm: huyện Đan Phượng 92,2%, quận Long Biên 92,1%, quận Đống Đa 91,7%, huyện Chương Mỹ 90,7%, huyện Phú Xuyên 89,7%,…
Có thể khẳng định, Luật hòa giải ở cơ sở là cơ sở pháp lý quan trọng để nâng cao chất lượng công tác hòa giải ở cơ sở, giải quyết những mâu thuẫn tranh chấp nhỏ trong đời sống của nhân dân, góp phần giữ gìn trật tự an toàn xã hội, hạn chế tình trạng đơn thư, khiếu nại cũng như hạn chế được nhiều tranh chấp phát sinh thành điểm nóng, phức tạp, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân.
Theo đồng chí Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội, để công tác hòa giải ở cơ sở trên địa bàn Thành phố ngày một hiệu quả, thiết thực, Thành phố tiếp tục chú trọng nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý Nhà nước của chính quyền đối với công tác hòa giải; quan tâm đến các lĩnh vực dễ nảy sinh mâu thuẫn, tranh chấp (quản lý đất đai, cấp sổ đỏ, thu hồi đất, GPMB, trật tự xây dựng...) nhằm hạn chế phát sinh mâu thuẫn. Đồng thời, kiện toàn đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở, bồi dưỡng, tập huấn nghiệp vụ và kiến thức pháp luật, kỹ năng hòa giải và cung cấp tài liệu cho đội ngũ hòa giải viên ở cơ sở.
