Hà Nội hiện có 1.852.454 trẻ em, chiếm 24,9% dân số, trong đó, có hơn 12.000 trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt theo Luật Trẻ em; hơn 54.000 trẻ em có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt, trong đó, số trẻ em sống trong gia đình có vấn đề xã hội (cha mẹ ly hôn, bạo lực gia đình, có người nhiễm HIV/AIDS…) là 2.154 trẻ em. Về tình hình xâm hại trẻ em, tính từ ngày 01/01/2015 đến tháng 6/2019, trên địa bàn Thành phố có 322 trẻ em bị xâm hại, gồm có: Bạo lực là 51 trẻ (49 vụ); xâm hại tình dục: 29 trẻ (23 vụ); mua bán 07 trẻ (02 vụ); trẻ em bị bỏ rơi/bỏ mặc là 235 trẻ (235 vụ).
Qua tổng hợp cho thấy, địa bàn xảy ra các hành vi xâm hại trẻ em thường là tại cộng đồng, nhà trường và trong chính gia đình của trẻ. Đa phần đối tượng xâm hại trẻ em là người có mối quan hệ thân quen với trẻ em. Trong các hình thức xâm hại trẻ em thì nghiêm trọng nhất là xâm hại tình dục trẻ em. Thủ đoạn của đối tượng là lợi dụng lòng tin của trẻ em, lợi dụng sự hồn nhiên, trong sáng, không cảnh giác của trẻ/cha mẹ trẻ để thực hiện các hành vi xâm hại.
Hậu quả của hành vi xâm hại trẻ em là tổn thương theo các mức độ khác nhau về thể chất, tinh thần, có thể trực tiếp hoặc gián tiếp đến sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm, sự phát triển bình thường của trẻ về tâm lý, giới tính…Ngoài ra, còn gây ảnh hưởng đến trật tự trị an xã hội, tấn công trực diện đến các nền tảng đạo đức của xã hội, gây tâm lý hoang mang, mất lòng tin, lo sợ trong dư luận xã hội.
Tại buổi giám sát của đoàn đại biểu Quốc hội về việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em trên địa bàn Thành phố, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Ngô Văn Quý nhấn mạnh: Tình hình xâm hại trẻ em trên địa bàn Thành phố diễn biến hết sức phức tạp (độ tuổi trẻ bị xâm hại, đối tượng xâm hại trẻ, tính chất mức độ nghiêm trọng của các vụ xâm hại). Mặc dù phương thức thủ đoạn của đối tượng không mới, nhưng do nhận thức, đặc điểm tâm lý nên trẻ em vẫn là nhóm tuổi dễ bị xâm hại và có những trường hợp bị xâm hại cũng chưa được phát hiện kịp thời…
Thời gian qua, UBND thành phố Hà Nội đã ban hành 15 văn bản chỉ đạo, liên quan trực tiếp đến công tác phòng, chống xâm hại trẻ em. Thành phố cũng đã yêu cầu UBND các địa phương xảy ra các vụ bạo lực, xâm hại trẻ em nghiêm trọng có trách nhiệm báo cáo ngay sau khi vụ việc xảy ra và báo cáo bằng văn bản về kết quả giải quyết chậm nhất sau 3 ngày vụ việc được phát hiện. Công tác hỗ trợ, can thiệp khi trẻ có nguy cơ bị xâm hại hoặc bị xâm hại được quan tâm. Trẻ em trong các vụ việc xâm hại đều được đánh giá, xác định mức độ tổn thương, các vấn đề cần can thiệp hỗ trợ và lập kế hoạch can thiệp, hỗ trợ.
Bên cạnh đó, UBND thành phố còn ban hành nhiều văn bản chỉ đạo triển khai thực hiện đồng bộ “Ngôi nhà an toàn”, “Cộng đồng an toàn”, “Trường học an toàn” và xây dựng xã, phường phù hợp với trẻ em. Đến nay, 30/30 quận, huyện, thị xã; 540/584 xã, phường, thị trấn đã có quyết định thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo công tác trẻ em. Tính đến hết tháng 6/2019, trên địa bàn thành phố Hà Nội có 1.694 cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em.
Theo Phó Chủ tịch UBND Thành phố Ngô Văn Quý: Thành phố sẽ tiếp tục chỉ đạo, tổ chức thực hiện hiệu quả các kế hoạch, chương trình, đề án của Chính phủ và Thành phố về công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Tập trung nâng cao chất lượng hoạt động của các cơ sở cung cấp dịch vụ bảo vệ trẻ em trong việc tiếp nhận, can thiệp, trợ giúp trẻ em bị bạo lực, xâm hại, các điểm tư vấn tại cộng đồng và trường học. Cùng với đó, củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em các cấp. Đặc biệt là củng cố và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của đội ngũ cộng tác viên, tình nguyện viên tại các thôn, xóm, tổ dân cư…
Có thể nói, chăm sóc và bảo vệ trẻ em đã trở thành nhiệm vụ trọng tâm của Thành phố. Chính sách về trẻ em luôn được lồng ghép với các chính sách bảo đảm an sinh xã hội. Ngoài xây dựng môi trường sống an toàn, lành mạnh nhằm phòng, chống xâm hại trẻ em, thì việc xây dựng các thiết chế văn hóa dành cho trẻ em luôn được chú trọng. Thành phố cũng đã yêu cầu tất cả các nhà cao tầng đều phải đầu tư thiết chế văn hóa cho trẻ; lắp trang thiết bị vui chơi trẻ em tại các khu tập thể, chung cư; khuyến khích đầu tư xã hội hóa các khu vui chơi trẻ em; mỗi điểm trường đều phải có thiết chế văn hóa cho học sinh…
