Theo Phó Chủ tịch UBND phường Ngọc Thụy Nguyễn Thị Thu Hường, di tích đình Bắc Cầu 1 có lịch sử hình thành và phát triển lâu đời. Bản khai của Kỳ lão, Hương thôn, Lý dịch ở thôn Thượng xã Bắc Cầu, tổng Gia Thụy, phủ Gia Lâm, tỉnh Bắc Ninh vào năm 1938 hiện lưu tại Thư viện Viện Thông tin Khoa học xã hội cho biết: Đình Bắc Cầu Thượng thờ thành hoàng làng tên húy là Tô Minh Tự, âm phù là thần tiên công chúa tự hiệu Nga Hoàng. Quê Ngài ở Sơn Nam đạo, Nghĩa Hưng phủ, Thượng Hiền huyện, Lưu Xá hương. Cha là Tô Danh Quang, mẹ là Phùng Thị Huệ.
Đại biểu tham dự buổi lễ
Ngài cùng với Tản Viên Sơn Thánh cùng phù vua Duệ Vương đánh giặc giữ nước, sau đó ngài quay về Đông Cầu khu Thượng Giáp, thấy vùng đất phong cảnh hữu tình, đất đai màu mỡ Ngài sai đốc dân thôn lập dinh để ở. Đến năm Quý Mão ngày 15 tháng Giêng, chợt thấy trên trời có đám mây vàng như tấm lụa đỏ, từ trời giáng thẳng xuống mặt trước dinh Ngài ở, chợt thấy Ngài phi xuất tại thành lầu, tức Ngài hóa. Nhân dân thất kinh, lấy làm lạ bèn dâng sớ tâu vua, vua sai sứ về bảo dân làm miếu thờ cúng tế.
Lễ rước Bằng công nhận di tích lịch sử từ UBND phường Ngọc Thụy về đại đình Bắc Cầu 1
Đến đời vua Lê Đại Hành, niên hiệu Thiên Phúc gia phong mỹ tự “phụ ốc tá thánh hiển ứng linh thông", tặng phong âm phù 1 vị Nga Hoàng công chúa “kỳ bảo phu nhân". Đến đời vua Thái Tông đời nhà Trần lại phong mỹ tự “linh ứng anh chiết đương lộ ngô hiển hựu" gia phong âm phù công chúa 1 vị Thục Khiết. Đến đời vua Lê Thái Tổ gia phong vị “phổ tế cương nghị anh lĩnh", sắc chỉ ban Đông Cầu khu Thượng Giáp trùng tu miếu điện, như trước đây phụng thờ thần. Tặng phong âm phù công chúa 1 vị “tuệ tĩnh” chuẩn cho Đông Cầu khu Thượng Giáp lập ảnh thờ tự.
Ngày nay, thần tích và các sắc phong cho các vị thần thờ tại Đình đã bị mai một. Nhưng từ nhiều đời nay, nhân dân làng Bắc Cầu Thượng, phường Ngọc Thụy phụng thờ Ngài với lòng thành kính, tổ chức các lễ nghi đầy đủ, nghiêm trang và luôn ghi nhớ công lao của các vị với nhân dân địa phương.
Đại biểu dâng hương tại buổi lễ
Sau một thời gian, với sự cố gắng của các cán bộ Ban Quản lý Di tích và Danh thắng Thành phố (thu thập tài liệu - lập hồ sơ khoa học trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt và xếp hạng cho Di tích), ngày 15/11/2023, UBND thành phố Hà Nội đã có Quyết định số 5842/QĐ-UBND về việc xếp hạng di tích lịch sử cấp Thành phố đối với đình Bắc Cầu 1 (Bắc Cầu Thượng), phường Ngọc Thụy, quận Long Biên. Đây là một niềm vui của nhân dân phường Ngọc Thụy nói chung và nhân dân Tổ dân phố số 38 nói riêng.
Phát biểu tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Đinh Thị Thu Hương nhấn mạnh, việc xếp hạng di tích lịch sử là nhiệm vụ hết sức quan trọng của các cấp, các ngành, khẳng định giá trị tiêu biểu của địa phương, giúp lưu giữ cho thế hệ mai sau những minh chứng về lịch sử đấu tranh dựng nước và giữ nước của cha ông, đồng thời hiểu rõ về truyền thống lịch sử, đặc trưng văn hoá của vùng đất, quê hương mình. Từ đó, nhằm giáo dục giá trị văn hóa lịch sử truyền thống tới việc hình thành nhân cách con người, đặc biệt là đối với thế hệ trẻ hiện nay.
Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Đinh Thị Thu Hương phát biểu tại buổi lễ
Trong thời gian tới, để phát huy giá trị của di tích đình Bắc Cầu 1, Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Đinh Thị Thu Hương đề nghị Ban quản lý di tích phường Ngọc Thụy, Tiểu ban quản lý di tích đình Bắc Cầu 1 có kế hoạch bảo vệ ranh giới, các tài sản, cảnh quan môi trường tại Di tích, thường xuyên kiểm tra và có biện pháp bảo vệ các đồ thờ tự, cổ vật tránh để hư hỏng.
Tổ chức tốt các hoạt động quản lý tại di tích, thực hiện tốt các quy định về Luật di sản văn hóa và các văn bản hướng dẫn của Thành phố và quận. Phát huy hơn nữa việc xã hội hóa trong công tác bảo tồn và tôn tạo phát huy giá trị của di tích, phối hợp hoàn thiện hồ sơ phục vụ công tác đầu tư, tu bổ tôn tạo di tích.
Đồng thời, tuyên truyền vận động nhân dân đến sinh hoạt tín ngưỡng thực hiện nghiêm nếp sống văn minh nơi thờ tự, đoàn kết phát huy các giá trị văn hóa trong truyền thống của địa phương.
Lãnh đạo quận Long Biên tặng hoa chúc mừng Đảng ủy, Chính quyền và nhân dân phường Ngọc Thụy
Nhân dịp này, lãnh đạo UBND quận Long Biên cũng mong nhận được sự quan tâm, hỗ trợ, tạo điều kiện của UBND Thành phố, các sở ngành trong triển khai các bước quy trình tiếp theo để quận tiến hành đề xuất chủ trương tu bổ, tôn tạo đình Bắc Cầu 1, phục vụ nhu cầu tín ngưỡng của nhân dân.
Trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo Thành phố và quận Long biên đã quan tâm tạo điều kiện lập hồ sơ xếp hạng di tích lịch sử đình Bắc Cầu 1, thay mặt cán bộ và nhân dân phường Ngọc Thụy, đồng chí Hoàng Văn Lực - Chủ tịch UBND phường khẳng định Ngọc Thụy sẽ chú trọng quản lý, khai thác, bảo vệ có hiệu quả khu di tích. Cán bộ và nhân dân phường Ngọc Thụy quyết tâm phát huy truyền thống đơn vị anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, thi đua thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng các cấp, thực hiện tốt Chủ đề công tác năm 2024 của Quận ủy - UBND quận, đoàn kết xây dựng phường Ngọc Thụy phát triển vững mạnh toàn diện.
Tiết mục trống hội khai mạc Lễ hội truyền thống đình Bắc Cầu 1
Tại buổi lễ, Phó Chủ tịch UBND quận Long Biên Đinh Thị Thu Hương trang trọng trao Bằng, quyết định xếp hạng di tích lịch sử cấp Thành phố - đình Bắc Cầu 1 cho đại diện lãnh đạo Đảng ủy, Chính quyền và nhân dân phường Ngọc Thụy. Lãnh đạo phường Ngọc Thụy tuyên bố khai mạc Lễ hội truyền thống đình Bắc Cầu 1 - năm 2024 với nhiều hoạt động văn hóa - nghệ thuật đặc sắc của địa phương.
* Theo thống kê, trên địa bàn quận Long Biên hiện có 87 di tích, trong đó có 64 di tích đã được xếp hạng, 34 di tích xếp hạng cấp quốc gia và 30 di tích xếp hạng cấp Thành phố. Hằng năm, cùng với việc đề xuất Thành phố xem xét xếp hạng các di tích có đủ điều kiện, hồ sơ khoa học, UBND quận cũng đã tập trung chỉ đạo rà soát, đề xuất đưa vào danh mục đầu tư những di tích xuống cấp đã được xếp hạng.
