Chuẩn chưa đồng đều ở các cấp học
Giám sát của Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố cho thấy, đến tháng 5/2020, tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn thành phố đạt 71,6%. Mặc dù vượt kế hoạch, nhưng tỷ lệ trường chuẩn quốc gia chưa đồng đều ở các cấp học, các địa phương.
Đại biểu chuyên trách Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố Phạm Thị Thanh Hương cho biết, khối trường mầm non hiện khó khăn nhất, mới đạt 61,5%. Đáng lưu ý, tại quận Hoàn Kiếm, Nam Từ Liêm, chưa có trường THPT đạt chuẩn quốc gia. Một số quận, huyện có tỷ lệ trường công lập đạt chuẩn quốc gia thấp như: Ba Đình (50%), Mỹ Đức (59%), Phú Xuyên (55,1%), Ba Vì (48,2%).
Bà Nguyễn Thị Hương, Hiệu trưởng trường Tiểu học Thịnh Liệt (quận Hoàng Mai) chia sẻ, mặc dù trường đạt chuẩn quốc gia mức độ 1, song do nằm trên địa bàn có biến độ dân cư lớn, học sinh tăng nhanh, hiện 53 học sinh/lớp, vượt nhiều so với điều lệ.
Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Dân vận Thành ủy Nguyễn Thị Tuyến (Thành viên Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố) cho biết: Các trường khu vực nội thành sĩ số học sinh/lớp đều vượt quá điều lệ trường học; trường thiếu diện tích đất khu sân chơi, bãi tập. Các trường khu vực ngoại thành thì thiếu cơ sở vật chất, phòng học, phòng bộ môn, thiết bị đồ dùng dạy học. “Nguyên nhân do dân số cơ học tăng nhanh, nhiều chủ đầu tư các dự án khu đô thị mới không thực hiện cam kết xây dựng trường học như ban đầu; việc huy động xã hội hóa còn khó khăn, có doanh nghiệp hứa hỗ trợ nhưng khi khởi công xây dựng trường vẫn không nhận được kinh phí, mà không có chế tài xử lý việc không thực hiện lời hứa” - đồng chí Nguyễn Thị Tuyến nhấn mạnh.
Theo Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Chử Xuân Dũng, đối với các quận nội thành, việc mở rộng trường với giải pháp nâng tầng để tăng diện tích sử dụng cũng gặp khó khăn, vì Bộ Xây dựng thẩm định với từng dự án riêng cụ thể. Cùng với đó, việc thẩm định hồ sơ xây dựng, hồ sơ phòng cháy, chữa cháy mất nhiều thời gian, dẫn đến chậm tiến độ các dự án xây dựng mới và sửa chữa trường học. “Nói chung, các quận thì thiếu đất, các huyện thì thiếu tiền cùng với nhiều quy trình thủ tục hành chính, dẫn đến khó khăn, chậm trễ trong xây dựng, cải tạo, sửa chữa trường học, từ đó, kéo theo tỷ lệ trường học đạt chuẩn quốc gia trên địa bàn thành phố chưa như mong muốn” - ông Chử Xuân Dũng nhấn mạnh.
Cần những giải pháp trước mắt
Theo Bí thư Quận ủy Tây Hồ Nguyễn Văn Thắng (thành viên Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố), để bảo đảm chỉ tiêu xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia đồng đều ở các cấp học và khắc phục tình trạng nơi thiếu đất, nơi thiếu kinh phí cần có các giải pháp trước mắt và lâu dài. Trong đó, đối với các quận “lõi” nội đô như: Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng không còn quỹ đất, cần áp dụng giải pháp nâng tầng và lắp thang máy. Các quận Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Tây Hồ cần kiến nghị sớm di dời các nhà máy, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường để dành quỹ đất xây dựng trường học.
Phó Trưởng ban chuyên trách Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố Nguyễn Văn Thắng đề xuất, trước mắt, ngành giáo dục và đào tạo thành phố cần phân luồng tốt học sinh ở đâu học ở đó, hạn chế trái tuyến; rà soát tổng thể các trường được phép nâng tầng, đề xuất cơ chế đặc thù của Hà Nội giảm bớt thủ tục hành chính, hoặc phân cấp về công tác thẩm định phòng cháy, chữa cháy, nhằm bảo đảm thời gian mở rộng kịp thời.
Đại biểu Nguyễn Thị Lan Hương (Ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố) cho rằng, cần đẩy mạnh việc kêu gọi xã hội hóa cho các cấp học và đầu tư xây dựng phải đạt chuẩn ngay từ đầu, hiện tại thu hút xã hội hóa mới làm nhiều ở khối mầm non.
Trưởng ban Văn hóa-Xã hội HĐND thành phố Nguyễn Thanh Bình cho biết, ngoài những giải pháp trên, các sở, ngành, quận, huyện cần đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án tại các khu đô thị mới, nghiêm túc xây dựng trường học như cam kết; tham mưu cho UBND thành phố không giao dự án mới khi chưa hoàn thành các hạng mục dự án đang triển khai.
Đối với các huyện ngoại thành, ngoài việc UBND các huyện bố trí vốn xây dựng trường theo thứ tự ưu tiên, thì UBND thành phố cũng cần rà soát tổng thể, từ đó kiến nghị với HĐND thành phố những cơ chế, chính sách phù hợp thực tiễn, để hoàn thành mục tiêu xây dựng trường công lập đạt chuẩn quốc gia các cấp học.
Được biết, Bộ Xây dựng vừa ban hành Thông tư số 01/2020/TT-BXD về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn chất cho nhà và công trình có hiệu lực từ 01/7/2020. Theo đó, các trường phổ thông được xây dựng tối đa 5 tầng, sẽ là cơ sở quan trọng giúp các trường học quận nội thành Hà Nội giải quyết được tình trạng thiếu lớp, quá tải học sinh như hiện nay.