Để có được vườn dược liệu trải dài trong sắc xanh trù phú, quy hoạch rất khoa học, có cây tầng cao đã thành cổ thụ, có cây la đà mặt đất vấn vít chân người, ít người biết rằng người lính từng chiến đấu ở những khu rừng Trường Sơn năm xưa phải dày công như thế nào. Hơn 400 loại cây thuốc quý hiện diện nơi đây là kết quả của không biết bao lần ông Tuyến vào Nam, ra Bắc, lên rừng Trường Sơn cõng cây về. Mà rừng bây giờ thì đã rất khác xưa, cây cũng bị đốn đi nhiều, ông phải vào tận sâu trong rừng mới tìm được cây thuốc.
Năm tiếp năm, cây thuốc trên rừng Trường Sơn đã được cựu chiến binh Bùi Văn Tuyến đưa về quê, ươm trồng trên hơn 2 héc ta. Nhiều lần về thăm những vườn dược liệu trông như những cánh rừng thu nhỏ mà ông Tuyến gây dựng được, các thành viên trong Hội Đông y thành phố Hà Nội đã không khỏi ngỡ ngàng trước sự hiện hữu của kho báu thiên nhiên này. Từ giống cây rừng Trường Sơn, ông Tuyến còn đem nhân giống cho vườn thuốc Nam của xã và của các đơn vị Quân đội đóng quân trên địa bàn. Mọi người càng trân trọng hơn khi biết, tìm được cây đem về đã khó, học cách để nuôi cây sống được trong môi trường mới với sự khác biệt về khí hậu và thổ nhưỡng, cũng không dễ dàng. Ngày ngày, ông phải lên khu đồi gần nhà thồ đất về, cải tạo để nuôi cây. Đặc biệt, để cây thuốc đảm bảo chất lượng, nguyên tắc của ông là không bao giờ bón thuốc.
Ôn lại con đường đến với nghề thuốc của mình, Cựu chiến binh Bùi Văn Tuyến kể, cái duyên ấy được bén từ những tháng ngày trong quân ngũ, khi ông và đồng đội được trang bị cuốn “Cẩm nang thuốc Nam”. Những năm chống Mỹ, được biên chế trong đội hình Phòng Quân báo Quân khu Trị Thiên, tham gia chiến đấu ở chiến trường Quảng Trị, rồi Bình Trị Thiên, lại học được một số bài thuốc từ bà con đồng bào Pa Cô, kinh nghiệm chữa bệnh bằng cây và lá rừng của ông cứ ngày một dày thêm. Hồi đó, có lần ông đã cứu được đồng đội bị rắn cắn trên đường hành quân bằng lá cây rừng.
Xuất ngũ về địa phương, vừa tham gia công tác, cựu chiến binh Bùi Văn Tuyến đã theo các lớp về y học cổ truyền của Hội Đông Y thành phố Hà Nội. Được cấp chứng chỉ, rồi đảm nhận cương vị Phó chủ tịch Hội Đông y huyện Mỹ Đức, ông càng say mê chữa bệnh cho bà con dân làng quê mình. Tiếng lành đồn xa, người bệnh đến với ông ngày một nhiều. Nhiều người được ông chữa trị đã hồi phục sức khỏe.
Hôm về phòng khám của ông tại thôn Cụm dân sư số 13, cổng Trung tâm Huấn luyện Miếu Môn, xã Đồng Tâm, chúng tôi gặp một bệnh nhân là ông Nguyễn Anh Ngoạn, 73 tuổi, ở huyện Thanh Oai, thành phố Hà Nội bị tai biến. Từ ngày lâm bệnh, ông Ngoạn không nói được, bị liệt nửa người bên phải. Anh Nguyễn Quốc Thắng, con trai của người bệnh cho biết, gia đình anh rất mừng bởi qua một tuần được ông Tuyến chữa trị ở đây, bố anh đã có những tiến triển tốt.
Chúng tôi vào thăm gia đình anh Bùi Văn Toản ở xã Đồng Tâm. Nói về ngôi nhà khang trang, bề thế, mới được xây dựng từ vài ba năm nay, anh Toản hồ hởi kể, nhờ có sự tận tình của Lương y Bùi Văn Tuyến, mà anh có sức khỏe để tạo dựng cơ ngơi gia đình như ngày hôm nay. Còn chị Mai Thị Hậu, vợ anh thì vẫn chưa quên tình cảnh của chồng mình 5 năm trước. Khi ấy, anh Toản bị thoát vị đĩa đệm, không đi được mà chỉ bò và lết. Chị đưa anh lên Bệnh viện Bạch Mai chữa bệnh nhưng chi phí phẫu thuật lên đến 50 triệu đồng, không có tiền chị đành phải đưa anh về. May mắn được Lương y Bùi Văn Tuyến châm cứu, bó lá, vừa uống thuốc, sau 10 ngày thì bệnh thuyên chuyển, lưng đỡ đau, sau hai tháng thì khỏi hẳn. Giờ đây, nhìn anh đi xây, bê gạch đá, ngày mùa bê được cả bao thóc đến gần nửa tạ, chị thấy như có phép màu.
Cùng chúng tôi về thăm những vườn thuốc quý của ông Bùi Văn Tuyến, cựu chiến binh Trịnh Bá Sướng, đồng đội của ông Tuyến vui mừng lắm. Ông Sướng tự hào về người đồng đội một thời vào sinh ra tử, nghĩa tình với nhau trong chiến trận, giờ vẫn giữ được phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ trên trận tuyến mới. Hàng năm, ông Tuyến đã tổ chức khám chữa bệnh miễn phí cho rất nhiều người thuộc đối tượng chính sách hoặc thuộc diện hộ nghèo tại địa phương và lặn lội lên cả những vùng sâu, vùng xa như Hòa Bình, Điện Biên làm thiện nguyện. Ông Tuyến đã được Đảng, nhà nước, các cấp chính quyền và Hội Đông y thành phố Hà Nội ghi nhận bằng nhiều danh hiệu, trong đó có danh hiệu "Người tốt, Việc tốt" của UBND Thành phố Hà Nội năm 2019. Đi giữa khu vườn trồng dược liệu của lương y Bùi Văn Tuyến, ông Trịnh Bá Sướng như được sống lại một thời đánh giặc hào hùng và gặp lại tuổi trẻ của mình trong những khu rừng bạt ngàn ở Trường Sơn hùng vĩ.
Sau bao năm lăn lộn vào Nam, ra Bắc, với lương y Bùi Văn Tuyến, người cựu binh đã ở tuổi xấp xỉ 70, niềm vui giờ đây thật giản dị. Đó là được chứng kiến sự tiến triển của người bệnh mỗi ngày, được ra thăm và chăm sóc những vườn dược liệu. Nhiều năm nay, trước sự xuất hiện tràn lan của dược liệu không rõ nguồn gốc xuất xứ khiến nhiều người tiêu dùng Việt Nam quay lưng với Đông y, thì sự hiện diện những khu vườn chuyên canh thảo dược với những cây thuốc quý được mang về từ rừng Trường Sơn như vườn của ông đã góp phần lấy lại niềm tin cho người bệnh. Ông Tuyến rất tự hào, bởi hào khí Trường Sơn vẫn được tỏa sáng trên mặt trận mới hôm nay.
