Trong 15 năm qua, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được quận Hai Bà Trưng đổi mới với nhiều hình thức, nội dung ngày càng phù hợp với từng đối tượng và hiệu quả như: Hội nghị, hội thảo, phát hành tờ gấp, tờ rơi, tổ chức tọa đàm, cuộc thi, hội thi, mở chuyên mục trên cổng thông tin điện tử của Quận... Đồng thời, quan tâm phổ biến sâu rộng đến CB, CC của Quận và phường, tổ trưởng tổ hòa giải ở cơ sở, các tầng lớp nhân dân về những văn bản pháp luật mới ban hành và có hiệu lực; đặc biệt là Luật liên quan đến lĩnh vực tư pháp. Đặc biệt, năm 2013, quận Hai Bà Trưng đã triển khai cuộc thi viết “Tìm hiểu Hiến pháp nước CHXHCN Việt Nam” với 30.998 bài dự thi. Kết quả, quận đã đạt giải Nhì tập thể và giải Nhì cá nhân cấp Thành phố. Định kỳ hằng năm, quận đều mở lớp tập huấn về công tác tư pháp, công tác hòa giải với hơn 300 đại biểu tham dự; Biên soạn và in 858.200 tờ gấp tuyên truyền; cấp phát 200.736 tờ rơi, tờ gấp, tài liệu tuyên truyền về pháp luật đến nhân dân trên địa bàn; Phát hành gần 7.000 cuốn sách tìm hiểu về pháp luật.
Bên cạnh đó, các cơ quan tư pháp Quận thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa 3 ngành (Công an - Viện kiểm sát - Tòa án), 2 ngành (Công an - Viện kiểm sát) trong điều tra, bắt giữ, xử lý tội phạm, kịp thời báo cáo Quận ủy đối với những vụ việc khó khăn, phức tạp. Chủ động trong việc xác lập các vụ án điểm để tập trung giải quyết, phối hợp với chính quyền địa phương trong việc xét xử điểm các vụ án góp phần răn đe, giáo dục, phòng ngừa vi phạm và tội phạm xảy ra.
Công an quận đã đặt 03, bảng tin trợ giúp pháp lý, 03 hộp tin tại 2 phòng trực ban Công an quận và nhà tạm giữ. Đồng thời, cấp phát đầy đủ các tài liệu liên quan đến trợ giúp pháp lý cho các đối tượng được hưởng trợ giúp pháp lý theo đúng quy định. Các đối tượng bị tạm giữ, tạm giam đều được cán bộ điều tra giải thích, hướng dẫn cụ thể về quyền lợi được trợ giúp pháp lý của mình. Khi người bị tạm giữ, tạm giam có yêu cầu được trợ giúp pháp lý đều được đáp ứng theo yêu cầu, nguyện vọng phù hợp với quy định của pháp luật.
Để hoàn thiện cơ chế giám sát của các cơ quan dân cử và phát huy quyền làm chủ của nhân dân đối với cơ quan tư pháp, tại các kỳ họp của HĐND Quận, các đại biểu cũng đã tiến hành chất vấn nhiều nội dung liên quan đến hoạt động của các cơ quan tư pháp như: Công tác phối hợp giữa các cơ quan Tư pháp với cơ quan Thi hành án dân sự và giữa cơ quan thi hành án dân sự với chính quyền phường trong việc thi hành án dân sự đã có hiệu lực pháp luật ở một số vụ còn hạn chế; nhất là phối hợp trong việc thi hành án tồn nhiều năm liên quan đến tài sản đấu giá chưa thi hành được; Công tác tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; Công tác giải quyết KNTC và kiểm sát việc KNTC trong hoạt động tư pháp...
Thường trực UB MTTQ quận và Viện KSND quận đã ký kết chương trình phối hợp công tác hằng năm, trong đó, tập trung vào các lĩnh vực công tác như: Giải quyết tố giác, tin báo tội phạm của công an các phường trên địa bàn quận; kiểm sát việc tuân theo pháp luật về công tác thi hành hình sự; kiểm sát việc thực hiện quy định của pháp luật tại nhà tạm giữ Công an quận. Qua hoạt động kiểm tra, giám sát đã kịp thời phát hiện những tồn tại hạn chế, khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, kịp thời kiến nghị với các cấp có thẩm quyền.
Năm 2018, Thường trực Ủy ban MTTQ và các đơn vị Thanh tra quận, Phòng Tư pháp, Hội Luật gia đã xây dựng kế hoạch liên tịch số 04/KHLT-MTTQ-TT-TP-HLG về giám sát và nâng cao hiệu quả giải quyết KNTC ở cơ sở; xây dựng Hướng dẫn một số nhiệm vụ trọng tâm công tác Thanh tra nhân dân, giám sát đầu tư của cộng đồng và vận động, chấp hành pháp luật trong cộng đồng dân cư năm 2018; Hướng dẫn việc tổ chức tiếp công dân và xử lý đơn thư KNTC, kiến nghị, phản ánh của ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp trên địa bàn quận Hai Bà Trưng năm 2018.
MTTQ quận đã tham gia tích cực với Thường trực HĐND và hai ban của HĐND quận giám sát đối với các cơ quan đơn vị của quận và các phường trên địa bàn. Qua hoạt động kiểm tra, giám sát đã kịp thời phát hiện những tồn tại hạn chế, khó khăn vướng mắc trong việc thực hiện nhiệm vụ của các cơ quan, đơn vị, kịp thời kiến nghị với các cấp có thẩm quyền. Thêm vào đó, vai trò giám sát của quần chúng đối với hoạt động của các cơ quan tư pháp được tăng cường trên nhiều lĩnh vực như: Giải quyết đơn thư KNTC; GPMB, cưỡng chế thi hành án,...
Để tăng cường hiệu quả công tác cải cách tư pháp, quận Hai Bà Trưng sẽ tập trung kiện toàn tổ chức, xây dựng đội ngũ cán bộ tư pháp đảm bảo chất lượng; quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, phẩm chất đạo đức cho đội ngũ cán bộ tư pháp; Duy trì thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa 3 ngành Công an - Viện Kiểm sát - Tòa án, quy chế phối hợp liên ngành trong công tác Thi hành án dân sự nhằm từng bước nâng cao chất lượng công tác điều tra - truy tố - xét xử - thi hành án.
Quận cũng tăng cường sự lãnh đạo và kiểm tra của cấp ủy, tổ chức đảng; phát huy vai trò giám sát của HĐND, MTTQ, các đoàn thể và nhân dân đối với công tác tư pháp; thực hiện nghiêm kỷ cương, kỷ luật đối với cán bộ trong thực thi nhiệm vụ, xử lý nghiêm minh đối với cán bộ có sai phạm. Đồng thời, duy trì và làm tốt công tác hòa giải ở cơ sở, quan tâm công tác tiếp dân, giải quyết đơn thư, trong đó, chú trọng giải quyết kịp thời các kiến nghị, phản ánh chính đáng của công dân; chỉ đạo rà soát giải quyết dứt điểm các đơn thư KNTC, những vụ việc tồn đọng kéo dài tránh gây bức xúc dẫn đến khiếu kiện đông người và vượt cấp.
