Là vùng đất cổ, giao thoa giữa hai nền văn hóa Thăng Long và Kinh Bắc, Gia Lâm có tới 318 di tích, trong đó, có nhiều di tích cổ có giá trị bị xuống cấp nghiêm trọng. Từ năm 2016 đến nay, huyện đã đưa vào danh sách tu bổ, tôn tạo 95 di tích. Đến nay, đã tu bổ xong 7 dự án, đưa vào sử dụng với tổng kinh phí gần 170 tỷ đồng.
Năm 2015, toàn huyện có 318 di tích, trong đó, 158 di tích đã được xếp hạng, đạt tỷ lệ 49,7%, với 1 Khu di tích Quốc gia đặc biệt gồm 10 điểm, 64 di tích cấp Quốc gia và 71 di tích cấp Thành phố. Từ năm 2016 đến nay, huyện đã lập hồ sơ đề nghị xếp hạng 11 di tích, trong đó, đã được xếp hạng 09 di tích, đạt 48% kế hoạch Đề án; Đề nghị TP gắn biển 3 điểm di tích cách mạng kháng chiến, nâng tổng số di tích đã được xếp hạng lên 163/318 di tích, đạt 53,1%. Dự kiến, năm 2019, tiếp tục đón nhận Bằng xếp hạng đối với 3 di tích. Huyện cũng phối hợp thực hiện đo đạc, lập bản đồ khoanh vùng đối với các di tích đề nghị xếp hạng. Đã thực hiện cấp 192 GCN QSĐ cho các di tích, đạt tỷ lệ 90%.
Để góp phần bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa, huyện đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, đào tạo, tập huấn, trong đó, đã tổ chức 4 lớp tập huấn nghiệp vụ về công tác quản lý di tích; tổ chức Tọa đàm “Giá trị không gia di tích Chùa- Bảo tồn và phát huy” và chỉ đạo tuyên truyền Bộ Quy tắc ứng xử nơi công cộng. 100% di tích trong danh mục kiểm kê di tích của huyện đã được làm bảng, biển trích, niêm yết Quy tắc ứng xử nơi công cộng. Đến nay, toàn huyện đã có 82/169 di tích xếp hạng có bảng giới thiệu về di tích, thần tích vị thần được thờ, đạt 48,5% tổng số di tích đã xếp hạng, đạt 164% chỉ tiêu Đề án đặt ra. Các xã, thị trấn đang tiếp tục triển khai thực hiện và phấn đấu đến hết năm 2019, có 100% các di tích được xếp hạng có bảng giới thiệu về di tích, thần tích vị thần được thờ.
100% các trường TH,THCS trên địa bàn đã tổ chức cho học sinh tham quan tại các di tích lịch sử, cách mạng kháng chiến để tuyên truyền, tạo điều kiện học tập thực tế để học sinh tìm hiểu và biết về lịch sử địa phương, nâng cao trách nhiệm bảo tồn và phát huy giá trị di tích.
Ra mắt cuốn sách "Gia Lâm: Di vật, hiện vật tiêu biểu trong di tích lịch sử văn hóa"
Huyện cũng biên soạn sách ảnh giới thiệu hiện vật tiêu biểu tại các di tích trên địa bàn; làm phim ngắn phụ đề Tiếng Anh tuyên truyền, quảng bá về di tích và lễ hội tiêu biểu trên địa bàn. Đến nay, đã thực hiện 5 phim giới thiệu về Di tích Quốc gia đặc biệt Phù Đổng, Lễ hội Gióng; Đình, Đền, Chùa Phú Thụy (xã Phú Thị); Đền- Chùa bà Tấm (xã Dương Xá); Lễ hội Đình Chử Xá (xã Văn Đức). Đồng thời, lập hồ sơ đề nghị công nhận làng nghề gốm sứ Bát Tràng, xã Bát Tràng và Nghề dát quỳ vàng Kiêu Kỵ, xã Kiêu Kỵ; Lễ hội Đình Chử Xá, xã Văn Đức là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.
Trong công tác rà soát, kiểm kê các hiện vật tại di tích, năm 2016, toàn huyện có 24/145 di tích được xếp hạng các cấp được kiểm kê hiện vật, đạt 16,5%. Sau 3 năm thực hiện Đề án, đến nay, UBND huyện đã thực hiện kiểm kê hiện vật tại 164 di tích trên địa bàn, nâng tổng số di tích được kiểm kê hiện vật lên 188/153 di tích xếp hạng các cấp, đạt 122,8%, bằng 63% tổng số di tích của huyện, bằng 164% chỉ tiêu Đề án.
Công tác quản lý lễ hội truyền thống, thực hiện nếp sống văn minh tại các cơ sở tôn giáo, tín ngưỡng được quận thực hiện tốt. Gia Lâm hiện có 100 lễ hội truyền thống được tổ chức ở các thôn, làng. Hàng năm, 100% các lễ hội được tổ chức trang trọng, lành mạnh, đảm bảo các quy định văn minh, lễ hội.
Tại buổi lễ, UBND huyện Gia Lâm đã ra mắt Cuốn sách "Gia Lâm: Di vật, hiện vật tiêu biểu trong di tích lịch sử văn hóa". Đồng thời, khen thưởng 31 cá nhân và 30 tập thể đạt thành tích xuất sắc trong 4 năm thực hiện Đề án và trao Kỷ niệm chương Vì sự nghiệp Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho 18 cá nhân.
