Vẫn còn đại biểu “ngại” bày tỏ chính kiến
Theo Phó Chủ tịch HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà, bên cạnh những kết quả tích cực trong hoat động, vẫn còn một số tồn tại cần rút kinh nghiệm, khắc phục trong thời gian tới. Cụ thể, tại một số kỳ họp, một số đề án, tờ trình, báo cáo và dự thảo nghị quyết do UBND chuẩn bị còn chậm, có đề án chuẩn bị chưa đảm bảo chất lượng, tính khả thi chưa cao, nên phải đưa ra khỏi chương trình trước kỳ họp. Ở một số địa phương, việc chuẩn bị dự thảo nghị quyết của HĐND còn sơ sài, mang tính hình thức; có nghị quyết là văn bản quy phạm pháp luật nhưng nội dung còn chung chung, thiếu cụ thể; quy trình thực hiện chưa bảo đảm theo quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Đặc biệt, vẫn còn nhiều đại biểu chưa hoặc ít phát biểu thảo luận, chất vấn. Một số ý kiến phát biểu chưa tập trung vào nội dung cần bàn. Một số nội dung trả lời chất vấn tại kỳ họp của UBND và cơ quan chức năng còn trùng lặp, có lúc né tránh, không trực tiếp giải trình về những vấn đề mà cử tri quan tâm,...
Có những vấn đề đã được chất vấn và tái chất vấn nhiều lần trong nhiệm kỳ nhưng chậm được giải quyết. Hiện nay, chất lượng hoạt động giám sát của HĐND cấp xã còn có những hạn chế, ở một số nơi còn mang tính hình thức. Một số kiến nghị sau giám sát của HĐND chưa được các cơ quan có trách nhiệm tiếp thu nghiêm túc và giải quyết có kết quả. Cùng với đó, nhiều vấn đề bức xúc mà cử tri phản ánh cần phải giải quyết gấp, nhưng giải quyết còn chậm, không kịp thời, dẫn đến tâm lý cử tri thiếu tin tưởng vào cơ quan công quyền; nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo của nhân dân phát sinh từ cơ sở nhưng chưa được chính quyền địa phương xem xét giải quyết kịp thời, vẫn còn tình trạng đơn, thư khiếu nại, tố cáo vượt cấp, khiếu kiện đông người.
Về khách quan được HĐND thành phố nhận định, do các đại biểu HĐND tham gia theo nhiệm kỳ (thông qua bầu cử) nên không ổn định, thiếu tính chuyên nghiệp. Mặt khác, xuất phát từ tính đại diện (đại biểu HĐND được phân bổ theo cơ cấu) nên năng lực, trình độ một số đại biểu còn có những hạn chế nhất định. Chưa có quy định về cán bộ chuyên trách giúp việc cho Thường trực HĐND cấp xã nên có phần ảnh hưởng đến hoạt động của HĐND cấp xã..
Về chủ quan do nhận thức của một số cấp ủy, cán bộ, đảng viên và nhân dân về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND chưa đầy đủ. Một số cấp ủy cơ sở chưa thật sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng hoạt động của HĐND các cấp. Thường trực HĐND một số địa phương chưa chủ động trong đổi mới phương thức, nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND, thiếu quan tâm đến công tác bồi dưỡng, nâng cao kỹ năng hoạt động cho đại biểu HĐND nên kết quả hoạt động còn hạn chế. Hoạt động của HĐND chủ yếu tập trung ở hoạt động của Thường trực và các Ban HĐND; các tổ và đại biểu HĐND hầu như chỉ hoạt động tập trung ở kỳ họp. Công tác tập huấn, bồi dưỡng cho đại biểu HĐND được quan tâm và duy trì, song do nhiều nguyên nhân, hiệu quả chưa cao.
Bồi dưỡng kỹ năng làm trọng tâm
Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch HĐND thành phố Nguyễn Thị Bích Ngọc khẳng định, việc bố trí cán bộ cấp ủy giữ các chức danh thường trực HĐND là hết sức cần thiết nhằm bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với HĐND và nâng cao vị thế của HĐND, góp phần nâng cao chất lượng hoạt động của HĐND. Do vậy, thời gian tới, Thường trực HĐND thành phố sẽ tham mưu cho Thành ủy quy hoạch, đào tạo, bố trí cán bộ cấp ủy giữ các chức danh trong HĐND tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ. Trong đó, tăng số lượng lãnh đạo HĐND, trưởng các Ban HĐND hoạt động chuyên trách tham gia cấp ủy, tạo sự thống nhất trong lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Ngoài tăng số lượng đại biểu chuyên trách, nhất là đại biểu chuyên trách ở các Ban HĐND cấp huyện, cấp xã, Thường trực HĐND thành phố cũng đề xuất Thành ủy quan tâm chỉ đạo kiện toàn bộ máy cơ quan tham mưu, giúp việc cho HĐND, bảo đảm về số lượng và chất lượng. Ở cấp huyện, cần tăng cường số cán bộ lãnh đạo văn phòng và chuyên viên văn phòng HĐND-UBND giúp việc chuyên trách cho hoạt động của HĐND; ở cấp xã bố trí cán bộ chuyên trách giúp việc HĐND.
Theo Bí thư Huyện ủy, Chủ tịch HĐND huyện Phúc Thọ Hoàng Mạnh Phú; Phó Chủ tịch HĐND huyện Thanh Trì Nguyễn Quang Hiếu; Trưởng Ban Kinh tế-Xã hội HĐND huyện Sóc Sơn Dương Văn Thay, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp phụ thuộc rất lớn vào chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đại biểu HĐND, nhất là đại biểu chuyên trách. Vấn đề bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, nâng cao năng lực hoạt động của đại biểu HĐND được đặt lên hàng đầu, đây là một giải pháp cơ bản góp phần quan trọng nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan dân cử ở địa phương.
“Với chủ đề hoạt động của HĐND thành phố năm 2019 tiếp tục là “Nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị”, phương châm của HĐND các cấp: “Đổi mới, hiệu quả, sát thực tiễn”, HĐND thành phố đã mở đầu bằng việc tổ chức tọa đàm trao đổi nghiệp vụ, kỹ năng cho thường trực HĐND các cấp thành phố. Với sự quyết tâm đổi mới, tin rằng, các cấp HĐND thành phố không chỉ tròn vai với dân, với Đảng, mà còn phải tròn vai một cách xuất sắc” - Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Thị Bích Ngọc nhấn mạnh.