Đây là năm thứ 15 liên tiếp VCCI công bố bộ chỉ số đánh giá và xếp hạng về chất lượng điều hành kinh tế, mức độ thuận lợi, thân thiện của môi trường kinh doanh và nỗ lực cải cách hành chính của của chính quyền các tỉnh, thành phố tại Việt Nam, qua đó thúc đẩy sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.
Báo cáo PCI 2019 được xây dựng dựa trên thông tin phản hồi từ gần 12.500 doanh nghiệp đang hoạt động tại Việt Nam. Trong đó, có khoảng 11.000 doanh nghiệp dân doanh tại 63 tỉnh, thành phố và trên 1.500 doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tại 21 địa phương tại Việt Nam.
Phát biểu tại Lễ công bố, Chủ tịch VCCI Vũ Tiến Lộc bày tỏ sự vui mừng khi chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI-2019 có điểm trung vị cao nhất từ trước tới nay. Xu hướng hội tụ, thu hẹp sự cách biệt trong chất lượng điều hành giữa các tỉnh, thành phố cho thấy việc cải cách đã đồng điệu hơn. Bức tranh toàn cảnh của môi trường kinh doanh trở nên tươi sáng hơn.
Ở một số chỉ số thành phần của PCI, có tới 70-80% doanh nghiệp bày tỏ sự hài lòng với cách ứng xử của cơ quan công quyền. Niềm tin của doanh nghiệp được tiếp tục khơi dậy. Ở thời điểm giữa năm 2019, khi tiến hành cuộc khảo sát này, có trên 50% doanh nghiệp trong và ngoài nước cho biết sẽ mở rộng quy mô kinh doanh trong hai năm tới. Tỷ lệ doanh nghiệp mới tăng nhanh. Chỉ riêng trong năm 2019, bình quân mỗi ngày có gần 380 doanh nghiệp được thành lập mới, quy mô vốn đăng ký tăng lên. Đó là những con số của niềm tin.
Tuy nhiên, Chủ tịch VCCI cũng chỉ ra rằng ở một số lĩnh vực cải cách triển khai còn chậm, thủ tục còn phiền hà. Có 59% doanh nghiệp có công trình xây dựng trong hai năm qua cho biết còn gặp khó khăn trong thủ tục hành chính về đất đai, giải phóng mặt bằng; 63% doanh nghiệp gặp khó khăn về khách hàng – khó khăn lớn nhất trên thương trường; chi phí không chính thức đã giảm liên tục trong mấy năm gần đây nhưng vẫn còn cao với trên 50% số doanh nghiệp phản ánh họ phải trả các chi phí không chính thức…
Trình bày kết quả Báo cáo PCI năm 2019, Trưởng ban Pháp chế - Giám đốc dự án PCI, VCCI Đậu Anh Tuấn cho biết: Theo kết quả, tỉnh Quảng Ninh tiếp tục giữ vững vị trí cao nhất trong Bảng xếp hạng PCI 2019 với 73,40 điểm, đây là năm thứ 3 liên tiếp tỉnh này đứng đầu bảng xếp hạng PCI cả nước. Cải thiện 8 trên 10 lĩnh vực điều hành kinh tế đo lường bởi PCI, điểm số PCI tổng hợp của Quảng Ninh năm 2019 tăng 3,04 điểm so với năm 2018 và đạt điểm số cao nhất từ trước đến nay. Nằm trong nhóm 3 tỉnh thành phố đứng đầu PCI 2019 còn có tỉnh Đồng Tháp (72,10 điểm) và tỉnh Vĩnh Long (71,30 điểm).
Nhóm 10 tỉnh, thành phố đứng đầu PCI 2019 có sự trở lại của Bắc Ninh (70,79 điểm, vị trí thứ 4) và thành phố Hải Phòng (68,73 điểm, vị trí thứ 10), cùng với các tỉnh, thành phố khác bao gồm Đà Nẵng (70,15 điểm), Quảng Nam (69,42 điểm), Bến Tre (69,34 điểm), Long An (68,82 điểm) và Hà Nội (68,80 điểm). Bắc Ninh với mô hình “Bác sĩ Doanh nghiệp” triển khai từ năm 2016 tới nay đã từng bước củng cố niềm tin của các doanh nghiệp đối với chính quyền địa phương.
Hà Nội đứng thứ 9 trên bảng xếp hạng PCI năm 2019 với 68,80 điểm
Nhóm cuối trong PCI 2019 là Lai Châu, Đắk Nông, Bình Phước, Hà Giang và Bắc Kạn. Điều tra PCI 2019 tiếp tục ghi nhận sự cải thiện nhanh chóng về điểm số của những tỉnh trong nhóm cuối bảng xếp hạng so với năm 2018. Nếu những tỉnh này tiếp tục duy trì tốc độ cải thiện như 2 năm vừa qua, rất có thể chúng ta sẽ chứng kiến những thay đổi lớn trong bảng xếp hạng PCI vào năm tới.
Báo cáo PCI 2019 cũng cho thấy một số tín hiệu tích cực trong xếp hạng giữa các địa phương. Cụ thể, xu hướng hội tụ điểm số PCI giữa các tỉnh sau 15 năm thực hiện PCI. Khoảng cách giữa tỉnh đứng đầu và tỉnh đứng cuối của điểm số PCI hay điểm số PCI gốc ngày càng thu hẹp; xu hướng cải thiện tích cực được duy trì.
Kết quả điều tra PCI 2019 cho thấy một bức tranh khá sáng sủa về môi trường kinh doanh Việt Nam. Chất lượng điều hành kinh tế của các tỉnh, thành phố tại Việt Nam năm vừa qua tiếp tục duy trì đà cải thiện. Điểm PCI bình quân đạt mức cao nhất từ trước đến nay. Tỉnh đứng đầu đã tăng điểm số, khoảng cách giữa tỉnh đứng cuối bảng xếp hạng với nhóm tỉnh đứng trên tiếp tục xu hướng thu hẹp. Chất lượng hạ tầng được cải thiện mạnh mẽ. Chi phí không chính thức tiếp tục được cắt giảm, môi trường kinh doanh cho các doanh nghiệp tư nhân đang dần bình đẳng hơn, tình hình an ninh trật tự được đảm bảo hơn và TTHC đang thay đổi theo hướng tích cực.
Tuy nhiên, trên thực tế, các doanh nghiệp dân doanh vẫn đang gặp nhiều khó khăn trong hoạt động sản xuất kinh doanh; các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam vẫn đang đối mặt với các khó khăn về khách hàng, vốn và nhân lực phù hợp...; tỷ lệ doanh nghiệp gặp vướng mắc trong thực hiện các dự án liên quan đến đất đai, đầu tư, xây dựng vẫn rất cao và mức độ rất phổ biến. Do đó, để thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp, các tỉnh, thành phố vẫn cần tăng cường công khai, minh bạch hơn nữa, nâng cao chất lượng lao động và các dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp, cũng như cải cách mạnh mẽ các TTHC sau đăng ký doanh nghiệp, cắt giảm các điều kiện kinh doanh thực chất hơn.
Chỉ số PCI năm 2019 của thành phố Hà Nội tăng hơn 3 điểm (từ 65,40 điểm tăng lên 68,80 điểm), tiếp tục đứng vị trí thứ 9 trên bảng xếp hạng (năm 2018 Hà Nội cũng xếp thứ 9 trên bảng xếp hạng này), thuộc nhóm các địa phương có chất lượng điều hành tốt. Trong các chỉ số thành phần, Hà Nội được đánh giá cao nhất về gia nhập thị trường, đạt 7,98 điểm; tiếp đến là đào tạo lao động 7,91 điểm; chi phí thời gian được 7,18 điểm; dịch vụ hỗ trợ doanh nghiệp được 7,06 điểm. Năm 2019, Hà Nội đã có nhiều nỗ lực để giảm chi phí không chính thức, tăng cạnh tranh bình đẳng và tăng tính minh bạch cũng như tính năng động của chính quyền.
