Thông tin chung

 

- Đơn vị: Huyện ủy-HĐND-UBND huyện Quốc Oai

- Địa chỉ: Thị trấn Quốc Oai - huyện Quốc Oai, thành phố Hà Nội

- Số điện thoại: (024) 33.844.635;    Email: vanthu_quocoai@hanoi.gov.vn

- Diện tích: 147,01km2. 

- Dân số: trên 180 nghìn người (năm 2015). 

 

- Huyện có 21 đơn vị hành chính trực thuộc gồm 1 Thị trấn Quốc Oai và 20 xã là: Phú Mãn, Phú Cát, Hòa Thạch, Tuyết Nghĩa, Đông Yên, Liệp Tuyết, Ngọc Liệp, Ngọc Mỹ, Cấn Hữu, Nghĩa Hương, Thạch Thán, Đồng Quang, Sài Sơn, Yên Sơn, Phượng Cách, Tân Hòa, Tân Phú, Đại Thành, Cộng Hòa, Đông Xuân.

 

- Về địa lý, huyện Quốc Oai nằm ở phía Tây thành phố Hà Nội. Phía Đông giáp huyện Đan Phượng, huyện Hoài Đức; phía Tây giáp tỉnh Hòa Bình; phía Nam giáp huyện Chương Mỹ và phía Bắc giáp huyện Thạch Thất và huyện Phúc Thọ.

 

Lịch sử hình thành và phát triển

 

Quốc Oai trước đây là trấn, lộ. Năm 1397, Hồ Quý Ly đổi là phủ Quảng Oai. Thời Hậu Lê là phủ Quốc Oai, ở phía Đông trấn Sơn Tây gồm các huyện: Phúc Lộc (sau là Phúc Thọ), Yên Sơn, Thạch Thất, Đan Phượng, Mỹ Lương, Từ Liêm.

 

Năm 1831, vua Minh Mạng lập tỉnh Sơn Tây và Quốc Oai là một trong năm phủ của tỉnh Sơn Tây. Phủ Quốc Oai khi đó gồm hai huyện Đan Phượng và Thạch Thất.

 

Năm 1888, sau khi tách huyện Đan Phượng về phủ Hoài Đức thuộc tỉnh Hà Đông mới lập, phủ Quốc Oai chuyển thành huyện Quốc Oai thuộc tỉnh Sơn Tây.

 

Ngày 21/4/1965, tỉnh Hà Tây được thành lập theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Theo đó, huyện Quốc Oai thuộc tỉnh Hà Tây gồm có 23 xã: Phú Mãn, Phú Cát, Hòa Thạch, Tuyết Nghĩa, Đông Yên, Liệp Tuyết, Ngọc Liệp, Ngọc Mỹ, Cấn Hữu, Nghĩa Hương, Thạch Thán, Đồng Quang, Sài Sơn, Yên Sơn, Phượng Cách, Tân Hòa, Tân Phú, Đại Thành, Cộng Hòa, Hoàng Ngô, Tam Hiệp, Hiệp Thuận, Liên Hiệp.

 

Ngày 27/12/1975, kỳ họp thứ hai Quốc hội khóa 5 thông qua Nghị quyết hợp nhất hai tỉnh Hà Tây và Hòa Bình thành tỉnh Hà Sơn Bình. Theo đó, huyện Quốc Oai thuộc tỉnh Hà Sơn Bình.

 

Ngày 29/12/1978, Quốc hội khóa VI, kỳ họp thứ 4 đã quyết định mở rộng thành phố Hà Nội. Theo đó, chuyển các xã Tam Hiệp, Hiệp Thuận, Liên Hiệp, Cộng Hòa, Tân Hoà, Tân Phúc, Đại Thành của huyện Quốc Oai thuộc tỉnh Hà Sơn Bình nhập vào thành phố Hà Nội. Sau khi điều chỉnh, huyện Quốc Oai còn lại 16 xã: Phú Mãn, Phú Cát, Hòa Thạch, Tuyết Nghĩa, Đông Yên, Liệp Tuyết, Ngọc Liệp, Ngọc Mỹ, Cấn Hữu, Nghĩa Hương, Thạch Thán, Đồng Quang, Sài Sơn, Yên Sơn, Phượng Cách, Hoàng Ngô.

 

Ngày 17/2/1979, Hội đồng Chính phủ ban hành Quyết định số 49-CP điều chỉnh địa giới hành chính các huyện ngoại thành Hà Nội. Theo đó, sáp nhập các xã Cộng Hòa, Tân Hòa, Tân Phú và Đại Thành của huyện Quốc Oai vào huyện Hoài Đức; sáp nhập các xã Tam Hiệp, Hiệp Thuận, Liên Hiệp của huyện Quốc Oai vào huyện Phúc Thọ.

 

Ngày 23/12/1988, Hội đồng Bộ trưởng ban hành Quyết định số 178-HĐBT thành lập thị trấn Quốc Oai thuộc huyện Quốc Oai, tỉnh Hà Sơn Bình trên cơ sở toàn bộ diện tích và dân số của xã Hoàng Ngô. Sau khi điều chỉnh, huyện Quốc Oai có 16 đơn vị hành chính trực thuộc gồm thị trấn Quốc Oai và 15 xã Phú Mãn, Phú Cát, Hòa Thạch, Tuyết Nghĩa, Đông Yên, Liệp Tuyết, Ngọc Liệp, Ngọc Mỹ, Cấn Hữu, Nghĩa Hương, Thạch Thán, Đồng Quang, Sài Sơn, Yên Sơn, Phượng Cách.

 

Ngày 12/8/1991, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa VIII thông qua Nghị quyết chia tỉnh Hà Sơn Bình thành 2 tỉnh Hà Tây và Hòa Bình; chuyển thị xã Sơn Tây và năm huyện Hoài Đức, Phúc Thọ, Đan Phượng, Ba Vì, Thạch Thất của Hà Nội về tỉnh Hà Tây. Theo đó, huyện Quốc Oai thuộc tỉnh Hà Tây.

 

Ngày 23/6/1994, Chính phủ ra Nghị định số 52-CP về việc điều chỉnh địa giới huyện và thành lập thị trấn, phường thuộc các huyện Hoài Đức, Chương Mỹ, Thạch Thất, Quốc Oai, thị xã Hà Đông, thuộc tỉnh Hà Tây. Theo đó, chuyển các xã Tân Phú, Đại Thành, Cộng Hòa, Tân Hòa của huyện Hoài Đức về huyện Quốc Oai quản lý. Sau khi điều chỉnh, huyện Quốc Oai có 20 đơn vị hành chính trực thuộc gồm thị trấn Quốc Oai và 19 xã Phú Mãn, Phú Cát, Hòa Thạch, Tuyết Nghĩa, Đêng Yên, Liệp Tuyết, Ngọc Liệp, Ngọc Mỹ, Cấn Hữu, Nghĩa Hương, Thạch Thán, Đồng Quang, Sài Sơn, Yên Sơn, Phượng Cách, Tân Hòa, Tân Phú, Đại Thành, Cộng Hòa.

 

Từ ngày 1/8/2008, toàn bộ tỉnh Hà Tây được sáp nhập vào Hà Nội theo Nghị quyết của kỳ họp thứ ba Quốc hội khóa 12 ngày 29/5/2008. Theo đó, huyện Quốc Oai thuộc Hà Nội.

 

Ngày 1/8/2008, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội ký Quyết định số 20/QĐ-Ủy ban Nhân dân về việc tạm giao toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số xã Đông Xuân (trước đây thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình) về huyện Quốc Oai quản lý kể từ ngày 1/8/2008.

 

Ngày 8/5/2009, Chính phủ ra Nghị quyết số 19/NQ-CP về việc xác lập địa giới hành chính xã Đông Xuân thuộc huyện Quốc Oai. Theo đó, chuyển toàn bộ diện tích tự nhiên và nhân khẩu của xã Đông Xuân vào huyện Quốc Oai quản lý. Sau khi điều chỉnh, huyện Quốc Oai có 21 đơn vị hành chính trực thuộc gồm thị trấn Quốc Oai và 20 xã, ổn định cho đến ngày nay.

 

Văn hóa và di tích lịch sử

 

Tạo hóa đã ban tặng cho Quốc Oai cảnh đẹp hùng vĩ, thế núi, thế sông duyên dáng như bức tranh thủy mặc. Hiếm thấy nơi nào giữa vùng đồng bằng lại có hệ thống núi đá vôi nổi lên giữa những cánh đồng lúa bát ngát tựa như những hòn đảo nhấp nhô trên biển cả. Trên những núi này với nhiều hang động đẹp trở thành danh lam thắng cảnh của vùng đất xứ Đoài ngàn năm văn hiến. Cách đây gần 200 năm, nhà bác học, nhà văn hóa Phan Huy Chú, viết về quê hương mình trong “Lịch triều hiến chương loại chí” như sau: “Quốc Oai đúng là nơi vui vẻ ở phía Tây. Khu vực này có hình thế núi sông, có khí thế hùng hậu”.

 

Tầm vóc của Quốc Oai không chỉ có những cảnh đẹp làm đắm say lòng người, xưa kia nơi đây còn nổi tiếng với nhiều đặc sản quý. Sách “Sơn Tây tứ dị” - tức Sơn Tây có 4 vật lạ, trong 4 vật lạ ấy Quốc Oai có tới 3 (Cá chép ở Cấn Xá, Dơi ngựa ở Sài Sơn, Cua đồng ở Khánh Hiệp), thể hiện qua những vần thơ:

 

“Cấn Xá chi lý ngư

Sài Sơn chi biển bức

Khánh Hiệp chi kỳ bành

Linh Chiểu chi úng thái”.

 

Chùa Thầy thuộc xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, từ lâu đã là điểm đến vãn cảnh, cầu an của du khách thập phương

 

Nằm trong cái nôi xứ Đoài, Quốc Oai dày đặc các di tích lịch sử văn hóa, đây là những tài sản vô giá. Qua thống kê, Quốc Oai có gần 300 di tích các loại, trong đó có 82 di tích đã được Nhà nước xếp hạng. Nhiều công trình kiến trúc và điêu khắc nổi tiếng từ thời Lê, thời Lý với hàng nghìn di vật, cổ vật có niên đại cách đây hàng nghìn năm đang được lưu giữ, trùng tu như: Chùa Thầy, đình Hạ Hòa, chùa Yên Quán, đình So, đình Đại Tảo, chùa Cấn Xá Thượng, đình Ngọc Phúc, chùa Phú Mỹ, đình Ngọc Than… Tiêu biểu là quần thể di tích quốc gia đặc biệt Chùa Thầy, một trong những ngôi chùa cổ nhất thời kỳ còn ở tỉnh Hà Tây cũ, Đình Ngọc Than được các nhà nghiên cứu coi là hiện tượng duy nhất ở Việt Nam với lối kiến trúc cổ truyền dân tộc. 

 

Bên cạnh đó, cùng với Khu du lịch quốc tế Tuần Châu Ecopark hay còn được gọi là “tiểu Tuần Châu giữa lòng Hà Nội”. Trung tâm vui chơi giải trí này là bãi biển nhân tạo với bãi cát thật và nước mặn được xây dựng trên diện tích gần 200ha nằm tại địa phận xã Sài Sơn, huyện Quốc Oai, cách trung tâm Hà Nội 10km, trở thành điểm đến của du lịch sinh thái, vui chơi, giải trí kết hợp với du lịch tâm linh.

 

Ngoài ra, Quốc Oai có 57 lễ hội truyền thống với nhiều nét đẹp văn hóa, tiêu biểu là lễ hội Chùa Thầy, hội hát Dô, hát ví Hàm Rồng... Trong những năm qua, cùng với sự vươn lên phát triển kinh tế, xã hội, cán bộ và nhân dân huyện Quốc Oai đã dành nhiều công sức, tiền của tu sửa, tôn tạo, bảo tồn các di tích.

 

Với bề dày lịch sử hình thành và phát triển lâu đời, là nơi giao lưu kinh tế, văn hóa giữa các vùng miền, Quốc Oai còn có nền văn minh lúa nước sông Hồng rực rỡ. Trải qua trường kỳ lịch sử, những cốt cách văn hóa truyền thống tốt đẹp ấy được hun đúc, kết tinh hòa quyện với thực tại trở thành nền tảng, động lực giúp con người Quốc Oai tự tin vươn lên xây dựng quê hương ngày thêm giàu đẹp.