- Ông có thể khái quát những kết quả đạt được trong xây dựng NTM trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2016-2020?

- Nhìn lại những gì mà Hà Nội đạt được hôm nay so với năm 2016 và những năm trước đây khi chương trình xây dựng NTM được triển khai, đó là một kết quả vượt bậc. Đến nay, toàn thành phố đã có 6 huyện (Đan Phượng, Đông Anh, Thanh Trì, Hoài Đức, Quốc Oai, Gia Lâm) được công nhận đạt chuẩn NTM. Ngoài ra, thị xã Sơn Tây đủ điều kiện, Đoàn thẩm tra cũng đang hoàn thiện hồ sơ báo cáo UBND thành phố xem xét, trình Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM năm 2019. Về xây dựng xã NTM và NTM nâng cao, đến nay, toàn thành phố có 356/386 xã (chiếm 92,2%) được UBND thành phố công nhận đạt chuẩn NTM, 11 xã đã được UBND thành phố công nhận xã đạt chuẩn NTM nâng cao. Trong số 30 xã còn lại, xã Thạch Hòa (huyện Thạch Thất) không xây dựng NTM do nằm trong Quy hoạch đô thị Hòa Lạc, 21 xã đạt và cơ bản đạt từ 15-18 tiêu chí, còn 8 xã đạt và cơ bản đạt 11 - 14 tiêu chí. Có 4 chỉ tiêu vượt trước 1 năm so với mục tiêu chương trình đề ra là số xã đạt chuẩn NTM, thu nhập bình quân dân cư nông thôn, tỷ lệ hộ nghèo khu vực nông thôn, tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế. Đến nay, cho thấy kết quả đạt được trong xây dựng NTM của Hà Nội theo tôi là khá cao và toàn diện so với bình diện chung của cả nước. Đây là sự ghi nhận và là nguồn động viên to lớn đối với Đảng bộ và nhân dân Hà Nội.

- Vậy đâu là bí quyết giúp Hà Nội hoàn thành và vượt nhiều chỉ tiêu đề ra trong xây dựng NTM thưa ông?

- Thông điệp của Hà Nội là rất rõ ràng, trong xây dựng NTM là “không có điểm dừng” và nhiệm vụ này được quán triệt từ khi xây dựng NTM đến nay. Thành phố cũng xác định rõ không ai được phép đứng ngoài cuộc trong xây dựng NTM. Chính vì vậy, thời gian qua, cả hệ thống chính trị thành phố đã vào cuộc rất quyết liệt. Nhận thức của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về xây dựng NTM có nhiều chuyển biến tích cực. Ban Chỉ đạo Chương trình 02-CTr/TU của Thành ủy về “Phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM, nâng cao đời sống nông dân giai đoạn 2016-2020” duy trì nền nếp, thực hiện nghiêm túc giao ban hằng quý. Đồng thời, thành lập các đoàn công tác và tổ chức nhiều đợt kiểm tra, làm việc trực tiếp với các huyện, thị xã và các sở, ngành liên quan, kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ đề ra… Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị xã hội thành phố cũng đã đẩy mạnh tuyên truyền những điển hình tiên tiến, sáng kiến, kinh nghiệm về một số tồn tại trong triển khai thực hiện xây dựng NTM ở cơ sở, góp phần tích cực và kết quả chung của chương trình. Các huyện, thị xã và các xã đã bám sát chỉ đạo của thành phố để triển khai thực hiện. Song song với đó, các địa phương định kỳ giao ban hằng tuần, rút kinh nghiệm và kịp thời giải quyết những tồn tại trong quá trình thực hiện nhằm duy trì, nâng cao các tiêu chí về xây dựng NTM. Bất cứ cán bộ nào lơ là, thiếu trách nhiệm trong xây dựng NTM, tùy theo mức độ sẽ xem xét xử lý.

- Như ông trao đổi, kết quả đạt được trong xây dựng NTM của Hà Nội là thành tựu của nhân dân, sức mạnh của nhân dân?

- Đúng vậy, không chỉ giai đoạn 2016-2020, khi bắt tay vào xây dựng NTM, thành phố đã xác định nông dân khu vực nông thôn vừa là chủ thể và trực tiếp thụ hưởng thành quả của chương trình xây dựng NTM. Thấm nhuần chủ trương trên, người dân trên địa bàn thành phố đều nhận thức được nghĩa vụ, trách nhiệm của mình trong việc tham gia xây dựng NTM và coi đây là việc của chính mình, gia đình mình, mình làm cho mình; bản thân, gia đình mình trực tiếp hưởng lợi, không còn tâm lý trông chờ, ỷ lại mà chủ động tham gia thực hiện. Hầu hết người dân đều nhận thức phải gắn lợi ích cá nhân với lợi ích tập thể, chính vì vậy nhiều người dân đã tự nguyện hiến đất, đầu tư công sức, tiền của để xây dựng NTM. Qua số liệu mà chúng tôi nắm được, ngoài nguồn ngân sách nhà nước hỗ trợ, từ năm 2016 đến nay, thành phố đã vận động hàng nghìn tập thể, cá nhân, doanh nghiệp, hộ gia đình chung sức xây dựng NTM với tổng kinh phí gần 4,232 tỷ đồng. Ngoài ra, các quận của thành phố cũng đã tích cực hỗ trợ các huyện trong xây dựng NTM. Đến nay, 12 quận của thành phố đã hỗ trợ các huyện xây dựng NTM với kinh phí gần 670 tỷ đồng.

- Từ thành công và cả những mặt còn hạn chế trong xây dựng NTM, ngành Nông nghiệp Hà Nội đã rút ra bài học kinh nghiệm gì thưa ông?

- Từ thực tiễn, chúng tôi đã rút ra 6 bài học kinh nghiệm trong xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020, làm cơ sở, tiền đề để thực hiện cho giai đoạn tiếp theo. Thứ nhất là, cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội từ thành phố đến cơ sở xã phải làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức về ý nghĩa, vai trò, tầm quan trọng của nông nghiệp, nông dân, nông thôn...

Thứ hai là, trong lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện cần linh hoạt, sáng tạo, cụ thể hóa nghị quyết bằng chương trình hành động cụ thể; đồng thời, cụ thể hóa chương trình bằng các đề án, dự án, kế hoạch phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương. Lựa chọn, chỉ đạo thực hiện các công việc có trọng tâm, trọng điểm; thường xuyên kiểm tra, động viên, đôn đốc cơ sở; định kỳ giao ban giữa Ban Chỉ đạo chương trình 02-CTr/TU của Thành ủy với ban chỉ đạo các huyện, thị xã để nắm tiến độ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc...

Thứ ba là, công tác quy hoạch, xây dựng đề án NTM phải đi trước một bước, gắn với thực tiễn, bảo đảm dân chủ, sự đồng thuận, khoa học, có tính khả thi cao. Cùng với đó, kế thừa tối đa các công trình hiện có kết hợp nâng cấp và xây dựng mới. Lấy thôn, xóm làm đơn vị cơ sở và hộ gia đình là hạt nhân để vận động xây dựng NTM.

Thứ tư là, phát huy cao độ quyền làm chủ của nhân dân, người dân được bàn bạc dân chủ, công khai, minh bạch những công việc trực tiếp liên quan đến lợi ích của cộng đồng và người dân, nhất là xây dựng quy hoạch, đề án NTM, xây dựng kết cấu hạ tầng nông thôn...

Thứ năm là, dành nguồn lực đáng kể từ ngân sách thành phố để đầu tư có trọng tâm, trọng điểm các công trình thiết yếu về cơ sở hạ tầng (điện, đường, trường, trạm) cho xây dựng NTM. Tích cực tuyên truyền, vận động các quận của thành phố, doanh nghiệp và nhân dân tự nguyện đóng góp xây dựng NTM...

Thứ sáu là, chú trọng công tác đào tạo bồi dưỡng, nâng cao trình độ và tập huấn về kiến thức xây dựng NTM cho đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cán bộ trực tiếp làm công tác xây dựng NTM ở xã, thôn. Coi xây dựng NTM là nhiệm vụ trọng tâm, lâu dài của đảng bộ, chính quyền và nhân dân các cấp của thành phố. Đẩy mạnh phong trào thi đua “Toàn dân chung sức xây dựng NTM”, định kỳ sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những tập thể, cá nhân có thành tích nổi bật, có cách làm sáng tạo, hiệu quả; coi trọng nhân rộng các điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực…

Trân trọng cảm ơn ông!

Ngày 18/3, Sở NN&PTNT Hà Nội có Báo cáo số 81/BC-SNN về tổng kết, đánh giá Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020 và đề xuất thực hiện giai đoạn 2020-2025. Theo đó, Sở tham mưu thành phố chỉ đạo tiếp tục duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí ở các xã đã đạt chuẩn NTM, nhất là các tiêu chí về y tế, giáo dục, văn hóa, môi trường và thu nhập... Phấn đấu đến năm 2025, thành phố có 100% các huyện, các xã đạt chuẩn NTM, trong đó có ít nhất 2 huyện đạt chuẩn NTM nâng cao, 30% số xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 15% số xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu…