Phát biểu khai mạc Hội thảo, Chủ tịch Hội bảo vệ người tiêu dùng Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng cho biết: Theo báo cáo của WTO, Việt Nam là một trong 15 nước có số người hút thuốc lá cao nhất thế giới, đứng thứ 3 tại Asean. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40 nghìn người tử vong vì thuốc lá. Trong những năm qua, các bộ, ngành, địa phương đã có nhiều cố gắng trong việc đấu tranh, ngăn chặn tình trạng nhập lậu thuốc lá cũng như buôn bán thuốc lá có nguồn gốc nhập lậu (buôn lậu thuốc lá) và đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên, nạn buôn lậu thuốc lá vẫn diễn ra phức tạp, gây thất thu ngân sách, thiệt hại cho sản xuất trong nước và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng. Tại các địa bàn trọng điểm như Long An, Cần Thơ, Đồng Tháp, Tây Ninh, Kiên Giang, An Giang, Bình Phước, TP HCM, Quảng Trị buôn lậu thuốc lá vẫn gia tăng. Theo ước tính, trung bình mỗi ngày, lượng thuốc lá nhập lậu qua các tỉnh biên giới khoảng 400 - 500 nghìn bao các loại.
Cho đến nay, việc buôn lậu thuốc lá vẫn diễn ra cả trên bộ lẫn trên biển. Trên bộ, thuốc lá lậu được các đối tượng vận tập kết ở các kho hàng sát biên giới chờ thời cơ thuận lợi dùng các phương tiện xuồng máy hoặc thuê người mang vác theo đường mòn, lối mở băng qua biên giới. Các đối tượng đầu nậu thường thuê người vận chuyển với điều kiện phải đặt cọc tiền hàng, do đó, khi bị phát hiện, người vận chuyển thuê sẽ chống đối quyết liệt hơn. Buôn lậu thuốc lá không chỉ có chiều hướng gia tăng về số lượng, số vụ mà phương thức, thủ đoạn cũng ngày càng tinh vi, phức tạp hơn.
Tại hội nghị, nhiều đại biểu đã tham luận về tình hình, thực trạng và các biện pháp phòng chống buôn lậu thuốc lá. Đại diện Tổng cục Quản lý thị trường tham luận về kết quả kiểm tra, xử lý vi phạm trong vận chuyển, tàng trữ, kinh doanh thuốc lá nhập lậu; Đại diện Tổng cục Hải quan đưa ra vai trò của lực lượng trong việc chống buôn lậu thuốc lá; Phó Giám đốc bệnh viện Phổi Trung ương bàn về các biện pháp giảm thiểu tác hại của thuốc lá để bảo vệ sức khỏe cộng đồng... Các ý kiến cũng chỉ ra rằng, mặc dù các bộ, ngành, các lực lượng chức năng đã tích cực vào cuộc nhưng việc buôn lậu thuốc lá vẫn không hề có dấu hiện thuyên giảm, trái lại diễn biến phức tạp, khó lường, thủ đoạn ngày càng tinh vi và liều lĩnh hơn; gây thất thu cho ngân sách nhà nước, thiệt hại cho sản xuất trong nước và ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng...
Kết luận Hội nghị, Chủ tịch Hội người tiêu dùng Việt Nam Nguyễn Mạnh Hùng ghi nhận và đánh giá cao sự quan tâm của các cơ quan, đơn vị với Hội thảo. Đồng thời, tiếp thu các ý kiến phản ánh của các đơn vị để phản ánh với các cơ quan có thẩm quyền những vấn đề như: tổ chức thực hiện hiệu quả Chỉ thị 30/CT-TTg, ngày 30/9/2014, của Thủ tướng Chính phủ; Xem xét sửa đổi, bổ sung những vấn đề còn bấp cập của chính sách, pháp luật, tăng chế tài xử phạt để tăng sức răn đe; tăng cường tuyên truyền cho người dân không buôn lậu hoặc tiếp tay cho người buôn lậu thuốc lá…
