Nhìn nhận nghiêm túc về hạn chế
Một số cấp ủy, chính quyền chưa nhận thức sâu sắc, đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng và phát huy vai trò, trách nhiệm của mình trong lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện; chưa quan tâm đúng mức việc xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở; một bộ phận cán bộ, đảng viên, nhân dân chưa thực hiện các nội dung của Chỉ thị,… là những hạn chế được nêu ra.
Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền mặc dù đã có nhiều cố gắng nhưng chưa thực sự thường xuyên, sâu rộng, có nơi còn làm qua loa, hình thức nên chưa thực sự mang lại hiệu quả; sự vào cuộc của các đoàn thể, nhất là Đoàn Thanh niên ở một số đơn vị chưa rõ nét. Việc xây dựng các mô hình cưới văn minh, tiết kiệm theo quy ước của Thành phố và ở các xã, thị trấn chưa có sự đầu tư và chú trọng nên chưa định hình được mô hình cưới có tính chất phổ biến; việc phát hiện, xây dựng, nhân rộng, nêu gương các tập thể cá nhân điển hình trong thực hiện Chỉ thị chưa nhiều.
Ngoài ra, việc tuyên truyền, vận động của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên đến người thân trong gia đình, nhất là vùng nông thôn gặp nhiều khó khăn. Nhiều gia đình, dòng họ lớn, số lượng người trong họ đông, sinh sống chủ yếu tại các vùng nông thôn và một số vùng đồng bào dân tộc thiểu số, phong tục tập quán còn rườm rà, cần có thời gian mới có thể từng bước thực hiện được việc tổ chức cưới theo hướng văn minh, tiết kiệm.
Những hạn chế tồn tại này, nguyên nhân khách quan là do ảnh hưởng của phong tục tập quán lạc hậu, lâu đời còn nặng nề “ma chê cưới trách” không dễ thay đổi trong một thời gian ngắn; để thay đổi nhận thức, tập tục cũ đó cần phải có một thời gian nhất định. Mặt khác, những tác động từ mặt trái của cơ chế thị trường đến đời sống nhân dân Thủ đô, ảnh hưởng hiệu quả thực hiện Chỉ thị. Ngoài ra, nguyên nhân chủ quan là một số cấp ủy, chính quyền chưa nhận thức sâu sắc, đầy đủ về ý nghĩa và tầm quan trọng về vai trò, trách nhiệm của mình trong việc lãnh đạo, chỉ đạo. Một số cán bộ, đảng viên chưa nêu cao tính tiền phong, gương mẫu trong thực hiện Chỉ thị.
Khắc phục tồn tại, đề ra giải pháp thiết thực
Từ thực tiễn triển khai thực hiện Chỉ thị số 11 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội trong 05 năm qua trên địa bàn Thành phố, Thành ủy Hà Nội đã yêu cầu các cấp, các ngành cần tập trung triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp để tiếp tục đưa Chỉ thị đi vào đời sống. Trong đó, nhiệm vụ hàng đầu là phải nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền đối với việc quán triệt, tổ chức thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới.
Cùng với đó, tiếp tục thực hiện tốt nội dung Chỉ thị 11 của Ban Thường vụ Thành ủy, gắn với việc thực hiện chống xa hoa, lãng phí; thực hành tiết kiệm; thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, XII) về tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ. Thực hiện tốt Quy định 55-QĐ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên trong thực hiện Chỉ thị để các tầng lớp nhân dân học tập và thực hiện. Xác định rõ vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể, nhất là người đứng đầu cơ quan, đơn vị phải thật sự là tấm gương sáng trong việc xây dựng và thực hiện đời sống văn hóa, nếp sống văn minh trong việc cưới; giáo dục, quản lý người thân trong gia đình chấp hành tốt các quy định nêu trong Chỉ thị.
Ngoài ra, tăng cường quán triệt, triển khai tuyên truyền, phổ biến có hiệu quả Chỉ thị tới từng thôn, làng, khu dân cư các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn thực hiện phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống vãn hóa”, “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, Chỉ thị số 11 của Ban Thường vụ Thành ủy về việc tiếp tục thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới trên địa bàn Thành phố... nhằm nâng cao nhận thức, ý thức gương mẫu, tự giác của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong thực hiện nếp sống văn minh.
Tiếp tục đưa nội dung thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới vào công tác thi đua khen thưởng gắn với trong phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. Cần chú trọng việc củng cố chất lượng và hiệu quả gia đình văn hoá, làng văn hóa, đơn vị văn hoá. Đưa tiêu chí thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội là tiêu chí đánh giá, bình xét các danh hiệu thi đua của đảng viên, cán bộ, công chức và nhân dân tại cơ sở.
Đặc biệt, phải tiếp tục kế thừa và phát huy những phong tục tập quán truyền thống tốt đẹp của dân tộc, của địa phương trong tổ chức đám cưới văn minh. Triển khai và nhân rộng những mô hình điểm, cách làm hay có tính khả thi cao để triển khai rộng rãi trong nhân dân; đưa mục tiêu vận động cưới “Trang trọng - Lành mạnh - Tiết kiệm” vào nội dung thực hiện và trở thành một trong những tiêu chí bình xét các danh hiệu văn hóa.
Hàng năm, các địa phương, đơn vị tiếp tục chỉnh sửa, bổ sung nội dung quy ước tổ dân phố, hướng dẫn cơ sở cụ thể hóa các quy định của Thành phố về việc cưới và các tiêu chí xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh vào nội dung quy ước để phù hợp với đặc điểm của địa phương, đơn vị. Cùng với đó, nâng cao hơn nữa hiệu quả giám sát của các cấp ủy, của chính quyền các cấp đối với cán bộ, đảng viên về chấp hành thực hiện Chỉ thị 11-CT/TU, đảm bảo việc nêu gương cho quần chúng noi theo gắn với việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI, XII). Trong đó, MTTQ và các tổ chức thành viên làm nòng cốt trong việc chủ động, vận động nhân dân cùng tham gia giám sát, thông qua người dân để tuyên truyền thực hiện các tiêu chí cưới văn minh, đảm bảo Chỉ thị thực sự đi vào cuộc sống.
