Chính sách tốt
Thực hiện các quyết định của Chính phủ về các chính sách cho đồng bào dân tộc thiểu số (Quyết định số 102/2009/QĐ-TTg; Quyết định số 18/QĐ-TTg; Quyết định số 56/2013/QĐ-TTg…) UBND thành phố Hà Nội cũng đã ban hành Quyết định 5844/QĐ-UBND, kịp thời triển khai các quyết định của Trung ương, hỗ trợ trực tiếp cho người dân tộc thuộc hộ nghèo trên địa bàn thành phố. Theo Phó Trưởng Ban Dân tộc thành phố Nguyễn Ánh Dương, chính sách dân tộc được triển khai kịp thời, nên đến nay, tình hình kinh tế - xã hội vùng dân tộc thiểu số miền núi trên địa bàn thành phố Hà Nội ngày càng phát triển, đời sống vật chất và tinh thần của đồng bào được cải thiện. Trong đó, thành phố bố trí kinh phí thực hiện chính sách đối với nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục hơn 4,8 tỷ đồng, hỗ trợ cho học sinh gần 1,3 tỷ đồng. Đặc biệt, thành phố đã bố trí hơn 2.000 tỷ đồng thực hiện 224 dự án hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng, hỗ trợ phát triển sản xuất cho các xã, thôn đặc biệt khó khăn thuộc 7 lĩnh vực: Y tế, thủy lợi, nước sinh hoạt, văn hóa, giáo dục, giao thông trên địa bàn vùng đồng bào dân tộc sinh sống. Ngoài ra, thành phố cũng đã bố trí kinh phí thực hiện chính sách vay vốn tín dụng đối với hộ đồng bào dân tộc thiểu số gần 46 tỷ đồng; hỗ trợ nước sinh hoạt cho 855 hộ với kinh phí gần 1,3 tỷ đồng; cấp thẻ bảo hiểm y tế…
Dù vậy, công tác dân tộc còn rất nhiều khó khăn, do lĩnh vực dân tộc cũng rất rộng, nhưng việc giao quản lý nhà nước chưa rõ ràng, chồng chéo. Trưởng Ban Dân tộc thành phố Hà Nội Nguyễn Tất Vinh cho biết: nhiều chính sách giao cho ngành dọc từ trung ương đến địa phương triển khai, còn Ủy ban Dân tộc, Ban dân tộc các tỉnh, thành phố chỉ là cơ quan phối hợp, nắm bắt thông tin, số liệu qua các bộ, sở, ngành. Thực tiễn, trên địa bàn thành phố Hà Nội, biên chế của Ban dân tộc chỉ có 21 người, nhưng thực hiện công việc cũng như các sở, ngành của thành phố, hàng năm, cũng có hơn 2.000 văn bản đi và đến, nên bố trí nhân lực rất khó khăn. Ngoài ra, ở cấp cơ sở, cán bộ làm công tác dân tộc còn kiêm nhiệm, dẫn đến công tác tham mưu còn chưa sát, chưa hiệu quả. Đặc biệt, việc đầu tư thực hiện các chương trình, dự án cho bà con vùng đồng bào dân tộc còn dàn trải, công tác triển khai thi công kéo dài, nhất là các dự án về giao thông, đã ảnh hưởng đến hiệu quả công tác đầu tư và phát triển kinh tế - xã hội.
Ba Vì là huyện có số lượng người dân tộc lớn của thành phố Hà Nội với hơn 27.000 người, trong đó, đa số là dân tộc Mường, Dao. Thời gian qua, huyện đã triển khai thực hiện 14 chính sách dân tộc hỗ trợ trực tiếp cho người dân thuộc hộ nghèo ở vùng khó khăn theo Quyết định số 5844/QĐ-UBND của UBND thành phố với tổng số đối tượng thụ hưởng là 216 người. Dù vậy, việc triển khai thực hiện các chính sách dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Ba Vì vẫn còn nhiều khó khăn. Do địa bàn các xã miền núi rộng, xa trung tâm nên công tác phối hợp giữa các phòng, ban liên quan và UBND các xã trong việc thực hiện chính sách còn hạn chế. Theo Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì Nguyễn Văn Hải, việc hướng dẫn thực hiệnNghị định 61/2006/NQ-CP, Nghị định 64/2009/NĐ-CP, Nghị định 116/2010/NĐ-CP… còn chậm như nên hiệu quả chính sách đến người dân chưa như mong muốn.
Cần có giải pháp phù hợp
Khảo sát mới đây của Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố Hà Nội về lĩnh vực này, đại diện các sở, ngành và đại biểu HĐND thành phố cho rằng, cần có giải pháp cụ thể, kịp thời hơn nữa để triển khai các chính sách dân tộc trên địa bàn Hà Nội.
Trưởng phòng hành chính sự nghiệp Sở Tài chính Hà Nội Nguyễn Tiến Vinh cho biết: thành phố Hà Nội rất quan tâm, ban hành chính sách hỗ trợ cho đồng bào dân tộc, nhưng quá trình triển khai còn bất cập, không hiệu quả. Đơn cử như việc đào tạo nghề, 10 năm qua, thành phố bố trí ngân sách lớn, nhưng số lượng học xong có nghề rất ít. “Thực tiễn, ngân sách cứ phân bổ cho các huyện, các huyện phân bổ cho các xã, không tổ chức đào tạo theo nhu cầu, khả năng, mà cứ đăng ký học kiểu “đánh trống ghi tên” nên hiệu quả thấp. Vì thế, cần phải khảo sát cụ thể, đội ngũ cán bộ thực hiện việc này cần sát sao, trách nhiệm hơn”, ông Nguyễn Tiến Vinh nhấn mạnh. Đồng quan điểm về lĩnh vực này, Phó Trưởng Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố Nguyễn Quang Thắng cho rằng: cần phải khảo sát kỹ nhu cầu, sau đó mới tổ chức đào tạo nghề. Việc này cần sự trách nhiệm của cán bộ làm công tác dân tộc ở các cơ sở, thì chương trình đào tạo nghề mới hiệu quả.
Trưởng Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố Trần Thế Cương cho biết: dân số người dân tộc phân bố rộng rãi trên địa bàn, việc triển khai thực hiện chính sách cho đồng bào dân tộc còn nhiều đầu mối và thực hiện chồng chéo giữa các sở, ngành, dẫn đến hiệu quả chưa cao. Vì vậy, thời gian tới, Ban Dân tộc thành phố cần đề xuất, tham mưu cho UBND thành phố các giải pháp để triển khai thực hiện các chính sách đã ban hành kịp thời, hiệu quả. Trước mắt, Ban Dân tộc phải đẩy mạnh công tác tuyên truyền, làm tốt vai trò đơn vị thường trực, cầu nối giữa các lực lượng, các đơn vị để tạo nguồn lực hỗ trợ đồng bào dân tộc. Cùng với đó, Ban Dân tộc cũng làm tốt hơn nữa việc tham mưu cho UBND thành phố tổ chức tuyên dương các mô hình già làng, trưởng bản, người uy tín, nhằm khích lệ tinh thần cho người uy tín vùng dân tộc.
Có thể khẳng định, chính sách đã ban hành, nhưng việc triển khai cần có giải pháp kịp thời, trong đó cần sự chung tay, vào cuộc trách nhiệm của các sở, ngành và chính quyền cấp huyện và cơ sở. Trong đó, vai trò của cán bộ cấp xã trong nắm bắt thực tiễn nhu cầu của người dân là rất quan trọng. Qua đó, đề xuất giải pháp hỗ trợ cụ thể với quan điểm hỗ trợ “cần câu” chứ không chỉ cho “con cá”.
