Mở đầu phiên chất vấn, Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Trọng Đông thay mặt UBND TP báo cáo tóm tắt về tình hình quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách có sử dụng đất chậm triển khai, vi phạm luật đất đai trên địa bàn TP. 

 

Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Trọng Đông báo cáo tại phiên chất vấn

 

Tiến hành chất vấn, đại biểu Vũ Ngọc Anh (tổ đại biểu Nam Từ Liêm) đặt vấn đề, việc triển khai kết luận của Thường trực HĐND TP tại phiên giải trình tháng 8/2018, UBND TP đã ban hành kế hoạch số 173/KH-UBND ngày 5/9/2018 chỉ đạo Sở KH&ĐT phối hợp với Sở TN&MT và các sở, ngành, quận, huyện liên quan khẩn trương rà soát, dừng triển khai và chấm dứt hoạt động 47 dự án vi phạm. Theo báo cáo của 2 Sở cho thấy, đến nay, đã dừng được 40/47 dự án, trong đó, Sở KH&ĐT chấm dứt được 33/39 dự án thuộc trách nhiệm của Sở, Sở TN&MT thu hồi được 7/8 dự án thuộc trách nhiệm của Sở. Như vậy, còn 7 dự án chưa thực hiện thu hồi đất và thu hồi dự án, trong đó, có 1 dự án được điều chỉnh kế hoạch để tiếp tục triển khai, tức là đến thời điểm tháng 6/2019, còn 6 dự án chưa thực hiện nghiêm theo chỉ đạo của Thường trực HĐND TP và Chủ tịch UBND TP. Đại biểu Vũ Ngọc Anh đề nghị Giám đốc Sở KH&ĐT cho biết nguyên nhân và thời gian dừng thực hiện đối với 6 dự án còn lại này?

 

Đại biểu Vũ Ngọc Anh chất vấn tại kỳ họp

 

Đại biểu Trần Thị Vân Hoa (tổ đại biểu Tây Hồ) đặt câu hỏi, qua giám sát, có 38/78 dự án vi phạm đất có quyết định thu hồi đất với diện tích 990,4ha. Đến nay, còn 18 dự án chưa được thu hồi trên thực địa. Đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết kế hoạch xử lý của UBND TP đối với 18 dự án này thế nào? Bao giờ mới thu hồi? Lý do gì và rào cản nào khiến quyết định của TP không có hiệu lực? Phương án để giải quyết? Trong khi Đại biểu Lê Vĩnh Sơn (tổ đại biểu Đông Anh) đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết nguyên nhân, làm rõ vấn đề trách nhiệm và các biện pháp để xử lý đối với 26 dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung?

 

Đại biểu Trần Thị Vân Hoa đặt câu hỏi tại phiên chất vấn

 

Trả lời câu hỏi chất vấn của các đại biểu, Giám đốc Sở KH&ĐT Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, tại báo cáo giải trình của UBND TP, trên cơ sở thông báo số 18 của HĐND TP, TP đã ban hành kế hoạch, giao rõ trách nhiệm cho các sở ngành. Sở KH&ĐT được giao nhiệm vụ rà soát lại 47 dự án mà Chủ tịch UBND TP có chỉ đạo giải trình. Trong đó, có 8 dự án nhà ở thuộc địa bàn huyện Mê Linh, giao Sở TN&MT chủ trì; còn 39 dự án giao Sở KH&ĐT rà soát và tham mưu, xử lý. Trong 39 dự án, đến nay, có 33 dự án, Sở đã cùng các ngành, địa phương rà soát, báo cáo UBND TP, có hướng xử lý.

 

Theo Giám đốc Sở KH&ĐT, qua quá trình rà soát, một số dự án có tính pháp lý chưa đủ, các sở ngành, địa phương chưa chủ động, nhiều chủ đầu tư chây ỳ, chưa nghiêm túc thực hiện, không báo cáo. Việc xử lý chậm tiến độ phải thực hiện đúng trình tự, xác định đúng nguyên nhân khách quan, chủ quan. Tuy nhiên, việc xác định nguyên nhân gặp nhiều khó khăn do kéo dài, thay đổi chính sách đất đai, quy hoạch, chính sách GPMB. Vì vậy, để chấm dứt hoạt động của dự án, cũng cần phải cân nhắc, đối chiếu sai phạm, phù hợp quy định pháp luật để có cơ sở thu hồi, bởi một số dự án đang trong quá trình thanh tra, chờ kết luận thanh tra, có dự án chờ điều chỉnh chuyển đổi mục đích sử dụng đất nên vẫn phải chờ kết quả cuối cùng. Do đó, phải rà soát các văn bản, kiến nghị các bộ, ngành ban hành các văn bản hướng dẫn, giải quyết đồng bộ giữa các luật, giải quyết các dự án chuyển tiếp. Cùng đó, hoàn chỉnh các quy hoạch phân khu, đô thi, các quy hoạch chuẩn bị triển khai thực hiện; công bố các danh mục đầu tư; tăng cường thanh kiểm tra các dự án,…

 

Giám đốc Sở KH&ĐT Nguyễn Mạnh Quyền trả lời chất vấn

 

Trả lời chất vấn, Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Trọng Đông cho biết, đối với 18 dự án vi phạm mà TP đã có quyết định thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai 2013, các chủ đầu tư vi phạm việc bồi thường hỗ trợ theo quy định khi nhà nước thu hồi đất, khi rà soát lại cho thấy, các trường hợp này chậm thực hiện GPMB, các tổ chức không phối hợp, không kê khai kiểm đếm đo vẽ để Hội đồng GPMB quận huyện tiến hành GPMB, không cung cấp tài liệu, không bàn giao nhà xưởng,… Trước đây, theo quy định của Luật Đất đai 2013, cấp nào có quyết định thu hồi đất thì cấp đó ra quyết định cưỡng chế, gây khó khăn cho các quận huyện trong tổ chức cưỡng chế vì việc ký quyết định cưỡng chế thuộc UBND TP. Đến 2017, Nghị định 01 của Chính phủ có quy định mới là việc ra quyết định này thuộc thẩm quyền UBND cấp quận, huyện. Vì vậy,  Sở đã kiến nghị các quận huyện tổ chức GPMB với 18 dự án này, nếu chủ đầu tư không phối hợp thì tổ chức cưỡng chế theo quy định.

 

Đối với 26 dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính bổ sung, Giám đốc Sở TN&MT cho biết, Sở đã tổ chức thuê tư vấn, xác định nghĩa vụ tài chính với 23 dự án, chủ đầu tư đã nộp tiền theo quy định. Còn 3 dự án gồm: Bãi đỗ xe công cộng ở Phùng Khoang, đang đôn đốc GPMB; với dự án Công ty CP lắp máy ở Phú Thượng và dự án ở 275 Nguyễn Trãi (Công ty Hưng Việt), Sở đã thuê tư vấn, trong tuần tới sẽ triển khai.

 

Tại phiên chất vấn, Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc yêu cầu lãnh đạo các quận, huyện có dự án liên quan giải trình, làm rõ thêm vấn đề các đại biểu nêu. Chủ tịch UBND quận Ba Đình Đỗ Viết Bình cho biết, hiện có 2 dự án chậm thu hồi đất trên địa bàn quận, đều là dự án giao cho tập đoàn Ba Đình, trong đó, có dự án để xây dựng nhà ở cho công nhân viên. Tuy nhiên, cử tri Ba Đình kiến nghị sử dụng đất đó để xây dựng trường học. Năm 2013, TP đã có quyết định thu hồi đất để xây dựng trường mầm non. Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên cho biết, trên địa bàn huyện đang có 3 dự án đã có quyết định thu hồi đất nhưng chưa thể thực hiện. Trong đó, có 2 dự án đang thực hiện theo quyết định Thanh tra TP, còn 1 dự án nữa đang gặp vướng mắc với chủ đầu tư.

 

Theo Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc, qua hoạt động giám sát của HĐND TP có 38/78 dự án có quyết định thu hồi nhưng chưa thực hiện theo quyết định. Chủ tịch HĐND TP đề nghị các sở, ngành rà soát chính xác lại 18 dự án này để “đúng địa chỉ”, nếu không nắm được chính xác thì không thể giải quyết vướng mắc được.

 

Liên quan đến các dự án chưa được triển khai, Đại biểu Hoàng Thị Tú Anh (tổ đại biểu Đan Phượng) cho biết, theo báo cáo của UBND TP, hiện còn 65/89 dự án vi phạm nhưng chưa được khắc phục. Các dự án này đã được HĐND TP kiến nghị từ năm 2012, đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết quan điểm xử lý đối với các dự án trên và bao giờ xử lý xong các dự án này?

 

Đại biểu Hoàng Thị Tú Anh đặt câu hỏi chất vấn

 

Đại biểu Hồ Vân Nga (tổ đại biểu Quốc Oai) nêu vấn đề đối với 5 dự án có dấu hiệu vi phạm buộc phải dừng do nhiều nguyên nhân nhưng qua báo cáo của Sở TN&MT thì đến nay không liên lạc được với chủ đầu tư (gồm dự án ở lô đất 13 KĐT mới Đại Kim, Định Công - quận Hoàng Mai, dự án ở 75 Phương Mai - quận Đống Đa và 3 dự án ở huyện Thạch Thất). Theo quy định pháp luật, với những trường hợp nhà đầu tư không hợp tác, đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết cơ quan quản lý nhà nước phải có biện pháp xử lý thế nào, việc triển khai thiết lập hồ sơ xử lý xử phạt của Sở TN&MT với các dự án này tiến hành đến đâu - nếu chưa thì lý do, trách nhiệm các cơ quan liên quan ra sao, kể cả trách nhiệm của các quận huyện có dự án trên địa bàn, nhất là với các nhà đầu tư biến mất không có địa chỉ?

 

Đại biểu Hồ Vân Nga chất vấn tại kỳ họp

 

Cho rằng vấn đề này đã trải qua 4 lần chất vấn và giải trình tại 2 nhiệm kỳ, theo Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai (tổ đại biểu Sơn Tây), cử tri vẫn chưa hài lòng với khối lượng công việc mà các ngành đã tham mưu UBND TP thực hiện thời gian qua. Riêng tại Sơn Tây, có những dự án mà UBND Thị xã đã báo cáo Sở TN&MT, Sở KH&ĐT và đoàn giám sát để rà soát và xác lập hồ sơ giúp địa phương quản lý tốt hơn các dự án chậm triển khai, song thực tế công tác tổng hợp chưa đầy đủ. Điều này liên quan đến trách nhiệm xây dựng phần mềm theo dõi quản lý các dự án ngoài ngân sách, là một trong những giải pháp mà đoàn giám sát của HĐND TP đã kiến nghị 2 lần. Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai đề nghị Giám đốc Sở KH&ĐT cho biết: Phần mềm này do Sở được giao thực hiện thì bao giờ xong, tránh việc Sở nêu các quận huyện cung cấp thông tin không đầy đủ, tính xác thực của các dự án; để các địa phương phối hợp và yên tâm trong tổng rà soát các dự án.

 

Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai cho biết, trong tổng số 50 dự án còn nợ 4.200 tỷ đồng, có 1 dự án kéo dài rất lâu tại Sơn Tây (từ năm 2008 được giao đất, 2009 xác định giá trị thu tiền sử dụng đất) là dự án tiểu khu nhà ở của Công ty Á Châu, đến nay, mất khả năng thanh toán, đã được gia hạn do khó khăn từ năm 2012 theo Nghị quyết 13 của Chính phủ, cho thấy TP rất quan tâm tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn cho các dự án. Tuy nhiên, dự án đến nay đã hết khả năng thanh toán, 3 lần Cục Thuế đã cưỡng chế tài khoản nhưng không có để thực hiện, đề nghị kê biên tài sản… Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai đề nghị Giám đốc Sở TN&MT cho biết với những nhóm dự án này đến bao giờ xử lý dứt điểm được?

 

Trả lời chất vấn của các đại biểu, Giám đốc Sở TN&MT Nguyễn Trọng Đông cho rằng, không có quy định xử phạt hành chính đối với các hành động cản trở công tác Thanh tra, kiểm tra. Sở sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan gửi thông báo cho DN. Nếu chậm triển khai sẽ tham mưu cho TP thu hồi đất. Về dự án khu nhà ở Đồi Dền do Công ty Á Châu làm chủ đầu tư, Giám đốc Sở TN&MT cho biết, đã xây dựng được 5 căn nhà nhưng mới nộp ngân sách được 48 tỷ đồng, tổng số tiền nợ gốc lãi của DN hiện đã lên đến 486 tỷ đồng, DN không còn khả năng thanh toán. Do đó, DN đã kiến nghị với TP chấp hành bị thu hồi lại đất, chỉ đề xuất được sử dụng phần đất tương ứng với số tiền đã nộp.

 

Đối với 65 dự án chậm triển khai quá lâu mà Đại biểu Hoàng Thị Tú Anh nêu, Giám đốc Sở TN&MT cho biết, 59 dự án đang khắc phục, triển khai xây dựng hoặc điều chỉnh quy hoạch, giải phóng mặt bằng… Còn 6 dự án không khắc phục thì 5 dự án Sở đã tham mưu TP cho thu hồi đất; 1 dự án cho gia hạn thực hiện.

 

Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn trả lời câu hỏi của các Đại biểu

 

Trả lời chất vấn, Cục Trưởng Cục Thuế Hà Nội Mai Sơn cho biết: Liên quan đến 80 dự án đã giao đất sau đó điều chỉnh quy hoạch, trong đó có 21 dự án đã hoàn chỉnh nghĩa vụ tài chính, 59 dự án nợ tiền thuê đất, đến nay, chỉ còn 4 dự án nợ tiền thuê đất. Đối với 90 dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính, TP đã có văn bản chỉ đạo chi tiết chỉ đạo Cục Thuế phối hợp với các sở, ngành liên quan, phân loại các dự án này để có những biện pháp xử lý cụ thể.

 

Qua đánh giá của Cục trưởng Cục Thuế, số tiền nợ từ 31/12/2015 đến 30/6/2019, đã giảm một nửa. Đến nay, tổng nợ trên khả năng dự toán là 5,3%. Cục Thuế Hà Nội đã tham mưu thành lập Ban Chỉ đạo đôn đốc thu hồi nợ đọng nên số nợ đã giảm rất lớn trong 4 năm qua. Tuy nhiên, số nợ còn lại vẫn thấy có phần trách nhiệm của Cục Thuế Hà Nội. Trong thời gian tới, Cục sẽ cần quyết liệt hơn nữa trong phối hợp với sở ngành và tham mưu cho TP những giải pháp mạnh hơn. 

 

Đại biểu Đoàn Việt Cường nêu câu hỏi

 

Tiếp tục đặt câu hỏi, Đại biểu Nguyễn Hoài Nam (tổ đại biểu Thạch Thất) cho rằng, tình trạng vi phạm quy định đất đai trong việc triển khai các dự án rất nhiều. Luật Thủ đô đã quy định, cho phép Hà Nội được quyền phạt gấp đôi và UBND TP cũng được yêu cầu xây dựng nâng mức xử phạt cao lên. Đề nghị UBND TP cho biết sao chưa thực hiện, có vướng mắc gì không? Đại biểu Đào Việt Cường (tổ đại biểu Mê Linh) cho biết, HĐND TP đã ban hành Nghị quyết số 15, yêu cầu UBND TP chỉ đạo Sở Quy hoạch Kiến trúc xây dựng quy trình rõ thời gian tiếp nhận, thời gian trả lời, hướng dẫn nhà đầu tư điều chỉnh đồ án quy hoạch chi tiết. Tuy nhiên, việc này chưa thực hiện xong, nguyên nhân tại sao, bao giờ thực hiện xong?

 

Giám đốc Sở QHKT Nguyễn Trúc Anh trả lời chất vấn tại kỳ họp

 

Trả lời câu hỏi của các Đại biểu, Giám đốc Sở Quy hoạch kiến trúc Nguyễn Trúc Anh cho biết, liên quan đến việc điều chỉnh quy hoạch nhiều dự án chưa thực hiện được, có 40 dự án cần điều chỉnh cho phù hợp với quy hoạch chung; có những dự án nhà đầu tư đã xin rút. Hai dự án đã hoàn thành, 13 dự án đang thực hiện thủ tục điều chỉnh; 21 dự án nhà đầu tư không thực hiện điều chỉnh, chủ yếu do nhà đầu tư không đủ năng lực thực hiện; 25 dự án đang thực hiện điều chỉnh. Giám đốc Sở QHKT nhận định, có 4 nguyên nhân chính dẫn đến việc chậm điều chỉnh các dự án. Trước tiên là do thay đổi, điều chỉnh quy hoạch chung và các phân khu trên địa bàn TP dẫn đến một số dự án không phù hợp quy hoạch thực tế. Bên cạnh đó, do Luật quy hoạch thay đổi, bỏ cấp phép quy hoạch, dẫn đến một số dự án bị chậm. Mặt khác, Giám đốc Sở QHKT đánh giá, lý do chủ yếu dẫn đến chậm điều chỉnh quy hoạch là năng lực của chủ đầu tư kém, hoặc không hợp tác với Sở để thực hiện điều chỉnh.

 

Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Quốc Hùng tiếp thu ý kiến các đại biểu

 

Tiếp thu 16 ý kiến của các đại biểu, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Quốc Hùng cho biết sẽ giao cho các sở ngành để trả lời, xử lý. Theo Phó Chủ tịch, trong thời gian qua, công tác quản lý đất đai của nhà nước đã có những chuyển biến tích cực. TP đã xây dựng Kế hoạch 173, trong đó, nêu cụ thể chi tiết các bước thực hiện. Đến tháng 3/2019, TP đã xây dựng Kế hoạch 61 bổ sung cho Kế hoạch 173. Qua đó, TP đã thu hồi 24 dự án với diện tích khoảng 1.500ha; truy thu 80 dự án có sự điều chỉnh để thu về ngân sách hơn 1.000 tỷ đồng. Trong thời gian tới, TP sẽ cương quyết thu lại những dự án mà DN chây ỳ không thực hiện, vi phạm những quy định của Luật Đất đai nhưng không khắc phục; đối với các diện tích đất mà nhà nước đã phê duyệt đưa vào sử dụng, TP sẽ đảm bảo quyền lợi cao nhất của Nhân dân, của DN, rồi sau cùng mới là lợi ích của Nhà nước.