Trước khi làm việc với Ban Dân tộc Thành phố, Đoàn khảo sát đã đi thực tế tại một số công trình, dự án cơ sở hạ tầng của xã Đông Xuân, huyện Quốc Oai.

 

Theo báo cáo của Ban Dân tộc, hiện nay, thành phố Hà Nội có 13 xã dân tộc miền núi thuộc khu vực I của 4 huyện: Ba Vì, Mỹ Đức, Quốc Oai và Thạch Thất với tổng số 118 thôn. Cả 13/13 xã đều đạt chuẩn nông thôn mới. 

 

Ngay sau khi Nghị quyết 88/2019/QH14 và Nghị quyết 120/2020/QH14 của Quốc hội ban hành, tại kỳ họp cuối năm 2020, UBND Thành phố đã trình HĐND Thành phố phê duyệt danh mục 69 dự án với tổng kinh phí 500 tỷ đồng để đầu tư phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2021. Đến tháng 9/2021, Thành phố tiếp tục bổ sung thêm 243 tỷ đồng đầu tư cho 30 dự án. Các dự án thực hiện trong năm 2021 được tích hợp vào các dự án đầu tư của Kế hoạch số 253/KH-UBND ngày 11/11/2021 của UBND Thành phố để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1 (2021-2025). Do đó, mặc dù trong quá trình xây dựng Kế hoạch nhưng các dự án đầu tư đã được triển khai thực hiện ngay trong năm 2021, với tổng số vốn là 743 tỷ đồng.

 

Theo Kế hoạch số 253/KH-UBND có 9 nội dung thực hiện để phát triển toàn diện kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi của Thủ đô Hà Nội giai đoạn 2021-2030 (do Hà Nội không có nhóm dân tộc rất ít người, dân tộc còn nhiều khó khăn nên không thực hiện dự án 9 theo Nghị quyết 88/2019/QH14 của Quốc hội). Tổng mức vốn đầu tư thực hiện 9 nội dung dự kiến là 2.144,523 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn đầu tư xây dựng cơ bản là 1.647,702 tỷ đồng; vốn sự nghiệp là 496,821 tỷ đồng. Đến nay, Thành phố đã bố trí 974,2 tỷ đồng (89 dự án), đã giải ngân 862,341 tỷ đồng đạt trên 92% theo kế hoạch và nguồn khác cho 4 dự án. Nguồn vốn sự nghiệp đã bố trí 132,102 tỷ đồng, trong đó, năm 2022 là 8,485 tỷ đồng. 

 

Trưởng ban Dân tộc Nguyễn Nguyên Quân trao đổi tại buổi làm việc

 

Đối với các các sở, ban, ngành Thành phố thực hiện nhiệm vụ được đã chủ trì, phối hợp triển khai đảm bảo tiến độ thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu nhiệm vụ theo kế hoạch đề ra. Đến nay, thu nhập bình quân đầu người các xã vùng dân tộc thiểu số và miền núi đạt trên 50 triệu đồng/người/năm, có xã đạt trên 60 triệu đồng/người/năm; tỷ lệ hộ nghèo bình quân giảm qua các năm (năm 2021 là 0,53%; năm 2022 là 0,42%); duy trì 100% xã đạt chuẩn quốc gia về y tế; 100% xã vùng DTTS đạt chuẩn nông thôn mới; tỷ lệ trường công lập (mầm non, tiểu học, THCS, THPT) đạt chuẩn quốc gia đạt gần 70%; công tác bảo tồn và phát triển các giá trị, bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc được quan tâm, đẩy mạnh...

 

Bên cạnh đó, tỷ lệ lao động qua đào tạo, công tác đào tạo, quy hoạch, xây dựng đội ngũ cán bộ người dân tộc thiểu số-nhất là các dân tộc thiểu số tại chỗ được quan tâm. Bảo đảm tỷ lệ cán bộ, công chức, viên chức người dân tộc thiểu số phù hợp với tỷ lệ dân số là người dân tộc thiểu số ở từng địa phương. Như vậy, đến nay, 11/11 chỉ tiêu cơ bản thực hiện đảm bảo theo tiến độ đề ra. 

 

Mặc dù đã có nhiều cố gắng, tuy nhiên, việc triển khai thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số Thủ đô, giai đoạn 2021-2030, vẫn còn một số tồn tại như: Một số dự án đã được bố trí nguồn vốn, nhưng còn có những bất cập nên phải rà soát, điều chỉnh cho phù hợp. Một số dự án còn chậm tiến độ, tỷ lệ giải ngân thấp. Có dự án vướng quy hoạch chưa triển khai được; Việc lập, phê duyệt, tổng hợp đề xuất Thành phố bố trí vốn để thực hiện còn chậm. Trong quá trình thực hiện nội dung thuộc nguồn sự nghiệp còn gặp vướng mắc về định mức, cơ chế...

 

Đoàn khảo sát đi thực tế tại một số công trình, dự án cơ sở hạ tầng của xã Đông Xuân, huyện Quốc Oai

 

Trước những vướng mắc nêu trên, Ban Dân tộc đề nghị Ủy ban Dân tộc và các bộ, ngành Trung ương sớm có văn bản hướng dẫn khung kiến trúc phần mềm cơ sở dữ liệu cho địa phương xây dựng hệ thống thông tin dữ liệu về công tác dân tộc. Đối với phân định thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, thực hiện văn bản số 1773/UBDT-CSDT, ngày 24/10/2022, của Ủy ban Dân tộc, Ban Dân tộc Thành phố đã có văn bản rà soát, điều chỉnh, bổ sung danh sách xã, thôn vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đề nghị Ủy ban Dân tộc tổng hợp danh sách 1 thôn Đồng Ké, xã Trần Phú, huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội để phê duyệt, công nhận là thôn thuộc vùng dân tộc thiểu số và miền núi làm cơ sở cho việc quản lý nhà nước và thực hiện các chính sách đối với vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đảm bảo đầy đủ, kịp thời.

 

Kết luận buổi khảo sát, Trưởng ban Văn hoá-Xã hội HĐND Thành phố Nguyễn Thanh Bình đề nghị, để hoàn thành những chỉ tiêu đặt ra, đề nghị các địa phương rà soát lại báo cáo để gửi đoàn giám sát, trong đó, phân tích rõ những khó khăn vướng mắc, kiến nghị cụ thể, nhất là việc điều chỉnh đối với các dự án, đề án, bổ sung vốn, bố trí vốn, tháo gỡ khó khăn vướng mắc về quy hoạch, đơn giá định mức,… Ban Dân tộc với vai trò là cơ quan thường trực, rà soát, tổng hợp khó khăn vướng mắc, đề xuất điều chỉnnh dự án bổ sung nguồn lực về cơ chế chính sách liên quan đến thẩm quyền của HĐND Thành phố. Khẩn trương xây dựng cơ sở dữ liệu vùng đồng bào dân tộc, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động về chính sách vùng đồng bào dân tộc, chủ trương của Thành phố tới toàn xã hội, nhất là cộng đồng doanh nghiệp để quan tâm đầu tư phúc lợi, phát triển cho vùng. 

 

Đồng chí Trưởng đoàn khảo sát cũng đề nghị các sở, ngành tập trung rà soát các nội dung thuộc lĩnh vực quản lý; Các huyện tập trung triển khai dự án đảm bảo tiến độ, hiệu quả sử dụng vốn, bổ sung thêm nguồn lực địa phương ngoài phần hỗ trợ của Thành phố; quan tâm chăm lo đời sống, chủ động nghiên cứu đề xuất, chuyển đổi mô hình, phát triển nâng cao đời sống, quan tâm công tác quản lý đất đai, xây dựng ở những khu vực này.