Dự án đầu tư xây dựng công trình đường Vành đai 2 (đường Trường Chinh) là dự án giao thông trọng điểm của TP Hà Nội được UBND TP phê duyệt dự án tại Quyết định số 4454/QĐ-UBND, ngày 23/9/2011, HĐND TP thông qua tại Nghị quyết số 11/2011/NQ-HĐND, ngày 12/12/2011. Hiện, dự án đang được tập trung chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ thi công. Tuy nhiên, gần đây phát sinh một số vướng mắc: một số hộ dân khiếu nại về việc GPMB; một số báo đài, phương tiện thông tin đại chúng phản ánh ý kiến nhiều chiều về việc xác định chỉ giới đường đỏ một phần tuyến đường (đoạn qua khu đất do Quân chủng Phòng không – Không quân quản lý, với chiều dài 800m). UBND TP đã chỉ đạo các cơ quan chức năng giải quyết khiếu nại liên quan đến công tác GPMB theo đúng quy định của pháp luật; đồng thời làm rõ một số nội dung báo chí nêu.

Trước những vấn đề dư luận và công luận quan tâm, người phát ngôn UBND TP Hà Nội chính thức thông tin và làm rõ một số nội dung sau:

Về cơ sở của việc xác định chỉ giới đường đỏ tuyến đường, căn cứ định hướng đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, TP Hà Nội đã triển khai cụ thể hóa, lập và phê duyệt Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/2000 quận Thanh Xuân, quận Đống Đa và Quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 các Nút giao thông Ngã Tư Vọng, Nút giao thông Ngã Tư Sở. Theo Quy hoạch chi tiết quận Đống Đa thì đường Vành đai 2, đoạn từ phố Tôn Thất Tùng - hồ Hố Mẻ đến Cống Chéo sông Lừ (dài khoảng 800m) được xác định hướng mở rộng chủ yếu về phía Nam đường Trường Chinh hiện có. Các Quy hoạch chi tiết khu vực đã được lấy ý kiến cộng đồng và công bố công khai theo quy định. Trên cơ sở các Quy hoạch được phê duyệt, đồng thời, từ thực trạng tuyến đường, các yêu cầu về tiêu chuẩn kỹ thuật, đảm bảo quốc phòng và phát triển kinh tế, xã hội…, UBND TP Hà Nội đã chỉ đạo tổ chức lập và phê duyệt Chỉ giới đường đỏ Vành đai 2 làm cơ sở để triển khai dự án mở rộng đường.

Quá trình lập, thẩm định và phê duyệt chỉ giới đường đỏ tỷ lệ 1/500 đường Trường Chinh được tiến hành chặt chẽ, công khai, minh bạch đúng quy trình, thủ tục theo quy định; có sự phối hợp chặt chẽ giữa thành phố Hà Nội với Bộ Quốc phòng; phương án hiện nay đã được các cơ quan Bộ Quốc phòng, Quân chủng PKKQ đề nghị và tán thành. Chỉ giới đường đỏ được xác định phù hợp với với quy hoạch và thực trạng xây dựng trên tuyến đường, đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật, hiệu quả kinh tế - xã hội và đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng.

Cụ thể, ngày 12/2/2007, Bộ Quốc phòng đã có văn bản số 762/BQP-TM nêu ý kiến: “Về chỉ giới đường đỏ đường Trường Chinh (đoạn qua khu vực Quân chủng Phòng không - Không quân), Bộ Quốc phòng thống nhất với ý kiến của Bộ Tư lệnh Phòng không - Không quân tại công văn số 193/CV-PK-KQ ngày 13/4/2000 và được thể hiện trên bản vẽ Chỉ giới đường đỏ do Viện Quy hoạch xây dựng Hà Nội lập ngày 18/10/2000 – tỷ lệ 1/500. Đường Trường Chinh được mở rộng chủ yếu về phía Nam; Cụ thể: Phía Bắc đường Trường Chinh lấy từ mép phía Bắc đường hiện trạng sâu vào khoảng 6m, phía Nam đường Trường Chinh sẽ phát triển cho đủ mặt cắt ngang đường là 53,5m”.

Về công tác GPMB, riêng đoạn từ hồ Hố Mẻ đến Cống Chéo sông Lừ (đoạn đường đi qua phần đất do Bộ Quốc phòng quản lý có chiều dài khoảng 800m), gồm 30 hộ dân và 11 cơ quan trong phạm vi giải phóng mặt bằng với kinh phí 135 tỷ đồng. Hiện nay, có 29/30 hộ dân đã được lập phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư (còn 01 hộ bà Bùi Thị Toàn chưa thống nhất cho đo đạc hồ sơ kỹ thuật thửa đất, kiểm đếm tài sản gắn liền với đất để lập phương án bồi thường). Đối với các cơ quan đã công khai 10/10 phương án, phê duyệt 09/10 phương án, trả tiền 09/10 cơ quan với số tiền 9 tỷ/9,7 tỷ đồng; có 01 cơ quan đề nghị cấp đất để làm trụ sở mới (Tổng cục 2, Bộ Quốc phòng). Phạm vi quận Thanh Xuân (phía nam đường), có 01 cơ quan (Quân chủng PKKQ) phải GPMB, với diện tích thu hồi 14.538m2, kinh phí bồi thường, hỗ trợ 30,18 tỷ đồng, đã chi trả tiền và bàn giao mặt bằng để thi công đường; không có hộ dân phải di chuyển.

Hiện nay, bà Bùi Thị Toàn, ông Phan Văn Toản và ông Nguyễn Tâm Trinh có đơn  kiến nghị về chỉ giới đường đỏ tuyến đường, UBND TP đã chỉ đạo các cơ quan chức năng xem xét giải quyết theo quy định. Đồng thời UBND TP có công văn đề nghị Bộ Quốc phòng phối hợp giải quyết. Ngày 10/4/2014, Bộ Quốc phòng đã có văn bản số 2665/BQP-TM về chỉ giới đường đỏ đường Trường Chinh (đoạn từ hồ Hố Mẻ đến Cống Chéo sông Lừ), trong đó nêu rõ: “Dự án trên, Bộ Quốc phòng đã có ý kiến tại công văn số 762/BQP-TM ngày 12/02/2007... Đề nghị UBND TP Hà Nội chỉ đạo cơ quan chức năng phối hợp với Quân chủng PKKQ làm việc giải quyết những nội dung có liên quan đến Đơn thư phản ánh, kiến nghị của Tổ dân phố số 40 theo thẩm quyền”.

Trên cơ sở thiết kế bản vẽ thi công đã được phê duyệt và mặt bằng đã được giải phóng, Chủ đầu tư đã tổ chức thi công gói thầu xây dựng số 01 (đoạn hồ Hố Mẻ đến Cống Chéo sông Lừ) và gói xây dựng số 4 (cầu L5 - cầu Sông Lừ) vào tháng 10/2013. Đến nay, gói thầu xây dựng số 01 đã thi công xong hệ thống thoát nước, bó ống kỹ thuật, thảm bê tông nhựa hạt thô được phần đường bên phải tuyến (dài 620m) và đã được phân luồng giao thông để thi công tiếp làn đường bên trái tuyến, dự kiến hoàn thành đoạn đường này vào quý I năm 2015; toàn bộ dự án dự kiến hoàn thành vào cuối năm 2015. Hình ảnh dải phân cách và tuyến đường uốn cong đăng trên một số báo và bình luận là “cong ghi đông xe đạp”, là do tuyến đường đang thi công, cần phân luồng tạm để đảm bảo an toàn giao thông. Khi đoạn đường được thi công xong, dải phân cách sẽ được tháo dỡ, hình ảnh con đường sẽ không như vậy.

Chánh Văn phòng UBND TP cũng cho biết, qua khảo sát thực tế, nếu xác định tuyến đường đi thẳng thì phải mở rộng đường về phía Bắc, tổng diện tích đất thu hồi tăng thêm về phía Bắc (thuộc quận Đống Đa, từ hồ Hố Mẻ đến Cống chéo sông Lừ) là 16.239m2, gồm: Diện tích thu hồi thêm của 09 cơ quan là 11.718m2; Diện tích thu hồi hồ Hố Mẻ là 2.152m2; Ngõ đi là 135m2; Diện tích thu hồi tăng thêm của các hộ dân là 2.234 m2; tăng thêm 7 hộ dân thuộc phạm vi GPMB và 11 hộ từ cắt xén thành thu hồi hết đất; đồng thời phải cấp đất cho các cơ quan để làm trụ sở mới do bị thu hồi hết và gần hết đất. Mặt khác các công trình kiến trúc trên đất cơ bản phải phá dỡ, hồ điều hòa Hố Mẻ bị thu hẹp diện tích, ảnh hưởng đến tiêu thoát nước của khu vực. Dự toán kinh phí bồi thường tăng thêm khoảng 193 tỷ đồng, 9 cơ quan phải phá dỡ và cấp đất xây trụ sở mới, thêm 11 hộ phải phá dỡ hết nhà cửa, thêm 7 hộ phải GPMB.

Ông Nguyễn Thịnh Thành khẳng định: “Như vậy, chỉ giới đường đỏ được xác định như hiện nay đảm bảo các yêu cầu cả về kinh tế, xã hội, hạ tầng kỹ thuật đô thị và quốc phòng (số tiền GPMB, mức đầu tư dự án, số hộ gia đình và cơ quan bị ảnh hưởng bởi dự án ít hơn so với phương án đường đi thẳng, hạ tầng kỹ thuật đô thị khu vực được đảm bảo)”.