Đổi mới hoạt động đảng ủy cấp trên cơ sở trong doanh nghiệp vốn nhà nước không chi phối (14:55 21/03/2018)
Phát biểu đề dẫn hội thảo, đồng chí Vũ Đức Bảo cho biết, hiện nay, có 15 tổng công ty có tổ chức đảng là đảng ủy cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy. Thực hiện lộ trình cổ phần hóa theo chỉ đạo của Chính phủ, đã có một số tổng công ty hoàn thành thoái toàn bộ vốn nhà nước, đến năm 2020 sẽ có 14/15 tổng công ty cổ phần hóa, thành các công ty có vốn nhà nước không chi phối hoặc không còn vốn nhà nước. Từ đó đặt ra những yêu cầu mới đối với hoạt động của các đảng ủy cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy trong các doanh nghiệp trên.
Trong khi các văn bản pháp lý về mô hình, nội dung, phương thức lãnh đạo và chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của các đảng ủy cấp trên cơ sở trong các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối chưa được Trung ương bổ sung, điều chỉnh kịp thời; các tỉnh, thành ủy và các đảng ủy cấp trên cơ sở trong doanh nghiệp đang vận dụng các quy định của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ của tổ chức cơ sở đảng trong các loại hình doanh nghiệp, nên trong lãnh đạo, chỉ đạo có việc còn lúng túng, ảnh hưởng đến vị trí, vai trò và chất lượng hoạt động của đảng bộ cấp trên cơ sở trong các tổng công ty không còn vốn nhà nước...
Vì vậy, Ban Thường Thành ủy Hà Nội giao Ban Tổ chức Thành ủy chủ động nghiên cứu, xây dựng Quy định tạm thời về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của đảng ủy cấp trên cơ sở trong các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối (được áp dụng cho đảng ủy cấp trên cơ sở trong các doanh nghiệp không còn vốn nhà nước). Dự thảo Quy định có 5 chương, 19 điều, quy định rõ về vị trí, chức năng; nhiệm vụ, quyền hạn; về tổ chức, bộ máy; về quan hệ công tác và tổ chức thực hiện.
Dự thảo Quy định nêu rõ, Bí thư cấp ủy trong các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối được bầu theo quy định của Điều lệ Đảng và đồng thời là thành viên hội đồng quản trị (hội đồng thành viên); nơi không bố trí được thì Bí thư cấp ủy đồng thời là tổng giám đốc (giám đốc); bố trí 1 phó bí thư thường trực chuyên trách công tác xây dựng đảng; cơ quan giúp việc gồm văn phòng, ban tuyên giáo, ban tổ chức, cơ quan ủy ban kiểm tra; số lượng cán bộ chuyên trách công tác đảng, đoàn thể do lãnh đạo doanh nghiệp quyết định và tự trả lương...
Đáng chú ý, dự thảo Quy định cũng nêu cụ thể mối quan hệ công tác giữa đảng ủy cấp trên cơ sở trong các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối với Thành ủy, với Ban Cán sự UBND TP, với các ban đảng Thành ủy, ban cán sự, đảng đoàn, lãnh đạo các sở, ban, ngành, với các quận, huyện, thị ủy... Đặc biệt, với hội đồng quản trị, ban lãnh đạo doanh nghiệp, Đảng ủy phối hợp bằng việc xây dựng quy chế cụ thể; bổ sung thêm 3 nội dung công tác, đó là tham gia lãnh đạo “văn hóa doanh nghiệp”, “chất lượng sản phẩm”, "an toàn lao động”...
Tại hội thảo, 13 ý kiến đại diện cho lãnh đạo các doanh nghiệp, các đảng ủy cấp trên cơ sở trực thuộc Thành ủy đều khẳng định sự cần thiết phải ban hành Quy định tạm thời về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của đảng ủy cấp trên cơ sở trong các doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối; cơ bản thống nhất với bố cục, những nội dung chính của dự thảo Quy định đã bám sát thực tiễn hoạt động của các doanh nghiệp.
Góp ý một số nội dung cụ thể, các đại biểu cho rằng dự thảo Quy định cần nêu cụ thể hơn về phạm vi, đối tượng áp dụng, tương ứng với tỷ lệ % vốn nhà nước trong doanh nghiệp, bởi nếu trong doanh nghiệp sau cổ phần hóa mà vốn nhà nước từ 10% trở lên thì đương nhiên người đại diện phần vốn nhà nước sẽ là thành viên hội đồng quản trị, nên dễ cơ cấu làm Bí thư cấp ủy. Tuy nhiên, đối với những doanh nghiệp vốn nhà nước dưới 10% hoặc không còn vốn nhà nước thì nhân sự sẽ hoàn toàn do chủ sở hữu quyết định. Do vậy, cần mở hơn về đối tượng, nếu không cơ cấu được Bí thư cấp ủy là thành viên hội đồng quản trị thì có thể là tổng giám đốc, giám đốc hoặc thành viên ban giám đốc doanh nghiệp.
Từ thực tiễn hoạt động, các đại biểu nêu kiến nghị, hiện nay, doanh nghiệp hoạt động theo Luật doanh nghiệp và Luật Công đoàn, trong khi hoạt động của các tổ chức Đảng, đoàn thể hoàn toàn phụ thuộc vào ý chí chủ quan, tình cảm của chủ sở hữu doanh nghiệp. Do vậy, để các tổ chức đảng, đoàn thể trong doanh nghiệp có vốn nhà nước không chi phối hoặc không còn vốn nhà nước hoạt động hiệu quả, rất cần phải được cụ thể hóa thành các quy định pháp luật.
Ngoài ra, các đại biểu cũng cho rằng, xu thế cổ phần hóa, thoái toàn bộ vốn nhà nước trong doanh nghiệp là tất yếu. Tuy nhiên, cũng xuất hiện 2 hình thái, nếu nhà đầu tư thực tâm muốn phát triển doanh nghiệp thì hiệu quả hoạt động sau cổ phần hóa sẽ được nâng lên rõ rệt, các tổ chức Đảng, đoàn thể hoạt động cũng ổn định. Ngược lại, nếu nhà đầu tư tham gia cổ phần hóa với hình thức “mua đi bán lại” thì sản xuất kinh doanh sẽ không được quan tâm, dẫn đến khó khăn trong hoạt động. Do vậy, các đại biểu kiến nghị Thành phố trong quá trình cổ phần hóa cần lựa chọn đúng nhà đầu tư để phát huy hiệu quả chủ trương này.
Phát biểu kết thúc hội thảo, Trưởng ban Tổ chức Thành ủy Vũ Đức Bảo tiếp thu toàn bộ ý kiến các đại biểu, giao Ban soạn thảo sửa đổi, hoàn thiện để trình Ban Thường vụ Thành ủy. Đồng chí Vũ Đức Bảo nhấn mạnh, đây là vấn đề khó, nếu Thành ủy không chủ động nghiên cứu để ban hành Quy định tạm thời mà áp dụng mô hình cũ thì hoạt động của các Đảng ủy cấp trên cơ sở trong các doanh nghiệp vốn nhà nước không chi phối sẽ khó khăn. Do vậy, quá trình triển khai sẽ vừa làm, vừa rút kinh nghiệm. Đồng chí Vũ Đức Bảo cũng cho rằng, quan trọng nhất là quy chế phối hợp giữa Đảng ủy và hội đồng quản trị, ban tổng giám đốc trong doanh nghiệp phải cụ thể, sát thực để triển khai, trên cơ sở đó, trong thời gian tới, Ban Tổ chức Thành ủy sẽ nghiên cứu, ban hành quy chế mẫu để các tổ chức đảng tham khảo.
