Tên đề tài:
Nghiên cứu điều trị vi phẫu thuật một số u tầng trước nền sọ bằng phương pháp mở lỗ khoá trên cung mày
Đơn vị chủ trì:
Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức
Chủ nhiệm đề tài:
PGS.TS. Đồng Văn Hệ
Kết quả nghiệm thu:
Đã nghiệm thu
Ngày nghiệm thu:
01/01/2023
Ngày đăng:
04/06/2025 08:17
Sự cần thiết:
U tầng trước nền sọ là một trong những loại u trong sọ thường gặp trên lâm sàng. Trong số đó u tuyến yên, u sọ hầu và u màng não vùng hố yên chiếm hơn 90% tổng số u ở vùng này. Phẫu thuật mở nắp sọ để lấy u ở vùng này chủ yếu sử dụng đường mở trán nền một bên, trán nền hai bên hay đường mổ trán-thái dương (pterional approach). Đây là các đường mở rộng nên dễ lấy u nhưng lại gây tổn thương nhiều tổ chức lành như da, cơ, xương và nhất là tổ chức não thùy trán hay thùy thái dương. Phẫu thuật rộng thường phải kéo dài thời gian mổ, mất nhiều máu, biến chứng nhiều hơn, di chứng nặng hơn, tỷ lệ tử vong cao hơn, thời gian nằm viện dài và người bệnh đau nhiều hơn sau phẫu thuật. Nhiều tác giả đã đưa ra những nhược điểm khi rạch da rộng, mở nắp sọ rộng, vén não và đè ép nhiều lên vỏ não trong quá trình phẫu thuật sẽ gây biến chứng, di chứng nặng cho người bệnh. Đây chính là lý do khiến các nhà phẫu thuật trên thế giới tìm kiếm phương án phẫu thuật đơn giản hơn và ít biến chứng hơn. Donald H Wilson sử dụng phẫu thuật lỗ khóa (keyhole surgery) cắt khối u trong sọ lần đầu tiên vào năm 1971. Đường mổ này nhanh chóng được nhiều tác giả trên thế giới chấp nhận và ứng dụng trong nhiều loại phẫu thuật.
Axel Perneczky, người tiên phong trong phẫu thuật thần kinh lỗ khóa đã khái niệm hóa mục tiêu của phẫu thuật thần kinh xâm lấn tối thiểu, phẫu thuật với ít chấn thương nhất trong khi đạt được hiệu quả phẫu thuật tối đa. Sau đó là Sanchez-Vazquez cũng mô tả kỹ thuật tương tự và kết quả phẫu thuật u vùng tuyến yên bằng đường mổ này. Shillito, Maira và Anile sử dụng đường mổ ít xâm lấn để phẫu thuật u tuyến yên, u sọ hầu ở trẻ em vào năm 1990. Pospiech và cộng sự dùng đường mổ nhỏ để phẫu thuật u não cho người già để giảm lượng máu mất trong phẫu thuật vào năm 1996. Marinov và cộng sự sử dụng đường mổ này để phẫu thuật u nang trên yên ở trẻ em. Fries, Taniguchi và nhiều tác giả khác ủng hộ kỹ thuật này nhờ những tiến bộ khi sử dụng kính vi phẫu nên có thể thăm dò rộng hơn mặc dù nắp sọ rất nhỏ. Kết quả khi sử dụng đường mổ này, hầu hết các tác giả đều nhận thấy những ưu điểm của nó. Tỷ lệ tử vong, tai biến, biến chứng đều thấp hơn, thời gian nằm viện giảm. Nhiều phẫu thuật viên thần kinh đã trở nên nổi tiếng khi áp dùng đường mổ này cho các tổn thương khó nền sọ, phình mạch não như R Reisch, C Teo.
Tại các nước phát triển, phẫu thuật mở lỗ khóa trên cung mày được áp dụng khá phổ biến, nhưng ngược lại chúng ta áp dụng rất hạn chế tại Việt Nam. Thực tế, một số cơ sở y tế trong nước đã bắt đầu áp dụng kỹ thuật này để điều trị u não, kẹp túi phình mạch não, nhưng kết quả phẫu thuật còn rất khác nhau giữa các cơ sở y tế và giữa các bác sỹ phẫu thuật. Chúng ta chưa thống nhất quy trình thực hiện phẫu thuật như chỉ định, lựa chọn người bệnh, các bước kỹ thuật, chăm sóc sau mổ, đánh giá sau mổ… Sự chưa thống nhất trong quá trình thực hiện kỹ thuật này do chúng ta chưa đưa ra quy trình chuẩn cho kỹ thuật. Thực tế đòi hỏi chúng ta phải xây dựng kỹ thuật chuẩn, để áp dụng tại các cơ sở y tế của thủ đô Hà Nội và các cơ sở y tế khác trên toàn quốc. Kỹ thuật mở nắp sọ lỗ khóa được áp dụng cho nhiều loại tổn thương, nhưng các tổn thương khối u hay gặp nhất là u màng não, u sọ hầu, u vùng hố yên. Bên cạch đó là phình động mạch não cũng được phẫu thuật bằng kỹ thuật này
Mục tiêu tổng quát:
- Xây dựng quy trình điều trị vi phẫu thuật một số u tầng trước nền sọ bằng phẫu thuật mở lỗ khóa trên cung mày (u màng não, u tuyến yên, u sọ hầu)
- Đánh giá kết quả ứng dụng quy trình trong điều trị vi phẫu thuật một số u tầng trước nền sọ bằng phẫu thuật mở lỗ khóa trên cung mày
Nội dung:
- Xây dựng quy trình phẫu thuật mở nắp sọ lỗ khoá trên cung mày cắt u tầng trước nền sọ (Bản dự thảo để áp dụng trong nghiên cứu này).
- Đánh giá kết quả ứng dụng quy trình trong điều trị vi phẫu thuật một số u tầng trước nền sọ bằng phẫu thuật mở lỗ khóa trên cung mày.
- Đề xuất các khuyến cáo triển khai ứng dụng quy trình điều trị vi phẫu thuật một số u tầng trước nền sọ bằng phẫu thuật mở lỗ khóa trên cung mày.
Kết quả:
1. Quy trình vi phẫu thuật mở nắp sọ lỗ khoá trên cung mày trong phẫu thuật cắt u tầng trước nền sọ:
- Phẫu thuật lỗ khoá trên cung mày có thể sử dụng trong những trường hợp u tầng trước nền sọ như u màng não, u sọ hầu, u tuyến yên. Đường kính khối u không nên lớn hơn 3cm.
- Cần lập kế hoạch chi tiết, tỉ mỉ đường mổ, hướng phẫu tích và dự kiến cắt u trước khi mổ.
- Người bệnh được mổ với tụ thế nằm ngửa, đầu cố định trên khung cố định chuyên dụng, cao 10-20 độ, ngửa 10-20 độ, nghiêng sang bên đối diện 10-60 độ tuỳ từng vị trí khối u. Nếu khối u càng nằm ra trước, đầu quay càng nhiều hơn.
- Rạch da trên cung mày không quá 2,5cm và tránh làm tổn thương động mạch thần kinh trên ổ mắt.
- Mở nắp sọ đường kính 2,5cm và mài bờ trong xương sọ, gồ trần hố mắt và chú ý tránh tổn thương dây thần kinh trên ổ mắt, tránh mở vào xoang hơi trán. Cần thiết sử dụng hệ thống khoan mài chuyên dụng khi mở nắp sọ.
- Mở màng não hình chữ C hoặc hình sao, hút nước não tuỷ bể sát nền sọ. Trường hợp không thể hút nước não tuỷ bể sát nền sọ nên hút từ não thất hoặc chọc nước não tuỷ ở lưng-thắt lưng.
- Thăm dò và đánh giá tổn thương, cấu trúc xung quanh tổn thương với những dụng cụ chuyên dụng dành cho phẫu thuật ít xâm lấn, phẫu thuật lỗ khoá.
- Đối với khối u lớn, phẫu tích và cắt giảm thể tích u từ trong lòng u sẽ giúp ích kiểm soát an toàn phẫu thuật và bảo tồn các cấu trúc lành.
- Khi đóng vết mổ, sử dụng mỡ hoặc cân cơ lấp kín xoang hơi trán (nếu mở nắp sọ vào xoang hơi trán). Đóng da hai lớp với mũi khâu trong da. Chú ý băng vết mổ đúng tránh tổn thương, tụ máu da.
- Phẫu thuật viên phải trực tiếp lập kế hoạch, kê tự thế người bệnh và rạch da, mở nắp sọ.
2. Hạn chế của đường mổ lỗ khoá trên cung mày: ánh sáng hạn chế do nắp sọ nhỏ, hướng phẫu tích khó thay đổi trong quá trình phẫu thuật, góc phẫu tích hẹp hơn so với đường mổ rộng.
3. Kết quả vi phẫu thuật cắt u tầng trước nền sọ bằng phẫu thuật mở nắp sọ lỗ khoá trên cung mày:
Phẫu thuật cắt u tầng trước nền sọ bằng phương pháp vi phẫu mở nắp sọ lỗ khoá trên cung mày là phẫu thuật hiện quả:
- Kết quả phẫu thuật cao, không có biến chứng nặng, không có tử vong, không di chứng nặng.
- Tỷ lệ cắt hết u 77,6% và cắt gần hết u 17,1%. Cắt hết u ở nhóm u màng não 85% , u tuyến yên là 71,4% và nhóm u sọ hầu 66,7%.
- Tỷ lệ cắt hết u cao hơn ở nhóm u nhỏ hơn 3cm, u dạng nang, u không xâm lấn xoang tĩnh mạch hang, u không bọc mạch máu và dây thần kinh, u không xâm lấn não thất III, u không xâm lấn xuống dưới vào hố yên, u mềm không vôi hoá.
- Biến chứng và di chứng sau mổ thấp.
- Kết quả về thẩm mỹ với đường rạch da trên cung mày cho thấy sẹo đẹp ở 91,6% và chỉ 1,4% người bệnh sẹo xấu.
- Kết quả liền xương tốt ghi nhận 86,1%.
- Tỷ lệ hồi phục sau mổ hoàn toàn 84,7%.
- Tỷ lệ hài lòng của người bệnh cao vì đau ít, kết quả phẫu thuật tốt và vết mổ liền đẹp.
4. Đề xuất các khuyến cáo triển khai ứng dụng quy trình điều trị vi phẫu thuật một số u tầng trước nền sọ bằng phẫu thuật mở lỗ khóa trên cung mày.
- Phương pháp mổ đơn giản và nhanh chóng (thời gian mổ trung bình là 2 giờ) phù hợp với các bệnh viện thành phố.
- Hiệu quả điều trị cao với các tổn thương được chọn lọc, có thể áp dụng ở các bệnh viện thành phố.
Cần có sự kết nối, hỗ trợ về mặt chuyên môn của các chuyên gia trong thời gian bắt đầu bàn giao kỹ thuật.
|
|
Đại hội đại biểu Hội Luật gia quận Long Biên khoá IV, nhiệm kỳ 2024-2029
19:26 26/06/2024
HNP - Ngày 26/6, Hội Luật gia quận Long Biên tổ chức Đại hội đại biểu khóa IV, nhiệm kỳ 2024-2029 với nhiệm vụ đánh giá kết quả hoạt động Hội trong nhiệm kỳ 2018-2024, đề ra phương hướng trọng tâm nhiệm kỳ 2024-2029; đồng thời bầu Ban Chấp hành quận Hội khoá IV, bầu đại biểu dự Đại hội đại biểu Hội Luật gia thành phố Hà Nội lần thứ VIII, nhiệm kỳ 2024-2029.
Xây dựng thành phố Hà Nội tiêu biểu về lối sống, phong cách ứng xử
06:37 26/06/2024
HNP - Phó Chủ tịch UBND Thành phố Vũ Thu Hà đã ký ban hành Kế hoạch số 182/KH-UBND ngày 14/6/2024 về việc tổ chức thực hiện Chỉ thị số 30-CT/TU ngày 19/2/2024 của Ban Thường vụ Thành ủy “Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh đến năm 2025”.
|
|