Theo Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), việc thay đổi phương thức tuyển sinh vào lớp 10 THPT từ năm học 2019 - 2020 nhằm mục đích khắc phục các hạn chế của phương thức cũ, triển khai mạnh mẽ công cuộc đổi mới giáo dục, chủ động đón nhận chương trình giáo dục phổ thông mới, phù hợp với tình hình thực tế. Qua đó, đáp ứng được các yêu cầu về đổi mới dạy học ở các nhà trường và đáp ứng được nguyện vọng của đông đảo nhân dân.
Ngay từ khi Bộ GD&ĐT có phương án thi THPT quốc gia, Sở GD&ĐT Hà Nội ngay lập tức đã đổi mới phương pháp dạy học theo phương thức thi tổ hợp. Do đó ban đầu các em đã được làm quen các bài thi giữa kì và cuối kì bằng phương pháp trắc nghiệm khách quan. Ngoài ra, để chuẩn bị cho phương thức thi mới, nhiều năm qua, Sở đã triển khai trong các nhà trường việc dạy theo phương thức kết hợp giữa thi và đánh giá năng lực. Sở GD&ĐT cũng cho biết: Ở các tổ hợp đều có môn thi “cứng” là Ngoại Ngữ. Còn các tổ hợp đều có các môn trộn lẫn giữa khoa học tự nhiên và khoa học xã hội bởi cấp THCS chưa có định hướng rõ ràng nghề nghiệp, các em đang cần phải nắm kĩ tất cả các môn nên đề thi phải trộn lẫn để học sinh không học lệch.
Lý giải rõ hơn về vai trò của bài thi tổ hợp, ông Phạm Quốc Toản, Phó Trưởng phòng Quản lý thi và Kiểm định chất lượng giáo dục, Sở GD&ĐT cho hay: Kỳ thi THPT quốc gia ngoài mục đích xét công nhận tốt nghiệp THPT còn nhằm xét tuyển sinh đại học, cao đẳng; còn việc tuyển sinh THPT nhằm kiểm tra, đánh giá kết quả học tập ở cấp THCS, mà mục tiêu của cấp học này là giáo dục toàn diện. Việc tổ chức bài thi tổ hợp với các môn thi bao gồm cả khoa học tự nhiên và khoa học xã hội cũng nhằm mục tiêu này, tránh tình trạng học lệch trong một bộ phận học sinh.
Về phía đại diện các nhà trường, bà Lê Kim Anh, Hiệu trưởng Trường THCS Cầu Giấy bày tỏ ủng hộ với phương thức thi mới vào năm học 2019 - 2020. Theo Hiệu trưởng Trường THCS Cầu Giấy, việc công bố chủ trương đổi mới phương thức tuyển sinh lớp 10 THPT trước 1 năm là phù hợp và học sinh không nên quá lo lắng bởi theo chủ trương đã công bố, phạm vi kiến thức đề thi chủ yếu nằm trong chương trình lớp 9, các em hoàn toàn có thời gian để chuẩn bị tốt. Việc tổ chức bài tổ hợp với 4 môn thi cũng sẽ giúp các nhà trường điều chỉnh cách dạy học phù hợp với yêu cầu của đề thi, buộc giáo viên, học sinh phải quan tâm, dạy và học đều tất cả các môn, không còn khái niệm “môn chính, môn phụ”.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều băn khoăn cho rằng việc đổi mới cách thi trong khi các trường chưa đổi mới cách dạy và học là vội vàng, gây khó khăn cho học sinh. Tiến sỹ Nguyễn Tùng Tâm, Chủ tịch Hội Khoa học tâm lý giáo dục học Hà Nội, Hiệu trưởng Trường THPT Đinh Tiên Hoàng nhận định: Trước đây, chúng ta giảm áp lực cho học sinh nên chỉ tập trung vào Văn, Toán. Hiện nay, Sở GD&ĐT đã mạnh dạn tổ chức thêm các tổ hợp thi là một bước đi đúng đắn. Đề thi tổ hợp sẽ khó học thêm bởi đề thi có nhiều câu hỏi tư duy. Đổi mới cách thi sẽ đổi mới cách dạy, đề thi có các câu hỏi tư duy, các em sẽ không thể học thêm bởi lúc đó không ai bày cho các em cách tư duy ra sao.
Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Chử Xuân Dũng: Trước yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay, việc đổi mới cách thi tuyển vào lớp 10 là cần thiết bởi phương thức tuyển sinh hiện hành đã bộc lộ nhiều hạn chế, trong đó có việc học sinh chỉ tập trung vào học môn Toán và Ngữ văn, không bảo đảm mục tiêu giáo dục toàn diện. Mặt khác, khâu xét tuyển dựa vào việc đánh giá kết quả học tập, rèn luyện của học sinh ở cấp THCS chưa thật sự khách quan do việc đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh phụ thuộc nhiều vào ý kiến chủ quan của mỗi giáo viên. Việc đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh giữa các nhà trường khác nhau… Trước khi công bố phương án đổi mới này, Sở GD&ĐT đã tổ chức lấy ý kiến của các chuyên gia, cán bộ quản lý, giáo viên và nhận được sự đồng thuận. Sắp tới, khi triển khai, Hà Nội sẽ công bố toàn bộ đáp án các môn thi vào lớp 10 nhằm bảo đảm sự công khai, minh bạch.
