Trong năm 2019, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được quận Hai Bà Trưng đổi mới với nhiều hình thức, nội dung ngày càng phù hợp với từng đối tượng. Quận đã phát 386.400 tờ gấp tuyên truyền về các văn bản pháp luật tới nhân dân: 93.400 tờ gấp Luật khiếu nại, Luật tố cáo năm 2018; 5.000 tờ gấp tìm hiểu một số quyết định về tiếp công dân; 3.000 tờ gấp tìm hiểu một số quy định về họ, hụi, biểu, phường; 93.000 tờ gấp Phòng chống tác hại của rượu bia; 93.000 tờ gấp Luật An ninh mạng; 93.000 tờ gấp về tìm hiểu dịch vụ công trực tuyến.
Toàn quận hiện có 82 tủ sách, đặt tại trụ sở UBND phường, nhà văn hóa địa bàn dân cư, địa điểm sinh hoạt cộng đồng, câu lạc bộ của phường: 60 tủ sách với hơn 11.000 cuốn. Bên cạnh tủ sách pháp luật của các phường, công an quận và công an các phường, đội đều có tủ sách pháp luật, tổ chức nghiên cứu phục vụ yêu cầu công tác.
Bên cạnh đó, quận còn tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động bổ trợ tư pháp trên địa bàn quận. Tạo điều kiện để đội ngũ luật sư tham gia trong quá trình xác minh, giải quyết án đảm bảo tính khách quan, công bằng và đúng pháp luật. Năm 2019, có 31 luật sư, người bào chữa được cấp giấy chứng nhận bào chữa cho người trong diện quy định của Luật trợ giúp pháp lý; 182 phiên tòa với 221 đối tượng được bảo vệ, huy động 442 lượt cán bộ chiến sĩ tham gia bảo vệ.
Tiếp tục tạo điều kiện cho Văn phòng thừa phát lại tại quận Hai Bà Trưng ở Đầm Trấu, phường Bạch Đằng duy trì hoạt động tốt theo Đề án của Thành phố Hà Nội. Quận đã chỉ đạo UBND 20 phường phối hợp, tạo điều kiện để các Văn phòng Thừa phát lại thực hiện tốt công tác thi hành án dân sự cũng như những nhiệm vụ theo quy định của chế định Thừa phát lại trên địa bàn phường quản lý, góp phần đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp và công tác thi hành án dân sự trên địa bàn quận.
Ngoài ra, Công an quận đã đặt 3 bảng tin trợ giúp pháp lý, 3 hộp tin tại 2 phòng trực ban và nhà tạm giữ công an quận, cấp phát đầy đủ các tài liệu liên quan đến trợ giúp pháp lý cho các đối tượng được hưởng trợ giúp theo đúng quy định. Các đối tượng bị tạm giam, tạm giữ khi có yêu cầu được trợ giúp pháp lý thì đều được đáp ứng theo quy định của pháp luật.
Công tác giải quyết tin báo, tố giác tội phạm và kiến nghị khởi tố có những chuyển biến tích cực, dần đi vào nề nếp, bảo đảm đúng thời hạn, đúng pháp luật. Một số đơn tồn đọng đã được quan tâm giải quyết dứt điểm. Năm 2019, Công an quận tiếp nhận 773 tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, giải quyết 716 tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố (đạt 92,6%). Viện kiểm sát quận đã thụ lý 756 tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Đã xử lý, giải quyết 706 tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, (đạt tỉ lệ: 93,38%), không có tố giác, tin báo về tội phạm vi phạm thời hạn giải quyết. Tòa án nhân dân quận đã thụ lý 320 vụ án hình sự/469 bị cáo, trong đó, xét xử 285 vụ/392 bị cáo, trả hồ sơ điều tra bổ sung 34 vụ/76 bị cáo; không có vụ án hình sự nào bị hủy, sửa do lỗi của Thẩm phán...
Năm 2019, công tác phối hợp, rà soát giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo về tư pháp được các cơ quan tư pháp tiếp tục quan tâm, giải quyết kịp thời, triệt để. Công an quận: giải quyết 07 đơn thư khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hình sự... Tòa án Hai Bà Trưng thụ lý 18 đơn khiếu nại, giải quyết 16 đơn. Chi cục THADS tiếp nhận 18 đơn, đã giải quyết 17/18 đơn. Viện Kiểm sát nhân dân Quận đã tiếp nhận, thụ lý 214 đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị phản ánh; đã giải quyết 08 đơn thuộc thẩm quyền; chuyển các cơ quan tư pháp Quận 33 đơn và chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền 173 đơn.
Đáng chú ý, Tòa án nhân dân Quận đang thí điểm mô hình Trung tâm hòa giải tại Tòa với 8 đối thoại viên và hòa giải viên, do đồng chí Chánh án làm Giám đốc trung tâm, được triển khai đưa vào hoạt động từ 01/11/2018. Năm 2019, Trung tâm đã hòa giải 654 vụ, việc/tổng số 1.035 vụ, việc. Hòa giải, đối thoại thành 318 vụ, việc (đạt tỷ lệ 48,62%).
Nhằm tăng cường sự lãnh đạo và kiểm tra của các cấp ủy, tổ chức đảng; sự giám sát của cơ quan dân cử đối với công tác tư pháp, năm 2019, HĐND và Ban Pháp chế đã tổ chức giám sát và khảo sát đối với các cơ quan tư pháp trong các lĩnh vực: Giám sát công tác giữ gìn an ninh, trật tự trong việc phục vụ nhân dân đón Tết Nguyên đán; Khảo sát công tác xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường đối với công an các phường trên địa bàn; Giám sát công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm của công an phường trên địa bàn quận; Giám sát việc thực hiện bộ quy tắc đạo đức và ứng xử của thẩm phán Tòa án nhân dân quận Hai Bà Trưng...
Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Quận và Viện Kiểm sát Nhân dân đã xây dựng và ký kết Chương trình phối hợp công tác năm 2019. Đã phối hợp tổ chức đoàn kiểm sát trực tiếp việc tuân theo pháp luật của nhà tạm giữ Công an Quận theo định kỳ 3 tháng, 6 tháng và 1 năm; kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác thi hành án hình sự của 5 phường. Sau các buổi kiểm sát đều có kết luận về các tồn tại thiếu sót; hướng dẫn các đơn vị hoàn thiện hệ thống sổ sách, quy trình thực hiện các bước và lưu trữ tài liệu, hồ sơ khoa học, đầy đủ hơn.
Trong năm 2020, để đẩy mạnh công tác cải cách tư pháp, quận Hai Bà Trưng sẽ tiếp tục tăng cường công tác tuyên truyền phổ biến, tập huấn pháp luật cho nhân dân; Tiếp tục thực hiện tốt quy chế phối hợp giữa các ngành Công an - Viện Kiểm sát - Tòa án, quy chế phối hợp liên ngành, trong công tác Thi hành án dân sự năm 2017, giữa các cơ quan tư pháp với các phòng, ban, ngành và các phường nhằm từng bước nâng cao chất lượng công tác điều tra - truy tố - xét xử - thi hành án, hạn chế hồ sơ phải điều tra bổ sung, án hủy và vụ việc thi hành án tồn đọng.
Bên cạnh đó, tăng cường sự giám sát của các cơ quan dân cử và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân đối với cơ quan tư pháp, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chất vấn và trả lời chất vấn đối với hoạt động của các cơ quan tư pháp tại các kỳ họp HĐND. Duy trì và làm tốt công tác hòa giải ở cơ sở, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả việc thí điểm hòa giải, đối thoại tại Tòa án nhân dân Quận trong giải quyết các vụ án dân sự, hành chính.
