Toàn quận có 166 phố, trong đó, 79 phố thuộc khu phố cổ, 78 phố thuộc khu phố cũ, 12 phố ngoài đê sông Hồng và 328 ngõ ngách. Trong đó, 66 phố có mặt cắt ngang hè lớn hơn 3,5m; 100 phố có mặt cắt ngang hè nhỏ hơn 3,5m. Phần lớn các phố có lòng đường, vỉa hè nhỏ hẹp, nhất là khu phố cổ.
Hoàn Kiếm là quận có mật độ xây dựng cao, các nhà mặt phố chủ yếu là cửa hàng kinh doanh buôn bán. Lượng du khách trong và ngoài nước đến tham quan du lịch, kinh doanh buôn bán ngày càng tăng. Nhu cầu cải tạo, xây dựng lại nhà ở của người dân rất cao; hạ tầng kỹ thuật chưa đồng bộ, chưa đáp ứng được yêu cầu…do đó, tạo ra sức ép khó khăn, phức tạp cho công tác quản lý đô thị và quản lý trật tự xây dựng.
Trước thực trạng đó, Quận ủy - HĐND-UBND quận đã tập trung chỉ đạo đồng bộ, quyết liệt, với nhiều giải pháp, sáng tạo cùng với sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị từ quận đến phường nên tình hình đã có nhiều chuyển biến tiến bộ. Hiện nay, công tác tổ chức sắp xếp, bố trí giao thông tĩnh trên hè và lề đường hợp lý, khoa học hơn; tình trạng kinh doanh lấn chiếm vỉa hè, lòng đường có giảm hơn trước, vệ sinh môi trường được cải thiện đáng kể; công tác kiểm tra xử lý và duy trì tại các điểm, tụ điểm phức tạp về trật tự đô thị nhất là khu vực các bệnh viện và quản trường ga Hà Nội, khu vực quảng trường trước cửa Nhà Thờ Lớn; khu vực trước cửa trường học tốt hơn; quản lý, duy tu chỉnh trang khu vực hồ Hoàn Kiếm hiệu quả hơn, sạch hơn, đẹp hơn. Công tác quản lý trật tự xây dựng được tăng cường kiểm tra, phát hiện và xử lý các công trình vi phạm.
Tuy nhiên, vẫn còn một số tồn tại như trật tự hè phố, trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường chưa đạt yêu cầu, công tác duy trì trật tự đô thị chưa bền vững, vẫn còn tình trạng lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để kinh doanh; Phương tiện dừng đỗ sai quy định, trông giữ phương tiện trái phép, thu phí quá quy định. Hiện tượng vứt, đổ rác không đúng giờ, đúng nơi quy định còn diễn ra; ý thức giữ gìn trật tự đô thị, vệ sinh môi trường của một bộ phận nhân dân, các tổ chức, đơn vị còn chưa tốt.
Thêm vào đó, mâu thuẫn giữa nhu cầu xây dựng mở rộng nhà ở, địa điểm kinh doanh của người dân và các tổ chức với các quy định quản lý bảo tồn, tôn tạo khu phố cổ, khu vực Hồ Gươm và phụ cận, khu phố cũ, dẫn đến một số người dân cố tình vi phạm về trật tự xây dựng; công tác phát hiện, kiểm tra xử lý vi phạm về trật tự xây dựng của một số phường chưa kịp thời, chưa kiên quyết, một số vụ việc khiếu kiện phức tạp còn kéo dài, chậm xử lý.
Nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ, rõ nét và bền vững trong công tác quản lý trật tự hè phố, trật tự an toàn giao thông, vệ sinh môi trường; Tăng cường công tác quản lý xây dựng theo quy hoạch và các quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc, thiết kế chỉnh trang đô thị, kiểm soát chặt chẽ công trình xây dựng trên địa bàn. Đồng thời, tăng cường trách nhiệm, hiệu lực của các cơ quan quản lý nhà nước và các cấp chính quyền từ quận đến cơ sở; Quận Hoàn Kiếm đã đặt mục tiêu, trong năm 2017:
Công trình xây dựng có giấy phép đạt trên 99%, kiểm soát 100% công trình xây dựng; Giảm 10% tai nạn giao thông theo cả 3 tiêu chí, giảm cơ bản không có ùn tắc giao thông; 12 phố chính, 20 tuyến văn minh đô thị đảm bảo không kinh doanh, bày bán hàng hóa…lấn chiếm vỉa hè không có phương tiện để trên vỉa hè, lòng đường, không có rác tồn đọng; 23 phố không gian đi bộ khu phố cổ, khu vực Hồ Hoàn Kiếm và vùng phụ cận phải đảm bảo văn minh thương mại, chỉnh trang kiến trúc đô thị hoàn chỉnh sạch đẹp, đảm bảo an ninh trật tự, trật tự đô thị
Để thực hiện mục tiêu trên, quận sẽ tổ chức khảo sát, đánh giá nghiên cứu tổng thể về đường phố, vỉa hè, giao thông động, giao thông tĩnh trên địa bàn quận từ đó đề ra các giải pháp đồng bộ về quy hoạch giao thông. Giải quyết và duy trì tốt tình hình trật tự đô thị, vệ sinh môi trường trên 12 phố chính và 20 tuyến văn minh đô thị và các khu vực trọng điểm như: Quảng trường 19/8, xung quanh khu vực trụ sở Thành ủy- HĐND-UBND thành phố và khu vực xung quanh các bệnh viện, trường học, ga Hà Nội, quảng trường Nhà thờ lớn Hà Nội.
Thực hiện tốt công tác cấp phép xây dựng, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân được xây dựng công trình nhà ở theo quy định và phù hợp kiến trúc cảnh quan của từng khu vực, phấn đấu tỷ lệ công trình xây dựng có giấy phép đạt trên 99%. Chỉ đạo tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, ngăn chặn và xử lý kiên quyết, dứt điểm đúng quy định đối với các vụ việc xây dựng không phép, sai phép; Tăng cường quản lý về chất lượng công trình: tổ chức các đoàn kiểm tra giám sát đột xuất, thường xuyên các công trình xây. Thực hiện tốt công tác phòng chống cháy nổ, không để xảy ra các vụ cháy lớn nghiêm trọng trên địa bàn.
Đồng thời, đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật sâu rộng để nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đội ngũ cán bộ công chức và các tầng lớp nhân dân về mục tiêu, yêu cầu, nhiệm vụ trong công tác xây dựng, quản lý đô thị. Bên cạnh đó, thực hiện nghiêm quy chế trách nhiệm và làm tốt công tác thanh, kiểm tra công vụ, biểu dương khen thưởng kịp thời các tập thể, cá nhân thực hiện tốt. Làm rõ trách nhiệm của Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Trưởng công an phường để phát sinh và tồn tại các vi phạm về trật tự đô thị, trật tự đô thị, vệ sinh môi trường trên địa bàn.
