Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Đường bộ Phan Thị Thu Hiền cho biết, thời gian qua, trên địa bàn cả nước đã hình thành và phát triển mạnh mẽ loại hình xe hợp đồng Limousine (loại 8 chỗ trở lên) ở nhiều địa phương. Loại phương tiện này đều đăng ký phù hiệu xe hợp đồng, có thực hiện các quy định liên quan đến xe hợp đồng như: thông báo hợp đồng vận chuyển, thỏa thuận hợp đồng cũng như danh sách hành khách,…đây là phương tiện hoạt động khá tiện lợi và cơ động, thực hiện đưa đón khách tại nhà, hoạt động vào tất cả các khung giờ trong ngày và có thể tiếp cận đến các tuyến bố, khu dân cư một cách dễ dàng.
Tuy nhiên, các phương tiện này hàng ngày đều chạy theo một tuyến nhất định kết nối các khu đô thị và các vùng phụ cận, đặc biệt là giữa Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh với các tỉnh lân cận và ngược lại, hoạt động vào một số khung giờ cố định trong ngày. Các lực lượng chức năng gặp rất nhiều khó khăn trong quá trình kiểm tra, xử lý đối với các phương tiện này do không đủ lực lượng để thường xuyên theo dõi, giám sát hoạt động...
Trên thực tế, tại các đô thị lớn như thành phố Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, xe khách “trá hình” xuất hiện đồng dạng, rất dễ nhận biết với màu sơn đen bóng hoặc đỏ đun lịch lãm, trên thân xe luôn dán nhãn mác “VIP” và số điện thoại liên hệ. Chúng xuất hiện vào mọi khung giờ, mọi nơi, mọi lúc, thậm chí nối đuôi nhau thành hàng trên đường phố nội đô. Khách hẹn ở đâu xe đến đó, muốn xuống nơi nào xe dừng ở đó, biến những nơi này thành cái “chợ xe khách liên tỉnh”.
Mặt khác, sự phát triển mạnh mẽ của loại hình vận tải biến tướng này đang trực tiếp gây méo mó thị trường vận tải, khiến cả những người kinh doanh chân chính, chấp hành pháp luật cũng bắt đầu tính đến chuyện “lách luật, phá luật” để tồn tại. Nhiều chủ doanh nghiệp vận tải tại Hà Nội đã phải kêu rằng chưa có cái Tết nào mà lượng hành khách đến bến xe để đi liên tỉnh lại thấp như Tết Đinh Dậu vừa qua. Họ đi xe Limousine, xe VIP đeo phù hiệu “hợp đồng” hết cả.
Theo chuyên gia giao thông Đặng Chí Nga, người kinh doanh họ phải nghĩ đến lợi ích kinh tế đầu tiên. Nếu không có biện pháp cân bằng lại thị trường, cứ để doanh nghiệp chân chính thua lỗ vì xe trá hình thì chắc chắn họ sẽ đua nhau tậu xe Limousine để chạy “chui”, rồi các bến xe lớn thì vắng vẻ mà bến “cóc” sẽ mọc lên tua tủa khắp nơi, giao thông hỗn loạn, không kiểm soát nổi.
Nhận định về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thanh, Chủ tịch Hiệp hội vận tải ô tô Việt Nam cho rằng, xe khách trá hình có cách luồn lách tinh vi, khách chỉ cần gọi điện đặt chỗ, lên xe được phát sẵn bản hợp đồng khống để ký hợp thức; bởi vậy, lực lượng tuần tra, kiểm soát trên đường khó lòng “bắt lỗi” được.
Đại diện Thanh tra Sở GTVT Hà Nội cho biết, theo Thông tư 63 của Bộ GTVT, khi nhà xe xuất trình được hợp đồng ký kết thì đã chứng minh được tính hợp lý của mình, lực lượng thanh tra chỉ xử lý được lỗi dừng đỗ trái phép nếu có. Còn những biểu hiện như chạy theo lộ trình, khung thời gian cố định thì trừ khi Thanh tra Sở phối hợp tốt với các địa phương khác, theo dõi sát hàng ngày mới có thể xác định được. Nhưng kể cả có chạy trên lộ trình cố định đi chăng nữa cũng chưa đủ cơ sở để kết luận đó là vi phạm.
Vừa qua, thực hiện sự chỉ đạo của lãnh đạo Sở GTVT Hà Nội, Thanh tra Sở đã mở đợt tuần tra, kiểm soát trên địa bàn 5 quận: Thanh Xuân, Đống Đa, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Hai Bà Trưng; tập trung vào các điểm bến “cóc” do dư luận Nhân dân phản ánh. Kết quả đã có 13 trường hợp xe khách liên tỉnh, xe hợp đồng bị xử phạt lỗi dừng đỗ đón trả khách sai quy định. Tuy nhiên, tình trạng các Sở đối lưu như: Thanh Hóa, Nghệ An, Gia Lai… cấp phù hiệu “xe hợp đồng” mà không kiểm soát hoạt động của phương tiện đang gây nhiều khó khăn cho lực lượng chức năng Hà Nội. Thời gian tới, Thanh tra Sở sẽ tiếp tục theo dõi, nếu các xe bị xử lý vẫn tái diễn vi phạm sẽ đề xuất Sở GTVT Hà Nội đình chỉ hoạt động.
Mới đây, tại hội nghị đối thoại với các doanh nghiệp sau khi thực hiện phương án sắp xếp, điều chuyển luồng tuyến vận tải khách liên tỉnh, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường và Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Thế Hùng khẳng định sẽ chỉ đạo các lực lượng chức năng vào cuộc quyết liệt để đảm bảo trật tự an toàn giao thông, tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng giữa các đơn vị kinh doanh vận tải và giữa các loại hình vận tải. “Trước mắt sẽ tạm dừng cấp phù hiệu xe hợp đồng và tập trung thanh kiểm tra, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm” - lãnh đạo Bộ GTVT và UBND TP khẳng định.