Tới dự Hội thảo về phía Hà Nội có các đồng chí: Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thành ủy; Chử Xuân Dũng, Phó Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội. Về phía quốc tế có bà Nao Hayashi, đại diện Trung tâm Di sản thế giới, phụ trách khu vực Châu Á - Thái Bình Dương; bà Marie Laure Lavenir, Chủ tịch Hội đồng Di tích và Di chỉ quốc tế (ICOMOS) - cơ quan tư vấn độc lập cho Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO); ông Christian Manhart, Trưởng đại diện Văn phòng UNESCO tại Việt Nam…
Tại Hội thảo, các nhà khoa học, đại biểu đánh giá, khảo cổ học đô thị hiện đang gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong bảo tồn và phát huy giá trị. Di sản đô thị dễ bị huỷ hoại, công tác bảo tồn và phát huy gặp nhiều trở ngại, hạn chế do sự phát triển đô thị, phát triển cơ sở hạ tầng như giao thông, nhà hàng… Do vậy, ông Emmanuel Cerise, Trưởng Đại diện Vùng ILE de France, Giám đốc Cơ quan hỗ trợ Hợp tác quốc tế Vùng Paris tại Việt Nam đã gợi mở mô hình và quy hoạch không gian trưng bày khảo cổ và kiến trúc cho khu di sản Hoàng thành Thăng Long - Hà Nội, cơ hội hợp tác giữa Hà Nội vào Vùng ILE de France.
Theo đó, ông Emmanuel Cerise đã đưa ra mô hình khu khảo cổ Saint - Denis được tích hợp trong dự án cải tạo đô thị, sử dụng cảnh quan và thiết kế đô thị để bảo tồn di sản và thể hiện các vết tích lịch sử trong quá khứ. Bên cạnh đó, các khu di sản Thánh Laurent và Mục sư đoàn ở Aosta (Ý) là một ví dụ về việc quản lý lâu dài đối với địa điểm khảo cổ học đô thị cho các mục đích lịch sử, văn hoá và du lịch.
Toàn cảnh Hội thảo trong ngày làm việc thứ 2
Về vấn đề hợp tác giữa Hà Nội và ILE de France, ông Emmanuel Cerise đưa ra một số gợi mở như: Vùng ILE de France cùng với Việt Nam có thể hỗ trợ kết nối các di tích lịch sử của Hà Nội và các khu di sản vùng ILE de France; xây dựng hợp tác trao đổi và hỗ trợ kỹ thuật, như sự hợp tác giữa thị trấn trung cổ Provins và Thành cổ Hà Nội; hỗ trợ đào tạo và bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trong lĩnh vực bảo tồn di sản cũng như đào tạo, nâng cao năng lực tiếng Pháp đối với đội ngũ cán bộ đang làm việc tại các khu di tích lịch sử.
Cụ thể, cơ hội hợp tác có thể tập trung vào 4 điểm, gồm: Hợp tác trong một dự án cụ thể, như: dự án thiết kế một đô thị đương đại nhằm bảo tồn và phát huy di sản; Hỗ trợ kỹ thuật trong lĩnh vực truyền thông và quảng bá; Hỗ trợ xây dựng mạng lưới di sản (tại Hà Nội và giữa các khu di sản của Hà Nội và của ILE de France); Giới thiệu các kiến trúc sư, nhà thiết kế đô thị và nhà thiết kế cảnh quan có chuyên môn cao đến làm việc tại các khu khảo cổ học lịch sử.
Bà Nao Hayashi, đại diện Trung tâm Di sản thế giới, phụ trách khu vực Châu Á - Thái Bình Dương chia sẻ kinh nghiệm tại Hội thảo
Các đại biểu cũng đã thảo luận trọng tâm vào kinh nghiệm khôi phục kiến trúc từ di tích khảo cổ học Giáo sư Ueno Kumikazu - Giáo sư Danh dự Đại học nữ sinh Nara giới thiệu một số công trình kiến trúc được phục dựng ở Nhật Bản như Suzaku-mom (cổng chính), Daigoku-sen (sảnh chính) và Tou-in (khu vườn phía Đông trong "Heijou - Kyu": địa điểm cung điện Nara). Những công trình này được xây dựng từ giữa thế kỷ thứ XIII.
Chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình nghiên cứu, Giáo sư Ueno Kumikazu nhấn mạnh: "Chúng tôi phải dựng mô hình ở tỷ lệ 1/50 đến 1/100, đồng thời, kiểm tra các vấn đề khác nhau trong quá trình phục dựng. Khi đón công chúng tới thăm quan công trình phục dựng, chúng ta phải lưu ý ít nhất 2 vấn đề là an toàn và bảo tồn hiện vật nguyên gốc".
Đồng quan điểm trên, bà Nao Hayashi, đại diện Trung tâm Di sản thế giới, phụ trách khu vực Châu Á - Thái Bình Dương nhấn mạnh: "Bảo tồn giá trị nổi bật toàn cầu đòi hỏi liên tục suy ngẫm, chiêm nghiệm và đổi mới để mang lại sự hài hoạ giữa nhu cầu cuộc sống hiện đại, các giá trị di sản và khát vọng của người dân về một tương lai tốt đẹp hơn. Mục tiêu chính của việc ghi danh là để bảo quản tài sản này một cách tốt nhất. Chính vì vậy, việc trang bị cho khu di sản những kinh nghiệm trong bảo tồn là cần thiết. Trong đó, cần lưu ý, xác định rõ những yếu tố xác thực của di sản để công tác phát huy giá trị đúng trọng tâm".
