Đẩy mạnh hỗ trợ doanh nghiệp

Xác định vai trò của doanh nghiệp quan trọng trong phát triển kinh tế Thủ đô, những năm qua, thành phố Hà Nội rất chú trọng thu hút đầu tư trong nước. Chỉ tính từ năm 2016 đến nay, thành phố đã thu hút hơn 400.000 tỷ đồng vốn ngoài ngân sách. Hàng quý, các sở, ngành của thành phố, hiệp hội doanh nghiệp đều rà soát, tổng hợp báo cáo các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp như: lĩnh vực thuế, bảo hiểm, đất đai, nguồn vốn, lao động…đề xuất UBND thành phố giải pháp tháo gỡ.

Theo tổng hợp chung của Sở Kế hoạch và Đầu tư, đa số doanh nghiệp trên địa bàn nhỏ và vừa, nhu cầu về vốn lớn nhưng tại khó khăn tiếp cận các nguồn tài chính, cùng với thiếu nguồn nhân lực, dẫn đến chất lượng sản phẩm thấp, hạn chế năng lực cạnh tranh. Ngoài ra, chi phí đầu vào tại Hà Nội như thuê đất, mặt bằng sản xuất, chi phí nhân công, nguyên vật liệu thường cao hơn so với một số địa phương lân cận Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, Hà Nam…nên tính cạnh tranh khốc liệt hơn. Do vậy, nhiều doanh nghiệp được khởi nghiệp tại Hà Nội, xong khó phát triển, có xu hướng dịch chuyển sang các vùng lân cận để hoạt động và phát triển.

Để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư trên địa bàn, UBND thành phố Hà Nội đã chỉ đạo đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, lành mạnh để các doanh nghiệp hoạt động và phát triển. Bên cạnh đó, UBND thành phố còn giãn, hoãn, gia hạn, giảm nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp cho hàng trăm doanh nghiệp. Đặc biệt, 4 năm qua, thành phố đã hỗ trợ lãi suất sau đầu tư cho gần 20 doanh nghiệp với hơn 37 tỷ đồng.

Giám đốc Sở Kế hoạch và Ðầu tư Nguyễn Mạnh Quyền cho biết, nhờ việc thành phố khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ các nhà đầu tư trong quá trình triển khai dự án, nên Hà Nội đã kêu gọi được 22 doanh nghiệp tư nhân, đầu tư xây dựng toàn bộ hệ thống nước sạch trên địa bàn, dự kiến cuối năm 2019 sẽ hoàn thành, đạt tiêu chí "nước có thể uống tại vòi". Đây là vấn đề rất khó thu hút đầu tư, vì doanh nghiệp “bỏ tiền tỷ, thu tiền lẻ”, nhưng thành phố không chỉ tăng cường đối thoại, đẩy nhanh thời gian giải quyết thủ tục mà còn đứng ra kết nối doanh nghiệp với các nhà máy nước, ngân hàng để hỗ trợ mức lãi suất thấp hơn mặt bằng chung từ 1% đến 2%...

Tăng cường hậu kiểm sau đầu tư

Không thể phủ nhận sự nỗ lực trong chính sách thu hút đầu tư của thành phố Hà Nội trong thời gian qua, song qua đợt giám sát của Thường trực HĐND thành phố, thì việc hậu kiểm các doanh nghiệp vốn ngoài ngân sách vẫn chưa kịp thời. Nhiều đại biểu HĐND thành phố nhận định, Sở Kế hoạch và Đầu tư mới chỉ tham mưu cho thành phố phê duyệt các dự án đầu tư, nhưng chậm kết nối thông tin nắm bắt diễn biến của doanh nghiệp sau đầu tư và phối hợp hậu kiểm. Đáng lưu ý, Sở không phân loại được các dự án chậm; không có số liệu sau thanh tra đã kiến nghị thu hồi được bao nhiêu dự án; buông lỏng việc giám sát sau khi cấp giấy chứng nhận đầu tư. Theo số liệu thì toàn thành phố hiện có 418 dự án chậm triển khai, trong đó có hơn 100 dự án chậm từ năm 2012 đến nay.

Trưởng Ban Kinh tế - Ngân sách HĐND thành phố Phạm Thị Thanh Mai cho rằng, quan điểm chung của thành phố là tạo điều kiện tối đa cho doanh nghiệp, nhưng thành phố cũng phải thể hiện thái độ kiên quyết với những nhà đầu tư không đủ năng lực. Việc hơn 100 dự án mới chậm triển khai cũng là con số báo động, cần tăng cường kiểm tra, giám sát, nếu thực sự chủ đầu tư không đủ năng lực thì cần đề xuất kiến nghị thu hồi. “Sở dĩ các đại biểu HĐND thành phố Hà Nội lo lắng trước vấn đề hậu kiểm sau đầu tư, là vì trên địa bàn thành phố Hà Nội có nhiều dự án có quyết định chủ trương đầu tư, hoặc cấp giấy phép đầu tư cả chục năm nay, nhưng đất vẫn bỏ hoang hóa, người dân bức xúc, vẫn chưa được thanh tra, kiến nghị thu hồi. Đây là bài học của việc thúc đẩy thu hút đầu tư trên địa bàn thành phố những giai đoạn 2007-2008. Vì vậy, các cơ quan chức năng, nhất là các sở ngành của thành phố cần tăng cường thanh, kiểm tra, giám sát các hoạt động sau đầu tư, nhằm hạn chế thấp nhất việc doanh nghiệp chậm triển khai, vi phạm Luật đất đai” - bà Phạm Thị Thanh Mai nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Phùng Thị Hồng Hà đề xuất, Sau thanh tra kiểm tra, các sở, ngành chức năng của thành phố cần công khai danh mục các chủ đầu tư, dự án đang chậm tiến độ lên Cổng thông tin điện tử của thành phố, nhằm tạo công cụ đánh thức ý thức của các chủ đầu tư. Qua đó, vừa tạo hành lang tốt nhất cho các chủ đầu tư, nhưng cũng phải khẳng định được trách nhiệm, nghĩa vụ của nhà đầu tư với Nhà nước. Trong đó, cần để xuất hướng xử lý, có thái độ cụ thể và đề xuất thành phố thu hồi với các chủ đầu tư chây ì, những dự án chậm triển khai nhiều năm, không đủ năng lực tài chính.