Thời gian tới, để thực hiện nhiệm vụ tái cấu trúc nền kinh tế, lựa chọn mô hình tăng trưởng phù hợp, gắn với việc sử dụng hiệu quả tài nguyên và bảo vệ môi trường để phát triển nhanh và bền vững, giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế, công bằng xã hội và bảo vệ môi trường, ngành tài nguyên và môi trường cần tập trung một số nhiệm vụ cụ thể sau:
Tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách, pháp luật: rà soát, điều chỉnh bổ sung kịp thời các quy định pháp luật trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường để người dân, doanh nghiệp tiếp cận nguồn tài nguyên một cách bình đẳng, theo yêu cầu của thực tiễn nhằm tạo động lực, môi trường thuận lợi để huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển. Đặc biệt là nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung quy định pháp luật về bảo vệ môi trường về đất đai để khuyến khích việc tập trung tích tụ đất đai, thúc đẩy công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa; tăng cường các công cụ kinh tế trong quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu phù hợp với thể chế kinh tế thị trường và hội nhập.
Thứ hai, rà soát các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường, đặc biệt liên quan đến tài nguyên đất đai, tài nguyên nước, khoáng sản, tài nguyên biển, xử lý chất thải, khí thải; gắn xây dựng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch với việc ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu và tái cấu trúc các ngành kinh tế, các lĩnh vực sản xuất.
Thứ ba, tăng cường quản lý, kiểm soát chặt chẽ việc thực hiện quy hoạch, khắc phục tình trạng đầu tư tự phát, phong trào, sử dụng lãng phí đất đai, tài nguyên nước, khoáng sản không theo quy hoạch, kế hoạch. Nâng cao chất lượng, hiệu quả của các dự án khai thác tài nguyên.
Thứ tư, nâng cao chất lượng thẩm định, đánh giá tác động môi trường và tăng cường kiểm tra giám sát việc thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường của các dự án đầu tư xây dựng, đặc biệt là công tác hậu kiểm; kiên quyết không cấp phép đầu tư xây dựng các dự án nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao, không đảm bảo các yêu cầu về xử lý môi trường. Các dự án chỉ được đưa vào vận hành khi có hệ thống xử lý nước thải, chất thải đảm bảo các yêu cầu bảo vệ môi trường.
Thứ năm, đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra trong lĩnh vực tài nguyên môi trường, nhất là thanh tra, kiểm tra trong các lĩnh vực đất đai, môi trường, tài nguyên nước; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật, gây thất thoát, sử dụng lãng phí tài nguyên; xử lý triệt để các cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng; xử lý nghiêm các cán bộ, công chức gây phiền hà, nhũng nhiễu người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên, công tác thanh tra, kiểm tra phải có kế hoạch, không gây ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp, người dân, tránh bố trí các đoàn chồng chéo nhau.
Thứ sáu, tiến hành điều tra, rà soát phân loại các nguồn thải gây ô nhiễm sông, biển, các vùng kinh tế, đô thị lớn; kiểm soát chặt chẽ việc xả thải vào nguồn nước, nâng cao chất lượng nguồn nước; tập trung cải tạo, phục hồi các khu vực ô nhiễm.
Thứ bảy, tiếp tục nâng cao năng lực, chất lượng dự báo khí tượng thủy văn, nhất là dự báo xa; dự báo, cảnh báo kịp thời các hiện tượng thời tiết cực đoan, nguy hiểm phục vụ phòng, chống, giảm nhẹ thiên tai, vận hành hồ chứa; tập trung đầu tư phát triển mạng lưới trạm quan trắc theo hướng tự động hóa, đồng bộ tích hợp với các lĩnh vực khác.
Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có liên quan khẩn trương xây dựng Đề án chống ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn, đặc biệt đối với Thủ đô Hà Nội và thành phố HCM.
