Theo báo cáo của Sở Công Thương Hà Nội, trên địa bàn thành phố hiện có 454 chợ, trong đó, có 15 chợ hạng 1, 56 chợ hạng 2 và 352 chợ hạng 3. Đến nay, tính chung trên địa bàn thành phố đã thực hiện chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh, khai thác 167/454 chợ, đạt 36,8%. Hoạt động chợ trên địa bàn đã mang lại công ăn, việc làm, thu nhập cho nhiều lao động, một số chợ kinh doanh tốt, số lượng người kinh doanh trong chợ tăng nhiều so với trước đây. Hoạt động kinh doanh của các chợ đã góp phần tăng mức lưu chuyển hàng hóa, tăng thu cho ngân sách địa bàn, thuận tiện cho việc mua bán đáp ứng nhu cầu của dân cư, nhất là khu vực ngoại thành.
Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác phát triển và quản lý chợ vẫn còn những bất cập cần khắc phục. Trong đó, hầu hết các chợ trên địa bàn, nhất là khu vực ngoại thành đang bị xuống cấp nghiêm trọng, không bảo đảm vệ sinh ATTP, vệ sinh môi trường... Nếu không được đầu tư cải tạo, sửa chữa sẽ có nguy cơ cháy nổ và sập bất cứ lúc nào. Một số địa bàn của các địa phương chưa có chợ hoặc số lượng chợ chưa đủ để phục vụ nhu cầu tiêu dùng của nhân dân dẫn đến phát sinh chợ cóc, chợ tạm gây mất mỹ quan đô thị, mất an toàn giao thông, không bảo đảm vệ sinh môi trường, vệ sinh ATTP, hàng hóa khó kiểm soát. Thành phố cũng chưa có chợ đầu mối đáp ứng được tiêu chuẩn và yêu cầu phục vụ nhân dân trên địa bàn và vùng. Công tác quản lý và phát triển chợ, triển khai quy hoạch tại các quận, huyện còn chậm, chưa đồng bộ. Mặc dù, đã phê duyệt được 100% Kế hoạch chuyển đổi mô hình quản lý, kinh doanh, khai thác chợ song một số địa phương chưa tích cực giải quyết các khó khăn vướng mắc dẫn đến tình trạng khiếu kiện kéo dài làm mất an ninh trật tự, ảnh hưởng đến thu ngân sách của thành phố.
Bên cạnh đó, nguồn vốn để đầu tư cải tạo, nâng cấp chợ bằng nguồn vốn ngân sách còn vướng mắc về cơ chế chính sách. Tuy đã tích cực kêu gọi xã hội hóa nhưng chưa được các doanh nghiệp quan tâm đầu tư, cải tạo chợ làm ảnh hưởng đến công tác quản lý, kinh doanh khai thác chợ… Trong quá trình kinh doanh, khai thác chợ với mục tiêu bảo đảm dân sinh, các đơn vị gặp khó khăn trong việc tăng giá sử dụng diện tích bán hàng để bảo đảm các chi phí, đặc biệt là tiền thuê đất, dẫn đến phải bù lỗ và nợ tiền thuê đất.
Để nâng cao hiệu quả kinh tế trong lĩnh vực quản lý kinh doanh, khai thác chợ, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội Trần Thị Phương Lan đề nghị Bộ Tài chính có cơ chế hỗ trợ về miễn, giảm tiền thuê đất, ưu đãi lãi suất cho vay đối với đầu tư xây dựng chợ… đối với các doanh nghiệp, hợp tác xã tham gia đầu tư xây dựng, quản lý, kinh doanh, khai thác chợ bảo đảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, hợp tác xã; tạo điều kiện cho doanh nghiệp, hợp tác xã thực hiện thu tiền thuê điểm kinh doanh tại chợ tương đương với mức áp thu áp dụng khi chợ đang do nhà nước bảo đảm an sinh, xã hội ổn định.
Phó Giám đốc Sở Công Thương cũng đề nghị UBND thành phố sớm phê duyệt Danh mục các dự án chợ kêu gọi đầu tư và tổ chức mời thầu trên địa bàn thành phố năm 2019 đợt 1; đồng thời, cho phép các doanh nghiệp quản lý, kinh doanh chợ, khi đầu tư, cải tạo được vay vốn ưu đãi tại Quỹ Đầu tư và phát triển thành phố. Chỉ đạo Sở Tài chính, Cục thuế, các đơn vị liên quan có giải pháp tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp quản lý, kinh doanh chợ về tiền thuê đất theo quy định của Luật đất đai hiện nay, giãn tiến độ nộp tiền, miễn giảm…
Kết luận tại hội nghị, Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Doãn Toản nhấn mạnh, công tác quản lý chợ trên địa bàn thành phố trong thời gian vừa qua đã được Thành phố hết sức quan tâm, hệ thống pháp luật về chợ tương đối đầy đủ từ công tác quy hoạch và triển khai chỉ đạo theo nghị định của Chính phủ. Đặc biệt, từ năm 2017 đến nay, Thành phố thường xuyên chỉ đạo Sở Công thương, Sở Tài chính… làm việc với các đơn vị để rà soát, đôn đốc trong công tác quản lý, quy hoạch chợ, do đó đã có những chuyển biến về quản lý nhà nước từ phân hạng chợ, sắp xếp khu vực kinh doanh, ngành hàng, PCCC, ATTP, an ninh trật tự, giá dịch vụ,…
Tuy nhiên, theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Nguyễn Doãn Toản, công tác quản lý chợ hiện nay còn gặp nhiều khó khăn, còn những bất cập rất lớn, ảnh hưởng tiềm ẩn đến an ninh trật tự, do đó, các Sở: Công thương, Tài chính, Nông nghiệp & PTNT, Tài nguyên & Môi trường cần đôn đốc các quận, huyện chỉ đạo thực hiện tốt mô hình chuyển đổi chợ. Trong việc phân hạng chợ, cần phải khẩn trương triển khai theo các tiêu chí đã được quy định, tránh hiện tượng phân hạng hình thức. Các quận, huyện cần hoàn thành phê duyệt công khai giá của các chợ hạng 2, 3 còn lại cũng như hoàn thành việc bố trí các ngành hàng… Các quận, huyện cần nắm vững và đảm bảo tình hình an ninh trật tự tại các chợ và trên địa bàn, xử lý, giải quyết các khiếu nại, tố cáo, không để xảy ra mất an ninh trật tự. Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Doãn Toản cũng yêu cầu Sở Công thương hoàn thành việc xử lý tồn tại của các chợ liên quan đến ATTP, PCCC… Đề nghị CATP và các quận, huyện triển khai tốt công tác phòng cháy chữa cháy.
