Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn khẳng định, trong những năm qua, Thành phố luôn quan tâm đến lĩnh vực tư pháp, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và bố trí các nguồn lực cho công tác tư pháp như: Hỗ trợ về kinh phí chi thường xuyên; Ngân sách Thành phố hỗ trợ toàn bộ hoặc một phần kinh phí để cải tạo, sửa chữa trụ sở, đầu tư trang thiết bị làm việc; kinh phí phục vụ các hoạt động chuyên môn, kinh phí đào tạo, bồi dưỡng và học tập trao đổi kinh nghiệm cho các cơ quan Tư pháp... Kết quả thực hiện nhiệm vụ cải cách tư pháp của Thành phố có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, đồng chí Nguyễn Ngọc Tuấn cũng thẳng thắn chỉ ra rằng, công tác tư pháp cũng còn bộc lộ những hạn chế nhất định.

Cụ thể, Giám đốc Sở Tư pháp Ngô Anh Tuấn cho biết, thực tiễn công tác thi hành án của thành phố Hà Nội trong thời gian qua luôn gặp khó khăn, người phải thi hành án không chủ động thực hiện vì thi hành án hành chính vừa mang tính tự nguyện, vừa mang tính cưỡng chế; đối tượng của thi hành án hành chính là các quyết định liên quan chủ yếu đến cơ quan hành chính nhà nước, trong khi pháp luật chưa thực sự hoàn thiện và thống nhất khiến chủ thể được thi hành án trong bản án, quyết định của tòa án hành chính càng thêm khó khăn trong việc đảm bảo quyền lợi hợp pháp của mình. Đặc biệt, Luật Tố tụng hành chính năm 2015 có hiệu lực và cũng có quy định mới: "tất cả khiếu kiện đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính của Chủ tịch UBND, UBND cấp huyện sẽ do Tòa án nhân dân cấp tỉnh giải quyết". Như vậy, với quy định này thì toàn bộ án hành chính sẽ do TAND Thành phố giải quyết. Trong khi số lượng thẩm phán không được giao bổ sung cũng gây khó khăn trong thực hiện nhiệm vụ.

Trong lĩnh vực tố tụng hành chính, các cơ quan tiến hành tố tụng cũng gặp nhiều khó khăn vướng mắc. Cụ thể, tại khoản 1 điều 3 Luật Tố tụng hành chính năm 2015 có đưa ra khái niệm về quyết định hành chính bị khởi kiện, tuy nhiên, thực tế việc xác định một số loại quyết định hành chính gặp khó khăn. Mặt khác, quy định của pháp luật về thi hành án hành chính nằm rải rác, tản mạn ở nhiều văn bản khác nhau, nhiều nội dung chưa cụ thể, rõ ràng về cách thức thực hiện, đôn đốc, cưỡng chế thi hành án, xử phạt hành chính trong trường hợp người thi hành án không thực hiện…

Một vấn đề khó khăn nữa là về thủ tục và thời hạn thi hành án hành chính có quy định trách nhiệm đôn đốc, theo dõi của cơ quan thi hành án dân sự nhưng cơ quan thi hành án địa phương cùng cấp với tòa án xét xử rất khó khăn trong việc đôn đốc, theo dõi thi hành án đối với các bản án mà người thi hành là Chủ tịch UBND hoặc UBND cùng cấp…

Trước những khó khăn vướng mắc, thành phố Hà Nội kiến nghị Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét về cơ chế ủy quyền trong tố tụng hành chính, cụ thể UBND cấp tỉnh có thể ủy quyền cho thủ trưởng cơ quan chuyên môn là thành viên UBND tham gia quá trình giải quyết vụ án hành chính. Đồng thời, nghiên cứu bổ sung cơ chế cho phép trong trường hợp người bị kiện vắng mặt có thể được trả lời, giải trình các nội dung yêu cầu của cơ quan tố tụng bằng văn bản. Thành phố Hà Nội cũng đề nghị Quốc hội xem xét, sớm thông qua Luật Ban hành quyết định hành chính, làm cơ sở cho việc ban hành văn bản hành chính đảm bảo thống nhất về trình tự, thủ tục để hạn chế sai phạm...

Kết luận buổi giám sát, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Văn Luật ghi nhận, đánh giá cao việc Thành ủy, HĐND, UBND thành phố Hà Nội, thời gian qua, đã quan tâm chỉ đạo tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo, vì thế, tỷ lệ khiếu nại hành chính được các ngành giải quyết đạt cao. Đặc biệt, Hà Nội có số vụ án hành chính lớn, nhưng số lượng hủy lại thấp và không có quyết định nào tòa án tuyên trái với quy định pháp luật.

Về nhiệm vụ thời gian tới, Đoàn giám sát đề nghị UBND thành phố tiếp tục quan tâm đến công tác cải cách Tư pháp, chỉ đạo khắc phục ngay việc một số quyết định hành chính chưa đảm bảo đúng trình tự thủ tục; tiếp tục quan tâm nâng cao chất lượng tham mưu để ban hành các quyết định hành chính chất lượng, tránh khiếu nại. Đoàn giám sát cũng đề nghị lãnh đạo các cơ quan Tư pháp của Hà Nội tiếp tục chỉ đạo các thẩm phán, kiểm sát viên, chấp hành viên thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của mình; tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ, công chức, người dân.