Báo cáo với Thủ tướng, Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Đức Chung cho biết, ổ dịch tả lợn châu Phi đầu tiên xuất hiện tại Hà Nội là ở hộ chăn nuôi lợn rừng sử dụng thức ăn tận dụng tại phường Ngọc Thụy (quận Long Biên) vào ngày 24/2/2019. Đến nay, bệnh dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra tại 9.465 hộ chăn nuôi, làm mắc bệnh và tiêu hủy hơn 147.700 con. Trong đó, một số huyện bị ảnh hưởng nhiều là Sóc Sơn, Đông Anh, Phú Xuyên. Hiện dịch bệnh có chiều hướng lây lan nhanh, phạm vi rộng, ở các quy mô chăn nuôi lớn hơn, kể cả một số hộ có điều kiện chăn nuôi an toàn sinh học tốt. Đến nay, có 23 hộ chăn nuôi có số lượng lợn phải tiêu hủy từ 200 con trở lên. Trong đó, hộ có số lượng lợn tiêu hủy lớn nhất là 629 con tại huyện Đông Anh.

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường, chưa bao giờ ngành chăn nuôi thế giới cũng như Việt Nam đối mặt loại bệnh nguy hiểm như này. Mặc dù chúng ta chỉ đạo phòng chống dịch rất sớm, từ tháng 8/2018, khi dịch xuất hiện ở Trung Quốc, nhưng bệnh vẫn lây lan và vào ngày 1/2/2019, dịch bắt đầu ở địa phương đầu tiên là Hưng Yên. Dù đã có sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị nhưng đến nay, bệnh vẫn lây lan ở 34 tỉnh, thành phố. Số lượng lợn tiêu hủy đến nay khoảng 1,5 triệu con, chiếm 5% tổng đàn lợn.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Nông thôn, Hà Nội là địa phương triển khai công tác phòng chống dịch tốt nhất trong cả nước. Trong đó, thành phố đã chủ động triển khai các phương án, lên kế hoạch cụ thể, chi tiết, bố trí nhân lực, vật lực đầy đủ cho công tác phòng chống dịch bệnh tả lợn Châu Phi.

Phát biểu chỉ đạo tại buổi làm việc, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Thành phố Hà Nội, huyện Đông Anh và người dân đã chủ động triển khai phòng, dập dịch tả lợn châu Phi. Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng, do đặc điểm chăn nuôi lợn ở Việt Nam với 2,5 triệu hộ nuôi lợn và do đặc điểm của bệnh (chưa có thuốc điều trị, chưa có vacine phòng bệnh, virus có sức đề kháng cao, sống lâu, đường lây truyền đa dạng, khó kiểm soát), cho nên tính đến thời điểm này, đã có 34 tỉnh, thành phố bị thiệt hại với 5% tổng đàn. Đối với Hà Nội, 24 huyện, quận đã có lợn bị nhiễm bệnh với 10% tổng đàn bị thiệt hại, còn Đông Anh thì thiệt hại đến 20%.

Lưu ý cảnh báo của Tổ chức Lương thực, Nông nghiệp Liên Hợp Quốc về dịch tả lợn châu Phi có thể kéo dài, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, phòng chống dịch như chống giặc, phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc phòng chống dịch tả lợn châu Phi và phải tăng cường trách nhiệm của người đứng đầu trong công tác này.

Chủ tịch UBND TP Nguyễn Đức Chung báo cáo tại buổi làm việc

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các cơ sở, địa phương chưa có dịch cần chủ động, tích cực hơn nữa với phương châm phòng là chính, không đợi có dịch rồi mới chống. Với các địa phương đã có dịch thì cần ngăn chặn lây lan kịp thời theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hỗ trợ cho người dân một cách kịp thời, chặt chẽ, minh bạch, đặc biệt phải bảo đảm vệ sinh môi trường.

Thủ tướng Chính phủ giao ngành Thú y tăng cường giám sát, hỗ trợ các trang trại lợn sạch trong tiêu thụ thịt lợn để giữ vững niềm tin của người tiêu dùng khi mà hiện nay chúng ta mới bị thiệt 5% tổng đàn, còn 95% vẫn bình thường. Đồng thời có biện pháp phát triển các loại sản phẩm khác để bảo đảm đời sống cho nông dân và giải quyết thực phẩm cho người dân, nhất là giai đoạn cuối năm như bò, gà, vịt, thủy sản,… Thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình dịch bệnh để các cơ quan, người dân nắm tình hình, không chủ quan, lơ là. Cùng với đó, ngành NN&PTNT rà soát các văn bản cần thiết để tham mưu Chính phủ điều chỉnh, bổ sung, giải quyết sát thực tế, khả thi hơn, bảo đảm chống dịch nhưng cũng tạo điều kiện cho phát triển chăn nuôi, giết mổ, tiêu thụ sản phẩm thịt.

Thủ tướng Chính phủ cũng lưu ý thành phố Hà Nội tăng cường hỗ trợ về tài chính để các địa phương có dịch kịp thời xử lý theo đúng yêu cầu, hướng dẫn.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc kiểm tra phòng dịch bệnh tả lợn Châu Phi tại thôn Cổ Dương

* Trước đó, trực tiếp kiểm tra công tác xử lý dịch bệnh tả lợn Châu Phi và thăm hỏi hộ gia đình ông Trần Văn Mậu (thôn Cổ Dương, xã Tiên Dương, huyện Đông Anh), Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc động viên gia đình yên tâm, tin tưởng vào chính sách của Đảng và Nhà nước và thực hiện đúng các quy định về phòng chống dịch, góp phần cùng với chính quyền không để dịch lan rộng, tiến tới khống chế được dịch.

Xúc động trước sự quan tâm của Thủ tướng, ông Trần Văn Mậu cho biết, trong đợt dịch này, trang trại của gia đình ông có 629 con mắc bệnh, hiện đã được tiêu hủy theo đúng quy trình hướng dẫn. Ngay khi có dịch xảy ra, chính quyền địa phương đã hướng dẫn gia đình các biện pháp xử lý lợn dịch và kịp thời hỗ trợ kinh phí tiêu hủy, sát trùng bảo vệ môi trường, khoanh vùng dịch đảm bảo không để dịch lây lan.