Khi nghị quyết vào cuộc sống

P/V: Thưa ông, công tác cấp GCN đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sau dồn điền đổi thửa được tiến hành như thế nào?

Trong xây dựng nông thôn mới, Thành ủy Hà Nội xác định, việc dồn điền đổi thửa sẽ giải quyết được cơ bản tình trạng manh mún, phân tán ruộng đất cho nông dân, tạo điều kiện quy hoạch vùng sản xuất tập trung. Với sự vào cuộc lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, sát sao của cả hệ thống chính trị, đặc biệt là sự đồng thuận của nhân dân, toàn thành phố đã thực hiện xong công tác dồn điền đổi thửa với diện tích hơn 76.550ha, đạt 100% kế hoạch đề ra. Thông qua công tác dồn điền đổi thửa, toàn bộ diện tích đất nông nghiệp đều được quy hoạch lại và hệ thống giao thông nội đồng, kênh mương tưới tiêu cũng được điều chỉnh phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Cũng nhờ dồn điền đổi thửa mà diện tích đất sản xuất nông nghiệp dôi dư do phá vỡ bờ vùng, bờ thửa và thu hồi diện tích trước đây giao không đúng quy định được hơn 1.600ha đưa vào quỹ đất công của xã phục vụ xây dựng nông thôn mới.

Song do nhiều nguyên nhân chủ quan, khách quan, công tác cấp GCN đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sau dồn điền đổi thửa chưa được như ý. Có nơi công tác cấp GCN chưa hoàn thành kế hoạch do thiếu kinh phí đo đạc, chỉnh lý bản đồ để hoàn thiện hồ sơ cấp giấy chứng nhận. Ở một số ít địa phương để thất lạc hồ sơ gây khó khăn cho việc cấp GCN . Thậm chí, một số cán bộ phòng chuyên môn huyện, thị xã lúng túng, thiếu nhất quán trong tham mưu thực hiện nhiệm vụ này.

P/V: Khối lượng công việc khá lớn, trong khi vẫn còn tình trạng người dân chưa thông hiểu thủ tục, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu thành phố và hướng dẫn các địa phương những gì để kịp thời hóa giải vướng mắc thưa ông?

Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND thành phố ban hành Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 17/5/2016, đồng thời UBND Thành phố trình Thành ủy ban hành Chỉ thị 09-CT/TU ngày 01/9/2016 của Thành ủy về “Các nhiệm vụ và giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp GCN quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố Hà Nội” và ban hành Công văn số 4433/UBND-ĐT ngày 28/7/2016 về “Chỉ đạo giải quyết khó khăn, vướng mắc trong việc cấp GCN quyền sử dụng đất nông nghiệp sau dồn điền đổi thửa”. Cũng trong năm 2016, ngoài thành lập 6 tổ công tác chỉ đạo điều hành và thực hiện nhiệm vụ, giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp GCN đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sau dồn điền, đổi thửa, Sở Tài nguyên và Môi trường đã ban hành Công văn số 8420/STNMT-ĐKTKĐĐ hướng dẫn việc cấp lại, cấp đổi GCN quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân sau khi thực hiện xong việc dồn điền đổi thửa đất sản xuất nông nghiệp.

Cùng với đó, Sở Tài nguyên và Môi trường đã cải cách triệt để thủ tục hành chính về cấp GCN quyền sử dụng đất, cắt giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính từ 30 ngày xuống còn 14 ngày. Đồng thời, lập hòm thư điện tử và đường dây nóng tiếp nhận thông tin phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

P/V: Thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nêu trên, đến nay kết quả công tác cấp GCN có hoàn thành mục tiêu đề ra thưa ông?

Có thể nói đến nay, thành phố đã cơ bản hoàn thành công tác cấp GCN đất nông nghiệp sau dồn điền đổi thửa cho hộ gia đình, cá nhân với số lượng 611.210 GCN, đạt 98%. So với thời điểm trước khi có Chỉ thị 09-CT/TU, toàn thành phố mới đạt 31%.

Hiệu quả là sự hài lòng của người dân

P/V: Đất đai luôn là vấn đề nhạy cảm, nhất là công tác cấp GCN quyền sử dụng đất, vậy ngành Tài nguyên và Môi trường đã có những cố gắng gì trong việc cải tiến lề lối làm việc, nâng cao ý thức phục vụ nhân dân thưa ông?

Trước đây, ở một vài nơi vẫn còn một số thiếu sót trong việc giải quyết TTHC, có trường hợp giải quyết chậm trễ, kéo dài, gây phiền hà, khó khăn khiến người dân phàn nàn. Để kịp thời khắc phục hạn chế, nhằm tạo chuyển biến rõ nét về công tác cấp GCN quyền sử dụng đất, ngành Tài nguyên và Môi trường siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính, loại bỏ hành vi sách nhiễu; thực hiện nghiêm quy tắc ứng xử, quy tắc đạo đức nghề nghiệp, quy định về nghĩa vụ, quy chế văn hóa công sở và phương châm “Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ quy trình, rõ hiệu quả”. Trên tinh thần đó, cán bộ công chức, viên chức ngành Tài nguyên và Môi trường xác định rõ, lấy sự hài lòng của nhân dân là thước đo hiệu quả trong công tác cấp GCN quyền sử dụng đất.

P/V: Như ông nói, công tác cấp GCN quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân nhận được sự quan tâm đặc biệt của các cấp ủy đảng, chính quyền các cấp?

Đúng vậy, các địa phương xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm, chỉ đạo quyết liệt, hiệu quả. Ví như huyện Thanh Trì và một số địa phương phân công các đồng chí trong Ban Thường vụ Huyện ủy phụ trách cụm, huyện ủy viên phụ trách xã chỉ đạo, đôn đốc công tác cấp GCN. UBND huyện thành lập 2 tổ công tác giải quyết khó khăn trong cấp đổi, cấp lại GCN đất nông nghiệp. Đồng thời, tăng cường cán bộ Phòng Tài nguyên và Môi trường về cơ sở thẩm định hồ sơ tại các xã để đẩy nhanh tiến độ cấp GCN. Kết quả, cuối tháng 10/2016, huyện Thanh Trì đã cấp đổi, cấp lại GCN cho 8.288 hộ gia đình, đạt 100% kế hoạch. Tương tự, Ban Thường vụ Huyện ủy Quốc Oai đã thành lập Ban Chỉ đạo Cấp GCN quyền sử dụng đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sau dồn điền đổi thửa do đồng chí Phó Bí thư Huyện ủy làm Trưởng ban. Sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, huyện Quốc Oai đã hoàn thành 100% số hộ đề nghị cấp GCN đất nông nghiệp. Còn tại Ba Vì, để đẩy nhanh tiến độ, huyện chỉ đạo đồng loạt các xã triển khai nhưng trên tinh thần dễ làm trước, khó làm sau. Phòng Tài nguyên và Môi trường tiếp nhận hồ sơ, với hồ sơ hợp lệ chuyển sang Văn phòng Đăng ký đất đai để cấp GCN ngay.

P/V:Vậy còn 2% chưa cấp GCN đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân, nguyên nhân vướng mắc do đâu thưa ông?

Một số hộ gia đình có thành viên được giao ruộng theo Nghị định 64/CP ngày 27/9/1993 của Chính phủ về “Ban hành bản quy định về việc giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sử dụng ổn định lâu dài vào mục đích sản xuất nông nghiệp” đã mất từ những năm trước đây, không để lại di chúc, nhưng người có quyền thừa kế hiện không có tại địa phương để làm thủ tục khai nhận thừa kế. Một số hộ gia đình, cá nhân có đất nông nghiệp nhưng không sinh sống tại địa phương, cho mượn ruộng nên chưa thực hiện kê khai, đăng ký, cấp GCN. Ngoài ra, còn một số hộ gia đình, cá nhân chưa thống nhất được đại diện đứng tên kê khai đăng ký, cấp GCN hoặc tranh chấp, khiếu kiện, chuyển nhượng không có giấy tờ.

Thuận lợi cho công tác quản lý

P/V: Để bảo đảm tính thống nhất trong quản lý đất đai, ông có khuyến nghị gì đối với hộ gia đình, cá nhân chưa đăng ký đất đai và làm thủ tục cấp GCN quyền sử dụng đất nông nghiệp?

Về cơ bản, thành phố đã hoàn thành công tác cấp GCN đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân sau dồn điền đổi thửa. Kết quả đạt được thể hiện tinh thần, trách nhiệm cao của các cấp, các ngành. Ở hầu hết các địa phương, chính quyền cấp xã chủ động tổ chức cho người sử dụng đất kê khai đăng ký đất đai mà không thụ động chờ người sử dụng đất đến làm thủ tục đăng ký. Cơ quan chuyên môn đã thay đổi tư duy từ ngồi chờ người dân tới xin đăng ký đến việc chủ động thông báo, tổ chức cấp GCN cho người dân.

Theo phản ánh từ các địa phương, số lượng chưa cấp GCN đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cá nhân còn lại không nhiều nhưng khó có thể giải quyết trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, khó cũng phải làm để bảo đảm tính thống nhất trong công tác quản lý đất đai. Vấn đề đặt ra, cần tập trung tăng cường công tác tuyên truyền, vận động bằng nhiều hình thức, nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm của mỗi người dân về các chính sách, pháp luật của Nhà nước về đất đai. Cùng với đó, chính quyền các địa phương cần rà soát, phân loại các trường hợp chưa được cấp giấy để có kế hoạch triển khai, đồng thời kiểm tra, giám sát, kịp thời giải quyết tranh chấp về đất đai và những vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện.

P/V: Thưa ông, thành phố hoàn thành cấp GCN đất nông nghiệp sẽ đáp ứng tốt hơn yêu cầu của công tác quản lý đất đai?

Đất đai thuộc quyền sở hữu của toàn dân, do Nhà nước thống nhất quản lý. Người sử dụng đất phải thực hiện đăng ký diện tích mình sử dụng với Nhà nước để quản lý và bảo vệ khi bị tranh chấp, khiếu nại. Đồng thời, ngăn cấm các hành vi lấn chiếm, sử dụng đất kém hiệu quả. GCN quyền sử dụng đất là chứng thư pháp lý xác nhận và bảo hộ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất như chuyển nhượng, thừa kế, thế chấp, tặng cho, cho thuê quyền sử dụng đất, bảo lãnh, góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Nhà nước bảo vệ các quyền lợi cho người sử dụng đất để họ yên tâm đầu tư, cải tạo đất phát triển sản xuất.

Cấp GCN có ý nghĩa quyết định đối với việc giải quyết những vấn đề tồn tại trong lịch sử, góp phần thúc đẩy và thuận lợi cho công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng khi Nhà nước thu hồi đất. Đồng thời, tiến hành xây dựng hệ thống hồ sơ địa chính. Đây là tài liệu cơ sở pháp lý quan trọng để phục vụ cho việc theo dõi, quản lý của Nhà nước đối với các hoạt động liên quan tới đất đai, là cơ sở để xây dựng hệ thống thông tin đất đai. Thông qua hồ sơ địa chính và GCN quyền sử dụng đất, Nhà nước nắm bắt đầy đủ các thông tin, tên chủ sử dụng đất, vị trí, kích thước, diện tích, hạng đất, mục đích sử dụng và những ràng buộc liên quan.

Cảm ơn ông về cuộc trao đổi!