Làm báo trong xu thế Cách mạng công nghiệp 4.0: Đừng chỉ mải nghĩ đến công nghệ mà quên mất nền tảng (17:14 17/03/2018)
Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 là xu hướng hiện tại của tự động hóa và trao đổi dữ liệu trong công nghệ sản xuất. Nó bao gồm các hệ thống mạng vật lý, mạng Internet kết nối vạn vật và điện toán đám mây. Công nghiệp 4.0 tạo điều kiện thuận lợi cho việc tạo ra các "nhà máy thông minh" hay “nhà máy số”. Bản chất của cách mạng công nghiệp lần thứ 4 là dựa trên nền tảng công nghệ số và tích hợp tất cả các công nghệ thông minh để tối ưu hóa quy trình, phương thức sản xuất. Trong lĩnh vực báo chí truyền thông, cách mạng 4.0 đã và đang tác động trực tiếp đến sự “sinh tồn” của các phương tiện truyền thông truyền thống, ảnh hưởng mạnh mẽ đến kỹ năng tác nghiệp của nhà báo.
Với hơn 10 năm nghiên cứu về xu hướng báo chí và xu hướng công nghệ trong báo chí, nhà báo Lê Quốc Minh, Phó Tổng Giám đốc TTXVN chia sẻ, trong bối cảnh chúng ta còn đang trao đổi về tòa soạn hội tụ thì, khoảng năm 2012, trên thế giới đã không còn bàn đến nữa, vì nó đã lạc hậu, vì đương nhiên là phải hội tụ. Bây giờ, việc phải biết nhiều kỹ năng đối với nhà báo hiện đại là chuyện rất bình thường: vừa biết viết, biết chụp ảnh và quay video. Những kỹ năng này là gần như bắt buộc để nhà báo có thể tác nghiệp tại những nơi khó khăn, những nơi chiến sự. Tuy nhiên, trên thực tế, để viết vừa hay, chụp ảnh đẹp và làm video tốt sắc xuất 10 người mới có 1 người. Bên cạnh đó, theo nhà báo Lê Quốc Minh, nhà báo hiện đại cũng cần phải biết nhiều kỹ năng khác nữa, ví dụ như phải biết tương tác với mạng xã hội ra sao, biết làm thương hiệu cho bản thân như thế nào, đặc biệt là vấn đề lập trình.
Nhấn mạnh đến vị trí, vai trò của công nghệ trong nghề làm báo, song PGS. TS Đỗ Thị Thu Hằng, Phó trưởng khoa Báo chí, Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho rằng đừng chỉ mải nghĩ đến nó mà quên mất nền tảng. Bởi vì, theo PGS.TS Đỗ Thị Thu Hằng, có rất nhiều người suy nghĩ đơn giản là khi có bất cứ sự tiến bộ về khoa học kỹ thuật mà chúng ta dùng được nó là chúng ta thắng. Không phải vậy. Bởi, cốt lõi của báo chí là những vấn đề về nguyên lý và triết lý trong việc đưa nội dung nào, bằng hình thức nào để đến với công chúng.
Nói cách khác, công nghệ cực kỳ quan trọng, không thể bỏ qua, nhưng kiến thức nền tảng về báo chí, những gì thuộc về nguyên lý của người làm báo mà bất cứ người làm báo nào cũng phải học như luật pháp, đạo đức, các thức, phương thức tiếp cận, những giá trị của sự cống hiến, lý tưởng nghề nghiệp…những điều đó rất quan trọng.
