Đề cương tuyên truyền kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội (03/3/1949-03/3/2019) (12:22 26/02/2019)
Ban Tuyên huấn Thành ủy được thành lập, là mốc son lịch sử đánh dấu sự ra đời quan trọng trong lĩnh vực công tác tư tưởng, tuyên giáo của Đảng bộ thành phố Hà Nội. Trải qua gần 90 năm công tác tư tưởng của Đảng và 70 năm xây dựng và phát triển, cơ quan chuyên trách làm công tác tuyên giáo của Đảng bộ đã có những tên gọi khác nhau, nhiều lần chia tách, hợp nhất cho phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ của mỗi giai đoạn cách mạng, nhưng trong bất cứ giai đoạn cách mạng nào, công tác tư tưởng - tuyên giáo cũng luôn giữ vị trí quan trọng hàng đầu trong công tác lãnh đạo của Đảng bộ.
Kỷ niệm 70 năm thành lập Ban Tuyên giáo Thành ủy là dịp để cán bộ, đảng viên, đội ngũ làm công tác tuyên giáo nhận thức sâu sắc hơn về vai trò, vị trí của công tác tuyên giáo. Là dịp để đội ngũ cán bộ làm công tác tuyên giáo ôn lại và phát huy truyền thống đấu tranh cách mạng của Đảng bộ trong lĩnh vực công tác tuyên giáo. Qua đó, góp phần củng cố, giữ vững trận địa tuyên giáo của Đảng bộ, bảo đảm sự thống nhất về chính trị, tư tưởng, kiên định các nguyên tắc của Đảng, nâng cao niềm tin trong Đảng bộ và nhân dân Hà nội. Đây cũng là dịp các cấp ủy đảng tăng cường quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo công tác tuyên giáo; cơ quan quản lý nhà nước các cấp tăng cường mối quan hệ, phối hợp công tác với ban tuyên giáo các cấp trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị được giao. Đồng thời, đây cũng là dịp để cán bộ tuyên giáo ra sức phấn đấu, rèn luyện, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, trau dồi phẩm chất đạo đức, biểu thị quyết tâm hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, góp phần thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước và Thủ đô vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
* Ban Tuyên giáo Thành ủy những chặng đường vẻ vang
Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng cách mạng trong quần chúng Nhân dân được thực hiện ngay từ thời kỳ vận động thành lập Đảng. Năm 1926, tổ chức Việt Nam cách mạng thanh niên đầu tiên ở khu vực Hà Nội ra đời, nhiệm vụ là bí mật tuyên truyền tư tưởng cách mạng của chủ nghĩa Mác - Lênin vào các tầng lớp nhân dân. Tháng 3-1929 chi bộ cộng sản đầu tiên được thành lập ở Hà Nội. Tháng 6-1930, Thành ủy Hà Nội chính thức ra đời do đồng chí Nguyễn Ngọc Vũ làm Bí thư. Thực hiện chủ trương của Xứ ủy Bắc kỳ, Thành ủy đã tổ chức Đội tuyên truyền xung phong gồm các đồng chí Lê Đình Tuyển, Đinh Xuân Nhạ, Giang Đức Cường. Đội đã cùng với một số đảng viên là người của Hà Đông - Sơn Tây thuộc tổ chức Đảng Hà Nội như các đồng chí: Bùi Doãn Chân, Lều Thọ Nam, Hoàng Văn Năng… tích cực tuyên truyền, giáo dục lý tưởng cách mạng của Đảng trong các tầng lớp nhân dân, tập hợp quần chúng vào các đoàn thể, ủng hộ phong trào Xô Viết - Nghệ Tĩnh, mở rộng và phát triển cơ sở cách mạng không chỉ ở địa bàn Hà Nội mà còn ở cả một số vùng của Hà Đông và Sơn Tây. Có thể nói, đây chính là tổ chức tiền thân của Ban Tuyên huấn Thành ủy sau này.
Sau những năm bị địch khủng bố trắng (1931 - 1935), từ năm 1936, cán bộ, đảng viên của Trung ương, Xứ ủy, Thành ủy thoát khỏi các nhà tù về Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây hoạt động. Sách báo công khai của Mặt trận dân chủ được truyền bá, soi rọi ánh sáng cách mạng trong các tầng lớp quần chúng nhân dân. Mặc dù bị địch khủng bố khốc liệt, các Ban cán sự Đảng liên tục bị vỡ, phải lập đi lập lại nhiều lần, hàng trăm đảng viên, quần chúng cách mạng bị địch giết và bắt tù đầy, nhưng công tác tư tưởng thời kỳ này đã củng cố niềm tin của đảng viên và quần chúng, củng cố tổ chức với phương thức tuyên truyền bí mật giữa cán bộ với đảng viên và quần chúng nòng cốt của Đảng, giữa cơ sở cách mạng bên ngoài và các chiến sĩ cách mạng trong tù, chuẩn bị các điều kiện đón thời cơ cách mạng và cuộc đấu tranh rộng lớn về sau, tham gia vào Mặt trận Việt Minh. Cán bộ, đảng viên kiên trì, bền bỉ, chủ động xây dựng lực lượng chính trị và lực lượng vũ trang ở cả thành phố, thị xã, nông thôn. An toàn khu của Trung ương và Xứ ủy được xây dựng vững chắc ở vùng ngoại thành, đã có tác dụng to lớn đối với việc tuyên truyền, giáo dục, xây dựng phong trào cách mạng của ba Tỉnh, Thành. Khi thời cơ cách mạng đến chỉ trong vòng 10 ngày (từ 17 đến 27/8/1945), ở cả Hà Nội, Hà Đông và Sơn Tây, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Xứ ủy, các địa phương đã lãnh đạo nhân dân khởi nghĩa giành chính quyền cách mạng. Cuộc khởi nghĩa ở Hà Nội vào sáng ngày 19/8 là thắng lợi quyết định của cách mạng Việt Nam, đã tác động trực tiếp và ảnh hưởng to lớn, không chỉ đối với các tỉnh Bắc Bộ mà còn đối với cả nước, góp phần quan trọng nhất, quyết định nhất vào cuộc tổng khởi nghĩa lật đổ chế độ nửa thuộc địa, nửa phong kiến, lập nên Nhà nước dân chủ nhân dân đầu tiên ở Đông Nam Á. Lịch sử Thủ đô Hà Nội và đất nước sang trang mới trong thời đại Hồ Chí Minh - kỷ nguyên độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội...
Ngày 02/9/1945, nhân dân Hà Nội và các tỉnh Hà Đông, Phúc Yên, Bắc Ninh… nô nức đổ về Quảng trường Ba Đình tham dự mít tinh. Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập, khai sinh ra nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, Hà Nội, Thủ đô của cả nước bước vào thời kỳ cách mạng mới. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Thường vụ Xứ ủy, Đảng bộ Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nhân dân đoàn kết muôn người như một thực hiện khẩu hiệu “dân tộc trên hết, Tổ quốc trên hết”, chống thù trong giặc ngoài, xây dựng chế độ mới, đẩy lùi giặc đói, xóa nạn mù chữ, ủng hộ chiến sĩ đồng bào Nam Bộ kháng chiến chống thực dân Pháp, một lòng ủng hộ Chính phủ Hồ Chí Minh. Thời kỳ này, công tác tuyên truyền chính trị tư tưởng của Thành ủy, Tỉnh ủy do đồng chí Bí thư trực tiếp phụ trách. Trong Thành ủy có một bộ phận cán bộ ra hoạt động công khai, lấy danh nghĩa Thành bộ Việt Minh để có điều kiện chỉ đạo tuyên truyền rộng rãi trong nhân dân…
Sau Tổng tuyển cử bầu Quốc hội khóa I thành công, tổ chức Đảng và chính quyền được kiện toàn và củng cố. Theo quyết định của Trung ương, cuối tháng 10-1946, cả nước chia thành 12 khu, Hà Đông - Sơn tây thuộc Khu II, Hà Nội là Khu XI. Thời điểm này Trung ương chỉ đạo các tỉnh thành lập Ban Tuyên huấn làm nhiệm vụ tổ chức, chỉ đạo công tác tuyên truyền, huấn luyện cho cấp ủy Đảng. Nhiệm vụ công tác tuyên truyền, vận động tập trung vào động viên nhân dân nội thành tản cư ra ngoại ô và các vùng quê, với khẩu hiệu “Tản cư là góp phần kháng chiến”, còn nhân dân ngoại thành thực hiện “vườn không nhà trống”. Cổ vũ động viên lực lượng vũ trang, các đoàn thể quần chúng thực hiện kế hoạch lập trận địa chiến đấu ở các khu phố như: củng cố và bố trí các lực lượng vũ trang, di chuyển máy móc, nguyên vật liệu lên chiến khu; đục tường, đào hào, đắp ụ, chiến lũy…
Đêm 19/12/1946, quân và dân Hà Nội mở đầu cuộc kháng chiến toàn quốc. Căn cứ vào đường lối kháng chiến “Toàn dân, toàn diện, trường kỳ, dựa vào sức mình là chính”, hưởng ứng lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Ban Tuyên huấn của ba Tỉnh, Thành ủy đã tích cực cổ vũ, động viên nhân dân đóng góp vào cuộc kháng chiến. Các cơ quan ngôn luận của Ủy ban kháng chiến Hành chính khu XI, Tỉnh ủy Hà Đông và các tài liệu, bản tin tuyên truyền… đã có tác dụng to lớn động viên quân dân Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây trong cuộc chiến đấu quyết liệt với tinh thần “thà chết không chịu làm nô lệ”,“quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”, góp phần quan trọng vào thắng lợi vẻ vang trong trận mở đầu đánh Pháp ngay tại mặt trận Hà Nội - Thủ đô của đất nước.
Đêm 17/2/1947, Trung đoàn Thủ đô rút khỏi nội thành để củng cố lại lực lượng, đội ngũ cán bộ, cùng với địa phương sở tại tổ chức lực lượng chiến đấu chống địch mở rộng đánh chiếm. Để tạo điều kiện thuận lợi, thúc đẩy việc gây dựng cơ sở trong lòng Hà Nội, tháng 9-1947, Khu ủy XI quyết định lập lại Thành ủy Hà Nội. Thành ủy lập Tiểu ban nội thành do Thường vụ Thành ủy phụ trách. Cùng với việc lập lại Thành ủy Hà Nội, công tác Tổ chức, Dân Vận, Ban nội Thành; Hội đoàn kháng chiến; Hội đoàn các giới (thanh niên, phụ nữ, công đoàn)… được Thành ủy tăng cường chỉ đạo, củng cố tổ chức. Đối với công tác Tuyên huấn do đồng chí Bí thư Thành ủy làm Trưởng ban.
Trước yêu cầu nhiệm vụ kháng chiến của Hà Nội, tháng 10/1948, Liên khu ủy III quyết định tách tỉnh Lưỡng Hà trở về hai đơn vị cũ. Ban Tuyên huấn được tái lập lại, tuy có chương trình hành động nhưng cán bộ của Ban rất thiếu, nên nằm trong Ban Đảng vụ của Thành ủy, chưa mang đầy đủ chức năng, nhiệm vụ là một Ban trong hệ thống công tác tổ chức xây dựng Đảng như ở Hà Đông, Sơn Tây. Trong khi đó, Hà Nội là Thủ đô, nơi quân Pháp chiếm đóng. Chúng biến Hà Nội là trung tâm chỉ đạo chiến tranh của 3 nước Đông Dương. Nhiệm vụ tuyên truyền, vận động nhân dân gia tham đóng góp vào cuộc kháng chiến cũng như công tác tuyên huấn của Thành ủy có đặc trưng riêng, nhất là ở khu vực nội thành. Do vậy, Hội nghị Thành ủy trong ba ngày 11, 12 và 13-02-1949 đã phân công các đồng chí Thành ủy viên trực tiếp phụ trách các ban xây dựng đảng, kiện toàn và củng cố công tác tổ chức của Thành ủy. Sau hội nghị này, ngày 03-3-1949, Thành ủy Hà Nội ra Nghị quyết số 18/NQ/TU về việc tách Ban Tuyên huấn ra khỏi Ban Đảng vụ. Như vậy, việc tách công tác tuyên huấn khỏi Ban Đảng vụ để thành lập và tổ chức bộ máy Ban Tuyên huấn nhằm thực hiện chức năng, nhiệm vụ chuyên môn của một Ban xây dựng Đảng trong thời kỳ này là chủ trương đúng của Thành ủy. Đây là một dấu mốc quan trọng, phản ánh quá trình Thành ủy Hà Nội liên tục lãnh đạo công tác chính trị tư tưởng, vận động các tầng lớp nhân dân theo Đảng làm cách mạng giải phóng dân tộc; tiếp đó là xây dựng củng cố chính quyền, chủ động kháng chiến khi cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ ngay trên địa bàn thành phố. Ngày 03-3-1949 đi vào lịch sử, đánh dấu sự ra đời của cơ quan Tuyên huấn - Ban xây dựng Đảng tham mưu cho Thành ủy và thực hiện các hoạt động về công tác chính trị tư tưởng - văn hóa.
Giai đoạn (1949 - 1954): Công tác Tuyên huấn, Ban tuyên truyền, Ban huấn học Hà Nội đã bám sát nhiệm vụ của Đảng bộ tập trung tuyên truyền chuẩn bị chiến trường, tiến lên giải phóng Thủ đô, biến Thủ đô, hậu phương của địch thành một chiến trường quan trọng, tiêu hao sinh lực địch; chú trọng xây dựng lực lượng chính trị khắp nội, ngoại thành, chống địch bắt lính, vận động thanh niên đi bộ đội, tham gia xây dựng lực lượng vũ trang để sẵn sàng phối hợp với chiến trường toàn quốc. Năm 1951 là năm hoạt động kháng chiến của các địa phương gặp rất nhiều khó khăn, thử thách. Ban Tuyên huấn Thành ủy, Tỉnh ủy đã bám sát vào các chủ trương của Đảng để tuyên truyền, giáo dục cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân vững tin vào cuộc trường kỳ kháng chiến. Cán bộ làm công tác Tuyên huấn đã vượt qua nhưng gian khổ, ác liệt, giúp Thành ủy, Tỉnh ủy lãnh đạo quân và dân thực hiện thắng lợi nhiệm vụ “phá cuộc tấn công lên Hòa Bình của giặc”; giải phóng khu căn cứ Ba Vì, mở các khu du kích, phục hồi nhiều cơ sở. Sau thắng lợi của quân và dân ta ở mặt trận Hòa Bình, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy, Tỉnh ủy, Ban Tuyên huấn Hà Nội - Hà Đông - Sơn Tây tổ chức cuộc chỉnh huấn tư tưởng trong đội ngũ cán bộ, đảng viên nhằm đẩy mạnh các hoạt động đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược đi tới thắng lợi. Từ cuối năm 1953, tập trung vào nhiệm vụ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân đóng góp về sức người, sức của cho chiến dịch Điện Biên Phủ… Sau khi Hiệp định Giơnevơ về Đông Dương được ký kết, hòa bình được lập lại ở Đông Dương, công tác Tuyên truyền của Ban Tuyên huấn chuyển sang phục vụ cuộc đấu tranh chính trị đòi thực dân Pháp thi hành nghiêm chỉnh Hiệp định Giơnevơ, chống địch phá hoại thành phố, góp phần tiếp quản Thủ đô thắng lợi.
Giai đoạn (1954 - 1965): Sau hòa bình lập lại ở miền Bắc có những khó khăn phức tạp, đã tác động rất lớn đến công tác tư tưởng. Để ổn định tư tưởng, đẩy mạnh khôi phục kinh tế - xã hội…Ban Tuyên huấn Thành ủy đã tổ chức đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các chính sách về thuế, thu đổi tiền, xây dựng nền văn hóa mới, xóa nạn mù chữ, cải tạo hủ tục, chống mê tín dị đoan…Sau một năm giải phóng, hệ thống chính trị và kinh tế - văn hóa - xã hội của Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây từng bước ổn định, đem lại niềm tin, sự phấn khởi, tươi vui cho nhân dân. Sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III của Đảng đã đề ra đường lối đưa miền Bắc quá độ lên chủ nghĩa xã hội và đường lối cách mạng dân tộc dân chủ ở miền Nam, thống nhất Tổ quốc, đồng thời đề ra phương hướng, nhiệm vụ kế hoạch 5 năm lần thứ nhất (1961 - 1965), Ban Tuyên huấn Thành ủy đã mở nhiều đợt tuyên truyền giáo dục cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, đặc biệt là cuộc vận động chỉnh huấn mùa xuân năm 1961 sâu rộng trong và ngoài Đảng nhằm làm cho cán bộ, đảng viên và quần chúng nhận thức được tinh thần cơ bản của Nghị quyết Đại hội. Đây là cuộc vận động sinh hoạt, học tập lý luận chính trị lớn nhất ở Thủ đô kể từ sau hòa bình được lập lại ở miền Bắc. Sang năm 1963 - 1964, rút kinh nghiệm của năm trước, việc học lý luận chính trị bằng hình thức tại chức đã trở thành phong trào rộng khắp các cơ quan, đơn vị. Từ năm 1964, sau những thất bại nặng nề ở miền Nam, đế quốc Mỹ ngày càng đẩy mạnh các hoạt động phá hoại, dùng máy bay trinh sát và tàu chiến xâm phạm vùng trời, vùng biển, chuẩn bị mở rộng chiến tranh ra miền Bắc. Trước hành động leo thang chiến tranh của đế quốc Mỹ, Chủ tịch Hồ Chí Minh triệu tập Hội nghị chính trị đặc biệt. Người kêu gọi đồng bào miền Bắc ra sức thi đua “mỗi người chúng ta phải làm việc bằng hai để đền đáp lại cho đồng bào miền Nam ruột thịt”. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, quân và dân Thủ đô đẩy mạnh thực hiện phong trào thi đua “Mỗi người làm việc bằng hai”, đồng thời nâng cao khả năng sẵn sàng chiến đấu. Năm 1965, đế quốc Mỹ chính thức tiến hành cuộc chiến tranh phá hoại đối với miền Bắc. Việc thực hiện kế hoạch 5 năm đã dừng lại. Hà Nội, Hà Đông, Sơn Tây cùng cả nước chuyển sang thời kỳ mới - thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Giai đoạn (1965 -1975): Ngày 10/4/1965, Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương Đảng ra Nghị quyết số 113-NQ/TW về việc hợp nhất hai tỉnh Hà Đông và Sơn Tây thành tỉnh Hà Tây. Giữa năm 1965, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ra Nghị quyết hợp nhất các ban chuyên môn của hai tỉnh. Để hoàn thành nhiệm vụ vừa sản xuất, vừa chiến đấu, Ban Tuyên huấn được tăng cường thêm bộ phận khoa giáo, tuyên truyền chiến đấu; ngoài số cán bộ chuyên trách của Ban, có thêm sĩ quan của Bộ tư lệnh Thủ đô biệt phái đến hỗ trợ về tuyên truyền chiến đấu. Lúc này Ban Tuyên huấn Thành ủy đổi tên là Ban Tuyên giáo.
Là Thủ đô của cả nước, Hà Nội luôn được sự quan tâm của Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh. Năm 1966, Người đã giao nhiệm vụ cho Thành ủy Hà Nội mở lớp huấn luyện đảng viên mới kết nạp vào Đảng để rút kinh nghiệm giáo dục đảng viên mới trong toàn quốc. Ngày 14/5/1966, lớp huấn luyện đảng viên mới đầu tiên có vinh dự được đón Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm và huấn thị. Trong những năm chống Mỹ cứu nước (1965-1975), Ban Tuyên giáo Thành ủy, Tỉnh ủy đã tham mưu, chỉ đạo hướng dẫn các cấp, các ngành trong khối tuyên truyền, quán triệt các nghị quyết, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước trên mọi lĩnh vực. Tuyên truyền tin chiến thắng của quân và dân hai miền Nam - Bắc, về gương của những tập thể, đơn vị xuất sắc, gương “người tốt, việc tốt”. Một hình thức sinh hoạt mới được Hà Nội áp dụng là “Báo công, lập công” có tác dụng giáo dục sâu sắc lôi cuốn đông đảo Nhân dân tham gia; đồng thời có các kế sách đúng, sáng tạo các phong trào “Ba sẵn sàng”, “Ba đảm đang”, “Chiếc gậy Trường Sơn”, đặc biệt là làm nên kỳ tích “Điện Biên Phủ trên không”; trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước đã chi viện đắc lực cho tiền tuyến lớn, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước nước, đưa cả nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Trong điều kiện chiến tranh, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, Ban Tuyên giáo Thành ủy, Tỉnh ủy vẫn duy trì, thực hiện tốt công tác giáo dục lý luận chính trị theo những phương thức thích hợp vừa bảo đảm chương trình, kế hoạch, vừa đáp ứng yêu sản xuất, vừa chiến đấu. Công tác khoa giáo có nhiều cố gắng, cán bộ của Ban được phân công đã nắm bắt tình hình giáo dục phổ thông, y tế, kịp thời đề xuất với Ban Thường vụ Thành ủy một số vấn đề như tình trạng bất hợp lý về mạng lưới y tế của Thành phố. Công tác sưu tầm, nghiên cứu, biên soạn Lịch sử Đảng bộ Tỉnh, Thành phố có nhiều kết quả, cùng với việc khai thác tư liệu, đã nghiên cứu, biên soạn các chuyên đề về thời kỳ cách mạng dân tộc dân chủ.
Mùa Xuân năm 1975, quân và dân ta mở cuộc Tổng tiến công và nổi dậy trên khắp chiến trường miền Nam. Ngày 30/4/1975, chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng. Cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước kết thúc thắng lợi, non sông thu về một mối, cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Ngày 20/9/1975, Bộ Chính trị Ban Chấp hành trung ương Đảng (khóa III) ra Nghị quyết số 245-NQ/TW hợp nhất tỉnh Hà Tây và tỉnh Hòa bình thành tỉnh Hà Sơn Bình. Ngày 01/3/1976, Ban Thường vụ Tỉnh ủy ra nghị quyết hợp nhất các Ban chuyên môn của hai Tỉnh, Thành các Ban của tỉnh Hà Sơn Bình. Ngay sau khi hợp nhất, Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy đã nhanh chóng kiện toàn củng cố các bộ phận chuyên môn. Ở Hà Nội, năm 1976, tổ chức bộ máy của Ban Tuyên giáo có sự thay đổi để đáp ứng yêu cầu công tác tư tưởng trong thời kỳ mới. Ban Tuyên giáo đổi tên thành Ban Tuyên huấn.
Trong những năm 1975-1985, đất nước gặp muôn vàn khó khăn do chính sách bao vây cấm vận của đế quốc Mỹ, chiến tranh xảy ra ở hai đầu biên giới Tây Nam và phía Bắc, cơ chế quản lý hành chính quan liêu bao cấp kéo dài không kích thích được người lao động. Mặc dù vậy, cán bộ, chuyên viên, nhân viên Ban Tuyên huấn Thành ủy, Tỉnh ủy đã vượt qua mọi khó khăn thiếu thốn bảo đảm các mặt công tác trong lĩnh vực chính trị, tư tưởng của Đảng bộ. Công tác tuyên huấn đã làm cho cán bộ, đảng viên và Nhân dân thấu suốt tình hình thuận lợi, khó khăn, thực trạng kinh tế đất nước, của Tỉnh và Thành phố sau những năm chiến tranh lâu dài và ác liệt; tính chất phức tạp giữa hai con đường trong chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta; tinh thần quyết tâm đánh bại kiểu chiến tranh phá hoại nhiều mặt của kẻ địch, Ban đã tiến hành quán triệt các chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước. Thông qua quán triệt chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách của Nhà nước trong Đảng bộ và trong Nhân dân đã khơi dậy truyền thống yêu nước, cách mạng, lòng tự hào và trách nhiệm của mọi người dân đối với công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, quê hương; nâng cao một bước ý chí quyết tâm, tự lực, tự cường, tính chủ động, sáng tạo, khắc phục tư tưởng bảo thủ, trì trệ. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ có bước phát triển mới. Cùng với việc chú trọng chương trình giáo dục lý luận chính trị, Ban đã tham mưu cho Thành ủy, Tỉnh ủy mở rộng chương trình quản lý kinh tế, quản lý nhà nước, đưa chương trình học tập nghị quyết tới cơ sở. Công tác văn hóa - Văn nghệ đã cố gắng bám sát các nhiệm vụ chính trị của Thành phố, của tỉnh, phục vụ tốt các đợt tuyên truyền tập trung, các ngày kỷ niệm lớn. Công tác sưu tầm, nghiên cứu, biên soạn Lịch sử Đảng bộ Tỉnh, Thành được tăng cường…
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (tháng 12/1986) đề ra đường lối đổi mới cơ chế quản lý kinh tế nhằm đưa nước ta thoát khỏi cuộc khủng hoảng. Trong hoàn cảnh mới, Ban Tuyên huấn đã tập trung cao độ nhiệm vụ tuyên truyền, quán triệt đường lối đổi mới của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI, nhất là về đổi mới tư duy, trước hết là tư duy kinh tế, tuyên truyền 3 chương trình kinh tế của Đảng là: lương thực, thực phẩm và hàng tiêu dùng cùng các nghị quyết hội nghị Trung ương khóa VI của Đảng. Công tác chính trị tư tưởng càng được đẩy mạnh, nhất là sự kiện Liên Xô và các nước trong hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu ta rã. Cán bộ, chuyên viên, nhân viên Ban Tuyên giáo đã đồng tâm nhất trí phối hợp với các ngành, các cấp triển khai tuyên truyền chống những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch với chủ nghĩa xã hội, chống âm mưu, hoạt động bạo loạn, lật đổ Nhà nước xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam của bọn phản động trong và ngoài nước.
Nhiệm kỳ Đại hội lần thứ XI của Đảng bộ Hà Nội và Đảng bộ Hà Tây, cả hai ban tuyên giáo đã tham mưu cho cấp ủy tổ chức, chỉ đạo, quán triệt Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VII, nhất là những quan điểm đổi mới, cương lĩnh chính trị và các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội do Đại hội VII đề ra. Ban Tuyên giáo đã tích cực phổ biến thông tin, mở hội nghị báo cáo viên, Câu lạc bộ Tuyên giáo, nói chuyện thời sự; chỉ đạo tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng nhằm củng cố niềm tin về sự lãnh đạo của Đảng trong cán bộ, đảng viên và Nhân dân. Bên cạnh việc tổ chức quán triệt nghị quyết đại hội Đảng các cấp, các nghị quyết hội nghị Trung khóa VII, Ban Tuyên giáo đã chú trọng tuyên truyền các chương trình kinh tế - xã hội của Thành ủy - Tỉnh ủy, sắp xếp lại sản xuất kinh doanh, xây dựng quản lý đô thị và các phong trào xóa đói giảm nghèo, đền ơn đáp nghĩa, Dân số kế hoạch hóa gia đình, xây dựng nếp sống văn minh - gia đình văn hóa. Hà Nội là địa phương có số lượng dân cư đông, nhiều thành phần, tầng lớp khác nhau và có những đặc điểm riêng, nên phong cách ứng xử, kể cả trong những phản ứng trước các sự kiện chính trị - xã hội rất đa dạng, phức tạp. Chính vì vậy, Ban Tuyên giáo Thành ủy đã quán triệt sâu sắc sự chỉ đạo của Thành ủy về công tác tư tưởng và giải quyết những vấn đề bức xúc của Thành phố, tạo khí thế đoàn kết, nhất trí, Nhân dân và Đảng đồng lòng, giữ vững ổn định chính trị, đấu tranh chống mọi luận điệu xuyên tạc công cuộc đổi mới, hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng, gây chia rẽ giữa Đảng với Nhân dân.
Trong những năm 1991-1995, công tác tuyên giáo đã có những đóng góp to lớn góp phần vào sự ổn định chung, dưới sự lãnh đạo của Thành ủy, Tỉnh ủy. Đồng thời, đã góp phần khơi dậy các phong trào cách mạng trong các tầng lớp Nhân dân: công nhân thi đua “Lao động giỏi”, “Phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật”; nông dân ngoại thành thi đua sản xuất giỏi, “Xóa đói giảm nghèo”, phong trào “Phụ nữ giúp nhau làm kinh tế”; phong trào “Thanh niên vì ngày mai lập nghiệp”; phong trào quần chúng bảo vệ an ninh Tổ quốc; phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, “Uống nước nhớ nguồn”; phong trào xây dựng “Nếp sống văn minh, gia đình văn hóa”, “Người tốt việc tốt”, “Dân số-kế hoạch hóa gia đình”...
Từ năm 2001 đến tháng 7 năm 2008, là thời gian công tác tuyên giáo của Ban Tuyên giáo Thành ủy, Tỉnh ủy bước vào những năm đầu của thế kỷ XXI trước những vận hội và thách thức mới về mặt kinh tế - xã hội, mà trong đó công tác chính trị tư tưởng có vai trò quan trọng. Ban Tuyên giáo Thành ủy, Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy đã tiếp tục quán triệt sâu sắc phương hướng: Giữ vững và tăng cường bản chất giai cấp công nhân của Đảng. Kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Chính vì vậy, trong bất cứ tình huống khó khăn nào cán bộ Ban tuyên giáo cũng không dao động xa rời mục tiêu lý tưởng và con đường cách mạng mà Đảng và Bác Hồ đã lựa chọn. Đó là mặt nổi bật của Ban Tuyên giáo đã giúp cho Ban Thường vụ Thành ủy, Tỉnh ủy lãnh đạo toàn Đảng bộ đứng lên trên lập trường quan điểm Chủ nghĩa Mác - Lê nin, Tư tưởng Hồ Chính Minh. Đó là cơ sở để các cấp, các ngành thực hiện những nhiệm vụ về mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trên các lĩnh vực kinh tế - xã hội, cả về khoa học, công nghệ, giáo dục và đào tạo, chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình; an ninh quốc phòng toàn dân; công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng, củng cố chính quyền, các đoàn thể chính trị xã hội sao cho ngang tầm với nhiệm vụ cách mạng, để các tầng lớp nhân dân đoàn kết phấn đấu thực hiện thắng lợi mục tiêu do Đảng đề ra.
Thực hiện Kết luận số 19 KL/TW ngày 28-01-2008 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X về mở rộng địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội. Kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XII đã ra Nghị quyết số 15 hợp nhất toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số tỉnh Hà Tây, huyện Mê Linh thuộc tỉnh Vĩnh Phúc, 04 xã Đông Xuân, Tiến Xuân, Yên Bình và Yên Trung thuộc huyện Lương Sơn, tỉnh Hòa Bình để mở rộng địa giới hành chính Thủ đô Hà Nội trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Bộ máy quản lý Nhà nước và các cơ quan Đảng, đoàn thể quần chúng của Hà Nội mở rộng chính thức hoạt động từ ngày 01-8-2008. Theo nghị quyết trên, cơ quan Ban Tuyên giáo của Hà Nội mở rộng ra đời trên cơ sở hợp nhất giữa hai cơ quan: Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy Hà Tây và Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội. Ngay sau hợp nhất, Đảng ủy và lãnh đạo Ban đã động viên cán bộ, đảng viên, chuyên viên, nhân viên cơ quan đoàn kết, thống nhất tư tưởng và hành động để hoàn thành mọi nhiệm vụ của Thành ủy giao.
* Những kết quả nổi bật của Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội trong 10 năm (2008 - 2018)
Tham mưu triển khai quan triệt có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết của Trung ương, Thành phố, cụ thể đã tham mưu triển khai học tập, quán triệt, tổ chức thực hiện các nghị quyết hội nghị Trung ương, gắn với tiếp tục nắm bắt tình hình việc thực hiện kiểm điểm, phê bình và tự phê bình theo tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, XII) “Một số vấn đề cấp bách trong xây dựng Đảng hiện nay”; “về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ”; Nghị quyết số 39 - NQ/TW của Bộ Chính trị về tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức...; triển khai tuyên truyền, quán triệt thực hiện Nghị quyết 15 - NQ/TU ngày 04-7-2017 của Ban Thường vụ Thành ủy “Về việc xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch, vững mạnh, củng cố cơ sở đảng yếu kém; giải quyết các vấn đề phức tạp về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn xã, phường, thị trấn thuộc thành phố Hà Nội”. Bám sát hướng dẫn của Trung ương, chương trình của Thành phố, tổ chức triển khai có hiệu quả kế hoạch công tác đào tạo, bồi dưỡng đối với cán bộ, đảng viên trong hệ thống chính trị theo đúng kế hoạch; tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục, đảm bảo mở lớp đúng quy trình, làm tốt công tác quản lý lớp học.
Kịp thời nắm bắt tình hình dư luận các vấn đề liên quan đến các chủ trương, chính sách lớn cũng như các vấn đề đột xuất, phát sinh trên địa bàn Thành phố. Nắm bắt kịp thời tâm tư, nguyện vọng của đảng viên và nhân dân; định hướng tư tưởng, hướng dẫn dư luận; xử lý hiệu quả những vấn đề phức tạp nảy sinh; đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Thành phố luôn chú trọng tổng kết, sơ kết các chủ trương, nghị quyết lớn của Trung ương và Thành phố. Kiểm tra, đôn đốc quá trình triển khai thực hiện Đề án 05 về “Đổi mới công tác nắm bắt, nghiên cứu và định hướng dư luận xã hội phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của Thành phố”. Tiếp tục luân chuyển và mở rộng mạng lưới cộng tác viên dư luận xã hội Thành phố. Duy trì thường xuyên và nâng cao chất lượng giao ban hàng tháng tại các cụm dư luận do Ban Tuyên giáo quản lý; tổ chức cho đội ngũ cộng tác viên dư luận xã hội thành phố đi học tập, trao đổi kinh nghiệm tại cơ sở. Tiến hành điều tra xã hội học trên các lĩnh vực như: văn minh đô thị, xây dựng nông thôn mới...
Chỉ đạo, hướng dẫn tổ chức tốt các hoạt động tuyên truyền nhân các ngày kỷ niệm lớn và các sự kiện trọng đại của Thủ đô và đất nước; thực hiện tốt Chương trình phối hợp giữa Ban Tuyên giáo và chính quyền cùng cấp theo Quy định 221 –QĐ/TW của Ban Bí thư Trung ương về tuyên truyền phát triển kinh tế xã hội, giải quyết các vấn đề bức xúc của nhân dân... Tuyên truyền phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu của Đại hội XV, Đại hội XVI Đảng bộ Thành phố, nhất là các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội; tăng cường tuyên truyền xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; đảm bảo an toàn giao thông, phòng chống lụt bão, phòng cháy, chữa cháy, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật… Đổi mới hình thức, biện pháp, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới.
Làm tốt công tác tham mưu nhằm đẩy mạnh và đưa nội dung học tập tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII) trở thành công việc thường xuyên, nền nếp. Phát huy vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên, nhất là đội ngũ cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp. Có biện pháp, giải pháp khắc phục ngay những hạn chế, yếu kém. Tăng cường kiểm tra, giám sát. Tiếp tục triển khai có hiệu quả các hoạt động sáng tác, quảng bá các tác phẩm văn học, nghệ thuật và báo chí về chủ đề “Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh”; 02 Giải báo chí về xây dựng Đảng của thành phố Hà Nội và Giải báo chí về xây dựng văn hóa người Hà Nội thanh lịch, văn minh.
Triển khai toàn diện, có hiệu quả toàn diện các lĩnh vực công tác khoa giáo về giáo dục và đào tạo, y tế, khoa học - công nghệ, tài nguyên và môi trường, thể dục - thể thao, các vấn đề xã hội. Tập trung triển khai thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 8 (Khóa XI) “Về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đaị hóa, trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”; sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 29 - CT/TW ngày 21-01-2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về việc tiếp tục đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết số 41-NQ/TW của Bộ Chính trị (Khóa IX) ngày 15-11-2004 “Về bảo vệ môi trường trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”; đánh giá 5 năm thực hiện Chỉ thị số 38-CT/TW ngày 07-9-2009 của Ban Bí thư Trung ương Đảng (Khóa X) “Về đẩy mạnh công tác bảo hiểm y tế trong tình hình mới”.
Chỉ đạo báo chí thành phố tuyên truyền các hoạt động kinh tế - xã hội của Thủ đô và cả nước, thực hiện các giải pháp kiềm chế lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội; việc thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các hoạt động, chỉ đạo, điều hành của thành phố Hà Nội; đấu tranh chống “diễn biến hoà bình” của các thế lực thù địch, cơ hội, phản động, xây dựng và triển khai Đề án khai thác, sử dụng mạng xã hội phục vụ công tác tuyên giáo... Tổ chức định kỳ thường xuyên hội nghị thông tin báo chí hàng tuần, hội nghị giao ban lãnh đạo các cơ quan báo chí Thành phố hàng tháng.
Duy trì và nâng cao chất lượng biên soạn, xuất bản 2 ấn phẩm “Thông tin nội bộ” và “Tài liệu tham khảo đặc biệt”. Biên soạn, xuất bản và phát hành các phụ trương “Thông tin nội bộ” đáp ứng yêu cầu công tác thông tin, tuyên truyền phục vụ các nhiệm vụ chính trị của Thành phố. Nắm bắt và dự báo kịp thời diễn biến những vấn đề lớn, vấn đề phức tạp tác động đến tư tưởng cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân Thủ đô và chủ động tổ chức định hướng ổn định tư tưởng thông qua các ấn phẩm và tài liệu phù hợp.
Đẩy mạnh tuyên truyền xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, tổ chức thực hiện tốt Chỉ thị số 11-CT/TU của Thành ủy về việc tiếp tục thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, Chương trình 04 của Thành ủy về “phát triển văn hóa xã hội, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực Thủ đô, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh”, triển khai có hiệu quả Quy tắc ứng xử nơi công cộng và Quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong các cơ quan thuộc thành phố Hà Nội; Hà Nội là địa phương tiên phong xây dựng Đề án “Đề xuất các giải pháp phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”. Công tác tổ chức và quản lý lễ hội, các hoạt động văn hóa nghệ thuật trên địa bàn Thủ đô ngày càng có chuyển biến tích cực. Thành phố luôn chăm lo, củng cố và tạo điều kiện thuận lợi cho đội ngũ văn nghệ sĩ Thủ đô hoạt động và phát triển; góp phần quan trọng vào định hướng giá trị chân - thiện - mỹ cho đời sống tinh thần của người dân Thủ đô.
Công tác giáo dục lý luận chính trị - lịch sử Đảng luôn được quan tâm, đổi mới, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối của Đảng; kiên quyết đấu tranh chống những quan điểm sai trái của các thế lực thù địch. Các Trung tâm bồi dưỡng chính trị của Thành phố luôn chủ động, tích cực trong xây dựng kế hoạch bồi dưỡng - đào tạo, đổi mới phương pháp giáo dục lý luận chính trị theo tinh thần cải tiến cách dạy, cách học…thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu khóa XII “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” và Kế hoạch số 95-KH/TU, ngày 26/6/2018 của Thành ủy Hà Nội về “Thực hiện chủ trương Trưởng Ban Tuyên giáo đồng thời là Giám đốc Trung tâm bồi dưỡng chính trị quận, huyện, thị xã của thành phố Hà Nội”. Công tác sưu tầm, nghiên cứu biên soạn lịch sử Đảng và giáo dục truyền thống cách mạng được đẩy mạnh trong việc nghiên cứu, bổ sung tái bản các cuốn lịch sử ở các quận, huyện, thị xã, Mặt trận Tổ quốc và các Tổ chức chính trị xã hội Thành phố. Đặc biệt chú trọng giáo dục truyền thống cách mạng, tổ chức biên soạn các tập bài giảng giáo dục truyền thống và đưa vào chương trình giáo dục quốc dân trên địa bàn.
Có thể khẳng định trong 70 năm công tác tuyên giáo Thủ đô đã góp phần quan trọng vào việc định hướng tư tưởng, giáo dục truyền thống, bồi dưỡng và nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân Thủ đô. Ghi nhận những đóng góp của đội ngũ cán bộ, chuyên viên, nhân viên làm công tác tuyên giáo Thủ đô trong 70 năm qua, Đảng và Nhà nước đã trao tặng cho Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội nhiều phần thưởng cao quý: “Huân chương Hồ Chí Minh”, “Huân chương Độc lập hạng Nhất”, “Huân chương Lao động hạng Nhất”, “Huân chương Lao động hạng Ba” và nhiều phần thưởng cao quý khác. Những phần thưởng cao quý này đã cổ vũ, động viên mạnh mẽ cán bộ Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tiếp tục vươn lên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, góp phần xây dựng Thủ đô ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại xứng danh “Thủ đô anh hùng”, “Thành phố vì hòa bình”.
Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội đạt được những thành tích đó trước hết là sự quan tâm lãnh đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Thành ủy; sau đó là vai trò của cấp ủy cơ quan, sự chỉ đạo năng động, kịp thời của lãnh đạo Ban Tuyên giáo qua các thời kỳ lịch sử, sự phấn đấu không biết mệt mỏi của các thế hệ cán bộ, chuyên viên, nhân viên cơ quan Ban Tuyên huấn và sau đó là Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy - Thành ủy. Thành quả đó là cơ sở vững chắc để Ban Tuyên giáo Thành ủy Hà Nội tiếp tục phát huy và dành kết quả cao hơn.
Bước vào thời kỳ hội nhập, bên cạnh những thuận lợi cơ bản, Đảng bộ và nhân dân Thủ đô Hà Nội đứng trước không ít những khó khăn, thách thức, việc không có tiền lệ. Vị trí, vai trò của công tác tuyên giáo càng hết sức quan trọng trong toàn bộ các hoạt động lãnh đạo của Đảng bộ. 70 năm (03-3-1947-03-3-2019) là chặng đường phấn đấu không ngừng của các thế hệ cán bộ Tuyên giáo Thủ đô. Tuy tên gọi của cơ quan làm công tác tuyên giáo nhiều lần thay đổi để phù hợp với hoàn cảnh lịch sử (như Ban Cổ động, Tuyên huấn, Tuyên giáo, Tư tưởng - Văn hóa, hiện nay là Tuyên giáo) song vai trò, chức năng, nhiệm vụ bao trùm và xuyên suốt của công tác tuyên giáo qua các thời kỳ là tuyên truyền, vận động, bồi dưỡng, giáo dục tư tưởng, chính trị, đạo đức cho cán bộ, đảng viên, các tầng lớp nhân dân trên địa bàn Thủ đô. Từ thực tiễn 70 năm công tác tuyên giáo của Đảng bộ, chúng ta rút ra những bài học có ý nghĩa sâu sắc:
Một là, trong bất kỳ hoàn cảnh, tình huống nào, kể cả những khi tình huống bước ngoặt diễn ra, luôn luôn kiên định vững vàng về bản lĩnh chính trị, không ngả nghiêng, dao động, mơ hồ về mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng, của dân tộc: Độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội.
Tin tưởng tuyệt đối vào nền tảng tư tưởng, quan điểm, đường lối, nghị quyết của Đảng. Tham mưu có hiệu quả cho Thành ủy vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, các quan điểm, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, đề ra các chủ trương, quyết sách nói chung và công tác tư tưởng, tuyên giáo nói riêng trên địa bàn đặc thù Thủ đô Hà Nội.
Hai là, trong suốt quá trình cách mạng, công tác tư tưởng, tuyên giáo căn cứ vào nền tảng tư tưởng của Đảng, lấy nghị quyết của Đảng, của Thành ủy, nhiệm vụ chính trị làm nội dung cơ bản, vận dụng sáng tạo vào từng thời kỳ, từng giai đoạn, từng đối tượng, từng địa bàn. Nắm vững công việc trọng tâm, trọng điểm, các khâu đột phá, kết hợp công tác giáo dục, tuyên truyền, hướng dẫn với công tác kiểm tra, đôn đốc, giải quyết công việc trước mắt gắn với mục tiêu lâu dài, phát hiện kịp thời những vướng mắc, bức xúc nảy sinh, tham mưu và giải quyết vấn đề liên quan đến tư tưởng; coi trọng công tác sơ, tổng kết, tham mưu kịp thời điều chỉnh các chủ trương, quyết sách, các giải pháp, biện pháp thực hiện hiệu quả công tác tư tưởng, tuyên giáo.
Ba là, bám sát thực tiễn, nhạy bén, kịp thời nắm bắt dư luận xã hội, dự báo định hướng tư tưởng, tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội trong quá trình triển khai chủ trương, đường lối của Đảng vào thực tiễn.
Phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sự phối hợp của các lực lượng, “binh chủng” làm công tác tư tưởng, tuyên giáo của thành phố, của các Ban Tuyên giáo tỉnh, thành các địa phương, sự lãnh đạo, chỉ đạo của Thành ủy, của Ban Tuyên giáo Trung ương, thường xuyên đổi mới, nội dung, hình thức, phương pháp công tác tư tưởng, tuyên giáo, phát huy dân chủ, khơi nguồn sáng tạo, nhân rộng những mô hình hay, những cách làm hiệu quả, những điển hình tiên tiến làm hạt nhân cho các phong trào cách mạng.
Bốn là, chủ động, kiên quyết, kịp thời phản bác một cách có cơ sở khoa học, có sức thuyết phục đối với những luận điểm sai trái, xuyên tạc, phản động của các thế lực thù địch.
Đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng chính trị bao giờ cũng là một nhiệm vụ quan trọng của công tác tư tưởng, tuyên giáo. Không để diễn ra “khoảng trống thông tin”, hướng dẫn nhân dân đấu tranh không khoan nhượng chống các thông tin xuyên tạc, vạch trần các âm mưu thâm độc, xảo quyệt, những tư tưởng, quan điểm sai trái là việc làm thường xuyên, quan trọng của công tác tư tưởng, tuyên giáo.
Cuộc đấu tranh này hiện nay đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ phức tạp, gay gắt trên nhiều lĩnh vực, thông qua nhiều kênh thông tin, đặc biệt là trên internet và mạng xã hội. Chính điều này yêu cầu công tác tư tưởng, tuyên giáo phải giữ vững trận địa, chủ động và tiến công một cách khoa học, có sức thuyết phục.
Năm là, quan tâm, chăm lo xây dựng và phát huy đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng, tuyên giáo có bản lĩnh chính trị kiên định, có sự giác ngộ lý tưởng cách mạng sâu sắc, có đạo đức trong sáng, có tri thức sâu về chuyên ngành, có tri thức tổng hợp về các lĩnh vực, có phương pháp công tác tư tưởng, tuyên giáo khoa học với kỹ năng nghề nghiệp thuần thục, có tâm huyết, yêu nghề, chủ động, năng động, sáng tạo trong công tác tư tưởng, tuyên giáo.