Chủ trì hội thảo có các đồng chí: Trần Quốc Vượng, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Võ Văn Thưởng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Phùng Hữu Phú, Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng Lý luận Trung ương; Nguyễn Ngọc Hà, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
Cùng dự hội thảo có các đồng chí đại diện lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Ban Tuyên giáo Trung ương và hơn 800 đại biểu là cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ khoa học ở Trung ương, thành phố Hà Nội và một số địa phương. Tại điểm cầu các địa phương trong cả nước có đại diện lãnh đạo các tỉnh, thành phố cùng các sở, ban, ngành trực thuộc.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Thường trực Ban Bí thư Trần Quốc Vượng khẳng định, trải qua 90 năm, Đảng ta do Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và rèn luyện, đã lãnh đạo nhân dân ta tiến hành cuộc đấu tranh cách mạng lâu dài, gian khổ, vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách và giành được những thắng lợi vĩ đại, đưa dân tộc ta hướng tới kỷ nguyên độc lập, tự do. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, toàn diện trên các lĩnh vực nhưng cũng còn nhiều vấn đề lớn phức tạp, nhiều hạn chế, yếu kém, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân cần tập trung giải quyết, khắc phục để xây dựng, chỉnh đốn Đảng ta trong sạch, vững mạnh, đưa đất nước ta phát triển nhanh, bền vững hơn nữa.

“Nhìn lại chặng đường đấu tranh oanh liệt của Đảng ta trong 90 năm qua, ôn lại những khó khăn, gian khổ, hy sinh vô bờ bến của đồng bào, chiến sĩ ta, cùng thắng lợi vẻ vang của nhân dân ta đã giành được dưới sự lãnh đạo của Đảng, chúng ta càng trân trọng quá khứ, nâng niu giữ gìn những thành quả của cách mạng, càng thấm thía và biết ơn vô hạn công ơn trời biển của Chủ tịch Hồ Chí Minh muôn vàn kính yêu, càng thấu hiểu, tin yêu, tự hào thêm về dân tộc ta, một dân tộc anh hùng, thông minh và sáng tạo, tự hào về Đảng ta, Đảng Cộng sản Việt Nam quang vinh một lòng một dạ chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân”, đồng chí Trần Quốc Vượng nhấn mạnh.

Nhấn mạnh năm 2020 có nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, đồng chí Trần Quốc Vượng cho biết: Ban Bí thư đã có chủ trương và chỉ đạo tổ chức lễ kỷ niệm quốc gia, tổ chức đợt sinh hoạt chính trị tư tưởng sâu, trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân… và Hội thảo khoa học cấp Quốc gia được tổ chức hôm nay là một trong những hoạt động trọng tâm, có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, thiết thực kỷ niệm 90 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Tại hội thảo, các tham luận khoa học đã tập trung vào những vấn đề chủ yếu: Khẳng định Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là một tất yếu của lịch sử, đáp ứng yêu cầu giành độc lập dân tộc và phát triển đất nước, sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam; Làm rõ thêm những thành tựu của cách mạng Việt Nam, đặc biệt là những thành tựu trong công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế dưới sự lãnh đạo của Đảng; Khẳng định công tác xây dựng Đảng là nhiệm vụ then chốt, có ý nghĩa quyết định đến thành công của cách mạng Việt Nam; Đề xuất những định hướng, giải pháp nhằm phát triển đất nước bền vững và xây dựng Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ cách mạng mới.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng trân trọng tiếp thu ý kiến tham luận của các đại biểu. Các tham luận đã kế thừa thành quả nghiên cứu khoa học về Đảng Cộng sản Việt Nam trong thời gian qua. Đồng thời, đưa ra những tư liệu mới, nhận thức mới. Mỗi tham luận là một công trình nghiên cứu độc lập về những vấn đề cụ thể về lịch sử Đảng 90 năm qua. Đặc biệt, các tham luận tại Hội thảo khẳng định Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử cách mạng nước ta, đánh dấu mốc son chói lọi trên con đường phát triển dân tộc. Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam.

Nhìn lại chặng đường lịch sử từ khi Đảng ra đời cho đến nay, các tham luận đã phân tích, lý giải và tiếp tục khẳng định sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam là tất yếu lịch sử, đáp ứng kịp thời, đầy đủ những đòi hỏi bức thiết để giành độc lập, tự do và dân chủ nhân dân. Đó là kết quả của sự vận động, phát triển và thống nhất trong phong trào cách mạng trong cả nước, sự chuẩn bị công phu của lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, sự đoàn kết thống nhất của chiến sỹ tiền phong vì lợi ích của giai cấp, dân tộc. Đó là sự kết hợp Chủ nghĩa Mác Lê nin với phong trào công nhân, phong trào yêu nước tại Việt Nam. Đảng Cộng sản ra đời đã chứng tỏ giai cấp công nhân Việt Nam đã trưởng thành, đủ sức lãnh đạo cách mạng. Sau khi thành lập, Đảng đã ban hành cương lĩnh chính trị, đưa ra đường lối đúng đắn với từng giai đoạn cách mạng.

Trải qua 90 năm với sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, dân tộc Việt Nam đã vượt qua bao chông gai thử thách, hoàn thành nhiệm vụ giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, làm tròn nhiệm vụ quốc tế cao cả, vững bước trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội. Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam đã thể hiện rõ bản chất cách mạng, khoa học của một đảng chân chính nhất, khẳng định là một đảng duy nhất tổ chức và lãnh đạo mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Đặc biệt, đứng trước nhiều vấn đề mới, phức tạp diễn ra ở trong và ngoài nước phải xử lý giải quyết, Đảng đã luôn kiên định, nắm vững và vận dụng sáng tạo Chủ nghĩa Mác Lê nin, Tư tưởng Hồ Chí Minh vào thực tiễn cách mạng Việt Nam.

Hội thảo tiếp tục làm sâu sắc hơn những thành tựu của cách mạng Việt Nam, đặc biệt là những thành tựu trong công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế dưới sự lãnh đạo của Đảng. Với nhiều góc độ tiếp cận khác nhau, các tham luận khẳng định những thành tựu về lý luận và thực tiễn về sự lãnh đạo của Đảng trong suốt chặng đường cách mạng Việt Nam, đặc biệt nhiều bài viết đã đề cập đến thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của đất nước.

Bên cạnh đó, các tham luận đã làm rõ, thắng lợi vĩ đại của cách mạng Việt Nam trong 90 năm qua là minh chứng sinh động về năng lực lãnh đạo đúng đắn, sáng tạo của Đảng và sức mạnh to lớn của nhân dân. Trong quá trình lãnh đạo, Đảng không ngừng tự đổi mới, chỉnh đốn nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng qua các thời kỳ. Nhiều tham luận nhấn mạnh xây dựng Đảng gắn với bảo vệ Đảng là quy luật trong quá trình phát triển của Đảng, làm cho Đảng Cộng sản Việt Nam thực sự là đảng chân chính, trong sạch, vững mạnh, tiêu biểu cho đạo đức, trí tuệ, bản lĩnh, lương tâm và danh dự của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc Việt Nam.

Đồng thời, một số tham luận cũng chỉ rõ xây dựng Đảng về đạo đức trở thành một nhiệm vụ chủ yếu cấp bách của công tác xây dựng Đảng, được đặt ở vị trí ngang hàng về tổ chức, để Đảng xứng đáng là đội tiên phong của giai cấp công nhân.

Trên cơ sở phân tích sâu sắc những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới cũng như trong nước, các tham luận đã đề xuất những phương hướng, giải pháp nhằm phát triển bền vững đất nước, phù hợp với xu thế phát triển của thời đại. “Hơn 60 tham luận đã góp phần làm sáng tỏ vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong suốt 9 thập kỷ qua. Đây thật sự là những đóng góp quan trọng, thiết thực trong công tác nghiên cứu tuyên truyền giáo dục về Đảng Cộng sản Việt Nam. Đồng thời khơi dậy lòng tự hào dân tộc, củng cố và nâng cao niềm tin của cán bộ đảng viên và các tầng lớp Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường đi lên Chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, xây dựng nước Việt Nam dân giàu nước mạnh công bằng dân chủ văn minh” - đồng chí Võ Văn Thưởng nhấn mạnh.