Theo nhận định của các chuyên gia, MERS-CoV gây tử vong cao hơn virus SARS tấn công con người 10 năm trước. Việc phòng, chống và ngăn chặn dịch bệnh này xâm nhập vào Việt Nam đang được ngành y tế nói chung và Sở Y tế Hà Nội nói riêng khẩn trương thực hiện.
Diễn biến phức tạp
Hiện nay, Hội chứng viêm đường hô hấp vùng Trung Đông do virus Corona (gọi tắt là MERS-CoV) đang diễn biến phức tạp, có chiều hướng lan rộng ra nhiều nước. Tính đến 3/6, thế giới ghi nhận 1.174 ca mắc MERS-CoV, trong đó có 442 ca tử vong (riêng tại Hàn Quốc đã ghi nhận 30 trường hợp mắc và 2 trường hợp tử vong). Các chuyên gia y tế của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khẳng định, MERS-CoV có sự lây lan thế hệ thứ 3, tất cả các trường hợp nhiễm trùng thứ phát đều bị lây lan trong môi trường bệnh viện (BV), do sự bất cẩn của nhân viên y tế khi xếp các bệnh nhân nằm chung phòng. Chưa có bằng chứng cụ thể về khả năng lây nhiễm trong cộng đồng.
Mặc dù chưa ghi nhận trường hợp nào dương tính với virus Corona, tuy nhiên, nguy cơ MERS-CoV xâm nhập vào Việt Nam hoàn toàn có thể xảy ra. Trong khi chưa có thuốc đặc trị và vaccine phòng bệnh, thì việc phòng chống bệnh cần chủ động hơn bao giờ hết. Chính vì thế, Bộ Y tế đã có công điện gửi các BV trực thuộc Bộ Y tế, sở Y tế các tỉnh, TP yêu cầu sẵn sàng khu vực cách ly, buồng bệnh cách ly, cơ số thuốc, trang thiết bị y tế, vật tư, phương tiện phòng hộ cá nhân, hóa chất khử khuẩn để cấp cứu, điều trị khi có ca bệnh. Đồng thời thực hiện tốt việc tiếp nhận, cách ly, điều trị các ca bệnh MERS-CoV, hạn chế lây lan và tử vong. Đặc biệt, việc áp dụng tờ kê khai y tế với hành khách đến từ vùng dịch là việc làm bước đầu để ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh này vào nước ta.
Chủ động kế hoạch phòng, chống
Theo chỉ đạo của Bộ Y tế, Sở Y tế Hà Nội đã chủ động kế hoạch phòng, chống dịch MERS-CoV trên toàn địa bàn TP. Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Khắc Hiền yêu cầu các đơn vị tăng cường phòng, chống MERS-CoV thông qua việc thực hiện nghiêm túc kế hoạch năm 2014 về việc phòng chống hội chứng này và xem xét, bổ sung phù hợp với tình hình hiện tại, sẵn sàng ứng phó khi dịch bệnh xảy ra. Cụ thể, Sở Y tế yêu cầu Trung tâm Y tế (TTYT) dự phòng và TTYT các quận, huyện tăng cường tuyên truyên, cung cấp những thông tin, kiến thức cơ bản về dịch bệnh MERS-CoV. Bên cạnh đó, giám sát chặt chẽ các trường hợp có biểu hiện hoặc nghi ngờ viêm đường hô hấp cấp chưa rõ nguyên nhân, đặc biệt với những người gần đây đi du lịch hoặc trở về từ các quốc gia đang có dịch bệnh trong vòng 14 ngày, để có biện pháp khám xác định và quản lý kịp thời. Ca bệnh đầu tiên nghi ngờ nhiễm dịch (nếu có) sẽ được chuyển ngay đến BV Nhiệt đới T.Ư và thông báo cho TTYT dự phòng TP để tổ chức giám sát dịch tại cộng đồng.
Cũng trong trạng thái sẵn sàng ứng phó khi có dịch xảy ra, ông Nguyễn Nhật Cảm – Giám đốc TTYT dự phòng Hà Nội cho biết, Trung tâm sẽ giám sát chặt chẽ tình hình dịch tại các BV, cơ sở khám chữa bệnh trong và ngoài công lập, thông báo kịp thời đến các đơn vị liên quan để phối hợp xử lý. Cùng với đó, Trung tâm sẽ chuẩn bị sẵn sàng thiết bị, vật tư, hóa chất, phương tiện bảo hộ phòng chống dịch để ứng phó kịp thời theo từng cấp độ dịch. Ông Cảm cũng cho biết, việc cung cấp thông tin, tập huấn kỹ năng giám sát, xử lý ổ dịch và các biện pháp phòng hộ cho nhân viên y tế quận, huyện cũng sẽ được chú trọng và triển khai trong thời gian sớm nhất.
Giám sát chặt khách nhập cảnh
Song song với việc áp dụng các biện pháp phòng chống dịch tại các cơ sở y tế, việc giám sát, kiểm tra sức khỏe hành khách tại Sân bay quốc tế Nội Bài cũng được chú trọng. Từ 3/6, theo yêu cầu của Sở Y tế Hà Nội, Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế đã chính thức áp dụng tờ khai y tế đối với hành khách đến từ Hàn Quốc. Thực tế, việc áp dụng tờ khai y tế đối với hành khách đến từ các quốc gia có dịch MERS-CoV đã được thực hiện từ tháng 6/2014. Vậy nhưng, thời gian gần đây, dịch bệnh có chiều phướng phức tạp, khả năng dịch xâm nhập vào Việt Nam cao nên việc đẩy mạnh công tác này là cần thiết. Ông Lê Đức Thọ - Giám đốc Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế cho biết, bên cạnh việc kê khai đối với hành khách đến từ các nước có dịch MERS-CoV, tất cả các máy soi thân nhiệt tại các khu vực làm thủ tục nhập cảnh đều hoạt động tốt, đảm bảo tất cả hành khách qua đây đều được kiểm soát về dịch bệnh. Trung tâm cũng đã bố trí thêm 2 khu vực cách ly tại nơi nhập cảnh phòng trường hợp có nhiều ca bệnh nghi ngờ.
Được biết, mỗi ngày có 10 chuyến bay từ Hàn Quốc và vùng Trung Đông đến Hà Nội, trung bình khoảng 200 hành khách trên mỗi chuyến bay. Tương ứng với con số này là khoảng 2.000 tờ khai y tế sẽ được phát cho các hành khách đến từ vùng dịch. Để tạo điều kiện thuận lợi cho hành khách khai tờ khai y tế, Sở Y tế Hà Nội đã chỉ đạo Trung tâm Kiểm dịch y tế quốc tế bổ sung thêm các bàn khai và cán bộ hướng dẫn. Đặc biệt, phối hợp chặt chẽ với bộ phận cảng vụ làm việc với các hãng hàng không chuyển tờ khai y tế lên các chuyến bay để hành khách khai báo ngay trên máy bay, tránh tình trạng ùn tắc tại khu vực kiểm dịch y tế khi có nhiều chuyến bay đến cùng lúc.
Công tác kiểm soát dịch bệnh MERS-CoV đang được ngành y tế thực hiện nghiêm túc và khẩn trương. Hơn ai hết, mỗi người dân cần tự trang bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất để chủ động phòng chống dịch bệnh này.