Tại điểm cầu thành phố Hà Nội có Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Văn Sửu và lãnh đạo một số sở, ngành tham dự.

 

Theo báo cáo của Bộ NN&PTNT, sau 10 năm thực hiện Kết luận 53 của Bộ Chính trị về Đề án “An ninh lương thực quốc gia đến năm 2020”, đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Cụ thể: 12 chỉ tiêu đã đạt và vượt so với mục tiêu đề ra, trong đó, đáng chú ý điện tích đất lúa cả nước năm 2018 đạt trên 4,159 triệu ha (vượt mục tiêu đề ra tại Nghị quyết là 3,76 triệu ha); sản lượng lúa năm 2019 đạt 43,4 triệu tấn (vượt mục tiêu đề ra 41-43 triệu tấn); xuất khẩu gạo năm 2019 đạt 6,34 triệu tấn (vượt mục tiêu đề ra 4 triệu tấn).

 

Giai đoạn 2009-2019, thu nhập bình quân đầu người/năm ở nông thôn đã tăng 4,3 lần, khoảng cách thu nhập giữa thành thị và nông thôn thu hẹp từ 2,1 lần xuống còn 1,8 lần.

 

Nông nghiệp có tốc độ tăng trưởng khá cao (đạt 2,61%/năm). Năng suất lúa của Việt Nam cao nhất Đông Nam Á đạt 5,6 tấn/ha, gần gấp đôi so với Thái Lan và gấp 1,5 lần so với Ấn Độ; năng suất cà phê cao gấp 1,5 lần so với Brazil, gấp 3 lần so với Colombia, Indonesia; năng suất hồ tiêu gấp 3 lần so với Indonesia và 1,3 lần của Ấn Độ; năng suất cá tra bình quân đạt 209 tấn/ha, cao nhất thế giới...

 

Giá trị và sản lượng nhiều nông sản đều tăng mạnh (giai đoạn 2009-2019, lương thực bình quân đầu người tăng từ 497 kg/năm lên trên 525 kg/năm; sản lượng rau quả tăng trưởng nhanh 80,5%, từ 9,75 triệu tấn lên 17,6 triệu tấn; sản lượng trái cây tăng từ 6 triệu tấn lên 12,6 triệu tấn).

 

Xuất khẩu hàng nông sản được tiếp tục đẩy mạnh, có 7 mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD/năm, bình quân mỗi năm xuất khẩu khoảng 5-7 triệu tấn gạo. Xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ được đầu tư phát triển; góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, giải quyết việc làm, giảm nghèo.

 

Việt Nam có khả năng đảm bảo tự cung lương thực với sản lượng lương thực bình quân tính trên đầu người ở mức tương đối cao (đứng thứ 6 trên thế giới).

 

Tại Hội nghị, đại diện lãnh đạo một số địa phương, bộ, ngành đã tham mưu làm rõ những kết quả đạt được, những bài học kinh nghiệm và định hướng trong thời gian tới.

 

Các đại biểu dự tại điểm cầu thành phố Hà Nội

 

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Văn Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương đồng tình với báo cáo của Bộ NN&PTNT và đánh giá cao những ý kiến tham luận của các đại biểu, chuyên gia tại hội nghị. Đồng chí cho rằng, giai đoạn phát triển mới đòi hỏi phải có những thay đổi về chất; Phải có những cách nhìn mới hơn đối với vấn đề an ninh lương thực quốc gia. Vừa qua đã tiến hành tổng kết Nghị quyết của Trung ương về tam nông, qua tổng kết đã cho thấy ngay cả những vấn đề về nông nghiệp, nông dân và nông thôn đã có những thay đổi cơ bản. Cùng với đó, cơ cấu trong an ninh lương thực cũng đã có những thay đổi lớn. 

 

Khẳng định an ninh lương thực quốc gia là vô cùng quan trọng, nhưng đồng chí Nguyễn Văn Bình cho rằng an ninh lương thực cần được đặt trong tổng thể chiến lược phát triển kinh tế xã hội. Cùng với đó, phải gắn với vấn đề thích ứng với biến đổi khí hậu, do đó, phải quy hoạch lại sản xuất nói chung không chỉ ở tầm quốc gia mà phải ở từng vùng, để phát huy lợi thế so sánh của quốc gia đối với các nước khác trên thế giới.

 

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc cho biết, Chính phủ hiện tập trung chỉ đạo chống dịch Covid-19 đang lây lan toàn cầu, với số ca nhiễm từ nước ngoài vào Việt Nam gia tăng. “Chúng ta phải quyết ngăn chặn cho được đại dịch này. Đây là nhiệm vụ trọng tâm số một của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, vì dịch ảnh hưởng trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe của nhân dân”, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh đi liền với đó, chúng ta cũng thực hiện "nhiệm vụ kép" vừa phải chống dịch tốt, vừa phải giữ ổn định đời sống nhân dân, giữ nhịp độ sản xuất cũng như các lĩnh vực xã hội khác. 

 

Về 10 năm thực hiện “Đề án an ninh lương thực”, Thủ tướng cho rằng nông nghiệp nói chung, đặc biệt sản xuất lương thực của nước ta đã đạt nhiều thành tựu lớn, toàn diện. Từ một nước thiếu ăn, đến nay, bình quân lương thực đầu người của Việt Nam đã đạt 525 kg và là một trong những nước xuất khẩu lương thực hàng đầu thế giới. Việt Nam có loại gạo được bình chọn là ngon nhất thế giới. 

 

Đánh giá cao nỗ lực giữ diện tích trồng lúa của các cấp, các ngành, địa phương, Thủ tướng đặt vấn đề “sắp tới, giữ diện tích lương thực, diện tích sản xuất lúa ở mức nào để bảo đảm an ninh lương thực, phát huy hiệu quả của nông nghiệp nhiệt đới”. Bên cạnh đó là những vấn đề như hạ tầng nào cần tiếp tục đầu tư trong nông nghiệp, công nghiệp chế biến bảo quản làm sao khi mà thất thoát sau thu hoạch còn lớn, hiệu quả xuất khẩu như thế nào. 

 

Trong tình hình quốc tế và biến đổi khí hậu, an ninh lương thực không chỉ là vấn đề trước mắt mà còn là vấn đề lâu dài, chiến lược. Lương thực là mặt hàng thiết yếu, là nhu cầu ổn định trong bất cứ hoàn cảnh nào. Thủ tướng nhắc lại sự việc vừa qua khi xuất hiệu ca nhiễm Covid-19, “thị trường nhốn nháo, nhất là có việc người dân mua lương thực, mì tôm dự trữ” và khi đó, Thủ tướng đã trực tiếp chỉ đạo các công ty lương thực bảo đảm cung ứng, mở cửa bán lương thực đến 23h đêm cho người dân, trong tình huống đó, “không có nguồn thì làm sao bảo đảm được”. Vì vậy, dự trữ lương thực, ổn định trong mọi điều kiện là rất quan trọng, đây là mặt hàng chính yếu.

 

“An ninh lương thực luôn luôn và mãi mãi là vấn đề hết sức hệ trọng đối với mọi quốc gia, nhất là trong điều kiện bất ổn chính trị, an ninh phi truyền thống, dịch bệnh xảy ra trên thế giới. Do đó, câu nói của cha ông “phi nông bất ổn” cần được quán triệt trong tình hình mới” – Thủ tướng lưu ý.

 

Về một số nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh: phải giữ vững quan điểm đảm bảo an ninh lương thực vững chắc trong mọi tình huống. Do đó, cần chốt cứng diện tích trồng lúa, sản lượng lương thực hàng năm, tăng cường năng lực dự trữ, không chạy theo thị trường. Đi liền với việc đó là gắn việc sự phát triển nông nghiệp với sự phát triển tái cơ cấu nền kinh tế; tiếp tục tái cơ cấu ngành nông nghiệp để tìm phương án tối ưu nâng cao năng suất/ha. Chuyển nhận thức phát triển nông nghiệp từ vai trò an sinh, đủ ăn thành vai trò mới là một lợi thế đặc thù có tính cạnh tranh cao trong nền kinh tế hội nhập.

 

Trên cơ sở đó, Thủ tướng nêu một số mục tiêu cần phấn đấu đạt được trong giai đoạn tới, đó là: đáp ứng thỏa mãn nhu cầu dinh dưỡng, cơ cấu thực phẩm hợp lý khoa học cho từng giai đoạn cả về lượng và chất để chống thấp bé còi, nâng cao tuổi thọ người Việt Nam; Thúc đẩy tái cơ cấu nông nghiệp, tăng cường xuất khẩu để có tốc độ xuất khẩu 9-10%/năm, phấn đấu riêng lĩnh vực Nông nghiệp đến năm 2030 phải đạt 100 tỷ USD; Rà soát tài nguyên đất đai, phát huy lợi thế từng vùng, tăng thêm diện tích rừng, để phát huy tỷ lệ che phủ 45% trở lên để đảm bảo sự phát triển bền vững của đất nước. 

 

Khẳng định trong lương thực, gạo có vai trò rất quan trọng trong cơ cấu thực phẩm, Thủ tướng cho rằng cần giữ trên 3,5 triệu ha đất trồng lúa để cân đối tiêu dùng trong nước, xuất khẩu, chế biến và đặc biệt trong dự phòng lương thực. Cùng với đó là tăng nhanh sản lượng sữa từ 1 triệu tấn lên 3 triệu tấn đến năm 2030, vì đây là thực phẩm đảm bảo sức khỏe, tầm vóc và sự phát triển giống nòi. Tăng nhanh các nhóm thủy sản, trứng, thịt đỏ, thịt gà, rau củ quả có lợi cho sức khỏe; đưa ra lời khuyên giảm thịt lợn trong khẩu phần và cơ cấu dinh dưỡng. Trong phát triển nông sản, chú ý đồng bộ nhóm sản phẩm cấp quốc gia, sản phẩm tỉnh và OCOP; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao; Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong nông nghiệp và an ninh lương thực. Hoàn thiện thúc đẩy thị trường công nghệ, đặc biệt ưu tiên công tác chọn giống, tạo giống mới có tiền năng kinh tế cao thích ứng với biến đổi khí hậu. Về nguồn lực, cần phải xác định đầu tư phát triển chỉ thành công khi cả 3 khu vực cùng tham gia: nhà nước, doanh nghiệp và nông dân.