Sau 8 năm thực hiện Luật dân quân tự vệ, các cấp ủy, chính quyền địa phương các cấp, người đứng đầu cơ quan, tổ chức đã lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện toàn diện Luật dân quân tự vệ đạt kết quả quan trọng. Nổi bật, đã rà soát, điều chỉnh tinh gọn số lượng DQTV. Đến nay, tổng số DQTV toàn quốc đạt trên 1,4% dân số cả nước, (giảm 0,97% so với năm 2008). Tỷ lệ đảng viên trong DQTV đạt 20,1% (tăng 2,6% so với năm 2008); đã thành lập được 5.452 chi bộ quân sự ở xã, phường, thị trấn, 527 tổ đảng quân sự cấp xã, đặc biệt, các địa phương thuộc các quân khu 5, 7, 9 có gần 100% cấp xã thành lập chi bộ quân sự. Cấp ủy, chính quyền và nhân dân các địa phương đánh giá cao vai trò, hiệu quả của chi bộ quân sự cấp xã và DQTV. Ở Bộ, ngành Trung ương, địa phương, doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp quân đội đã tổ chức DQTV cơ bản đúng quy định của pháp luật. Đã thành lập 67 Ban chỉ huy quân sự bộ, ngành trung ương; 7.428 Ban chỉ huy quân sự cơ quan, tổ chức ở cơ sở; 11.162/11.162 Ban chỉ huy quân sự cấp xã bố trí đủ 4 chức danh theo quy định của pháp luật về DQTV, có trên 80% Chỉ huy trưởng tham gia cấp ủy, HĐND và ủy viên UBND cấp xã; trên 87% Chỉ huy trưởng và Chỉ huy phó ban chỉ huy quân sự cấp xã đã qua đào tạo.
Trong đào tạo, bố trí, sử dụng cán bộ quân sự Ban chỉ huy Quân sự cấp xã, tập huấn cán bộ, huấn luyện dân quân tự vệ, đến nay, đã đào tạo được 33.369 Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã trình độ cung cấp, cao đẳng, đại học ngành quân sự ở cơ sở, có 2.753 đồng chí đã phát triển lên chức danh Bí thư, Phó bí thư cấp xã, Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND, UBND cấp xã và một số chức danh thuộc các cơ quan ban, ngành, đoàn thể ở cấp huyện, cấp tỉnh. Thực hiện tốt công tác bồi dưỡng, tập huấn cán bộ, huấn luyện DQTV theo phân cấp, quy định của pháp luật về DQTV;… Từ năm 2010 đến nay, đã tổ chức tập huấn 11.233 lớp cho 1.165.260 lượt cán bộ DQTV; huấn luyện 7.808.742 lượt DQTV. Nhìn chung, hoạt động của DQTV ngày càng đi vào nề nếp, khả năng sẵn sàng chiến đấu của DQTV được nâng lên, nhất là DQTV thường trực, cơ động, biển. Từ năm 2010 đến nay, đã huy động 7.619 lượt DQTV với 34.179.602 ngày công lao động thực hiện các nhiệm vụ được giao.
Tại hội nghị, các đại biểu đã tập trung làm rõ những kết quả đạt được và những vấn đề tồn tại, phát sinh trong điều kiện mới như: Thành phần của DQTV; nguyên tắc tổ chức, hoạt động của DQTV; công nhận DQTV, công dân đã hoàn thành nghĩa vụ tham gia DQTV; hệ thống tổ chức chỉ huy DQTV; tổ chức tự vệ trong các doanh nghiệp; Thôn đội trưởng; về Ban chỉ huy quân sự cơ quan, tổ chức ở cơ sở; thẩm quyền thành lập, giải thể, bổ nhiệm, miễn nhiệm cán bộ trung đội DQTV thông tin, đơn vị tự vệ trong doanh nghiệp quân đội; hoạt động của DQTV; phân cấp nhiệm vụ chi cho DQTV và quản lý Nhà nước về DQTV…Các đại biểu đều thống nhất, việc sửa đổi và sớm ban hành Luật DQTV phù hợp với điều kiện mới là hết sức cần thiết, nhằm tạo sự thống nhất, đồng bộ với các luật liên quan và yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, huấn luyện lực lượng DQTV trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc tình hình mới.
Phát biểu tham luận tại điểm cầu Thành phố Hà Nội, đồng chí Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch UBND TP cho biết, bên cạnh việc quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc quy định của pháp luật về DQTV, Thành ủy, HĐND, UBND TP Hà Nội đã chủ động kịp thời ban hành các văn bản lãnh đạo, chỉ đạo và hướng dẫn thực hiện Luật theo thẩm quyền phù hợp với đặc điểm tình hình, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ xây dựng, huấn luyện, đào tạo, hoạt động và chế độ chính sách đối với dân quân tự vệ ở địa phương, cơ sở. Hà Nội là địa phương triển khai, phổ biến tuyên truyền Luật dân quân tự vệ sớm nhất, bảo đảm chất lượng ở cả 3 cấp. Đến nay, Thành phố đã thực hiện đăng ký, quản lý 1.654.337 công dân trong độ tuổi DQTV, tổ chức xây dựng lực lượng DQTV rộng khắp, vững mạnh, bảo đảm chất lượng, đủ cơ cấu thành phần; đào tạo 1.881 cán bộ Ban chỉ huy quân sự xã, phường, thị trấn trình độ trung cấp chuyên nghiệp, cao đẳng, đại học ngành quân sự cơ sở; lập hồ sơ quản lý dân quân tự vệ nòng cốt đạt 100%; thực hiện nghiêm túc quy định của Bộ Quốc phòng về trang bị vũ khí cho dân quân tự vệ; chỉ đạo lực lượng dân quân tự vệ tham gia diễn tập khu vực phòng thủ cấp huyện và diễn tâp phòng, chống giảm nhẹ thiên tai, tìm kiếm cứu nạn; tổ chức diễn tập và chiến đấu phòng thủ cấp xã tỷ lệ 20% xã/năm (từ năm 2009 đến nay, đã chỉ đạo và tổ chức diễn tập 990 lượt xã, phường, thị trấn đảm bảo an toàn tuyệt đối )… Trong gần 10 năm qua, khi Luật dân quân tự vệ có hiệu lực pháp luật, các quy định của Luật đã thực sự đi vào cuộc sống, góp phần nâng cao nhận thức cũng như chất lượng và hiệu quả xây dựng lực lượng DQTV trên toàn Thành phố.
Thượng tướng Phan Văn Giang kết luận tại hội nghị
Phát biểu kết luận hội nghị, Thượng tướng Phan Văn Giang, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng đánh giá cao ý kiến tâm huyết, trách nhiệm của các đại biểu. Để dự án Luật dân quân tự vệ (sửa đổi) hoàn thành đúng tiến độ, chất lượng, Thượng tướng Phan Văn Giang đề nghị các cơ quan, tổ chức, đơn vị, địa phương tiếp tục đóng góp ý kiến vào dự án Luật bảo đảm DQTV đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý điều hành của Chính phủ, Bộ Quốc phòng và chính quyền địa phương. Đồng thời, thể chế hóa chủ trương quan điểm của Đảng về bảo vệ Tổ quốc về quốc phòng, an ninh tại Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ 12 và Nghị quyết 28 của Ban chấp hành Trung ương khóa 11 về chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới; quá trình xây dựng dự án Luật DQTV sửa đổi phải cụ thể hóa Hiến pháp năm 2013 thống nhất với Luật quốc phòng và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan. Dự án Luật phải bảo đảm tính kế thừa và phát triển các quy định của Luật DQTV năm 2009 đã được thực hiện thực tiễn kiểm nghiệm và bổ sung những quy định mới để giải quyết những vấn đề về công tác dân quân tự vệ đặt ra trong tình hình mới.
