Nắm bắt vấn đề từ tiếp công dân

Từ đầu nhiệm kỳ 2016 - 2021 đến nay, đại biểu HĐND thành phố Hà Nội cấp thành phố và quận, huyện, thị xã đều thực hiện việc tiếp công dân nơi mình ứng cử. Chỉ tính riêng năm 2017, đã có 484 lượt đại biểu HĐND thành phố tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý hơn 500 vụ việc; gần 2.000 lượt đại biểu HĐND các quận, huyện, thị xã thực hiện tiếp công dân, tiếp nhận, xử lý hơn 3.000 vụ việc liên quan các lĩnh vực kinh tế - xã hội và những vấn đề bức xúc ở địa phương. Theo Phó Chủ tịch HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà, tại các buổi tiếp dân, đại biểu HĐND tuyên truyền, hướng dẫn Luật, các quy định của Nhà nước tới công dân; lắng nghe tâm tư, nguyện vọng, ý kiến, kiến nghị của công dân, đại biểu còn hướng dẫn công dân thực hiện đúng quy định, đồng thời tiếp nhận đơn thư để chuyển các cơ quan chức năng có thẩm quyền giải quyết. Thông qua tiếp công dân, đại biểu nắm bắt thêm thông tin, mở rộng vấn đề và có thể làm ví dụ minh họa trong hoạt động khảo sát, giám sát, chất vấn tại kỳ họp.

Có thể thấy rõ hiệu quả từ việc tiếp công dân của thành viên Ban Pháp chế HĐND thành phố Hà Nội thời gian qua. Thuận lợi trong các buổi tiếp công dân định kỳ, thành viên Ban pháp chế nắm rõ một số vụ việc mâu thuẫn ở cơ sở, chưa giải quyết được hoặc giải quyết chưa dứt điểm, gây phát sinh đơn thư khiếu kiện phức tạp... để làm ví dụ, minh họa cho các đợt giám sát chuyên đề của ban về hoạt động của các cơ quan tư pháp. Trưởng Ban Pháp chế HĐND thành phố Nguyễn Hoài Nam cho rằng: thực tế việc thực hiện kết luận sau thanh tra công vụ ở một số nơi còn chậm; nhiều quyết định giải quyết khiếu nại, kết luận giải quyết tố cáo chậm, nên mới phát sinh thêm đơn từ, người dân bức xúc. Nhiều vụ việc đã được các cơ quan thụ lý giải quyết, nhưng kéo dài, người dân nóng lòng nên lại tiếp tục có đơn xin trình bày vào những ngày tiếp công dân hàng tháng, quý của đại biểu, trong đó nổi bật là các quận, huyện: Hà Đông, Đống Đa, Phú Xuyên... Đơn cử như vụ việc bà Trương Thị Liên ở 78 phố Vọng (phường Phương Mai, quận Đống Đa) có đơn khiếu kiện công trình xây dựng không phép ở 76 phố Vọng của gia đình bà Huỳnh Thu Lan. Do các cơ quan chức năng của quận Đống Đa và phường Phương Mai vào cuộc chậm trễ xử lý, giải tỏa khiến người dân bức xúc, gửi đơn kéo dài.

Cần phân rõ vụ việc, tránh trùng lắp

Thực tiễn cho thấy, hoạt động tiếp công dân của HĐND thành phố, các quận, huyện, thị xã hiệu quả, còn đối với HĐND cấp xã, phường, thị trấn thì duy trì chưa đồng đều. Một số nơi, chưa phân rõ nội dung vụ việc, sổ ghi chép giữa nội dung tiếp công dân và sổ nhận đơn thư không tách riêng; bố trí lịch tiếp công dân giữa Thường trực HĐND và UBND. Vừa qua, Thường trực HĐND quận Tây Hồ đã kiểm tra hoạt động của Thường trực HĐND các phường, bên cạnh những mặt tích cực thì cũng còn những điểm cần rút kinh nghiệm trong hoạt động tiếp công dân. Cụ thể như Thường trực HĐND phường Quảng An ghi lẫn sổ trực tiếp công dân với sổ nhận đơn thư; Thường trực HĐND phường Yên Phụ chưa hoàn thiện hệ thống sổ sách trực tiếp dân của các tổ đại biểu; Thường trực HĐND phường Phú Thượng, Quảng An, Tứ Liên bố trí trùng lịch tiếp công dân giữa Thường trực HĐND với UBND. Ngoài ra, ở địa bàn huyện Hoài Đức, cũng do việc đại biểu HĐND cấp xã dành ít thời gian cho hoạt động tiếp công dân, nắm bắt các kênh thông tin hạn chế, nên ít phát biểu thảo luận, chất vấn...Tương tự ở huyện Gia Lâm, Mỹ Đức cũng vậy, đại biểu HĐND cấp xã vẫn chưa thực sự dành nhiều thời gian, chú trọng trong công tác tiếp công dân, tiếp nhận, chuyển và đôn đốc giải quyết đơn thư trên địa bàn.

Tiếp công dân là nhiệm vụ, trách nhiệm của mỗi đại biểu HĐND các cấp và đã được Luật Tổ chức Chính quyền địa phương năm 2015 quy định. Vì thế, mỗi đại biểu HĐND các cấp thành phố Hà Nội cần nâng cao trách nhiệm thực hiện tốt các ngày tiếp công dân định kỳ; tiếp nhận, chuyển đơn, đôn đốc các cơ quan chức năng giải quyết thấu đáo. Theo Phó Chủ tịch HĐND huyện Đan Phượng Phạm Thị Kim Oanh “Chỉ khi tăng cường lắng nghe, giải quyết đơn thư, đối thoại trực tiếp với nhân dân thì mới hạn chế được đơn thư vượt cấp, tạo sự đồng thuận chung trong xã hội”. Chung quan điểm, ông Nguyễn Duy Lâm, Phó Chủ tịch HĐND huyện Đông Anh cho rằng, ngoài nắm bắt qua từng vụ việc cụ thể từ tiếp công dân, mỗi đại biểu cần tăng cường giao ban theo nhóm, nắm bắt tổng hợp kiến nghị của cử tri, từ đó nâng cao hoạt động giám sát. Đáng lưu ý, mỗi đại biểu phát huy tốt vai trò dân cử, không chỉ tiếp nhận thông tin, vụ việc, còn hướng dẫn để nhân dân khiếu kiện đúng quy định của pháp luật, trình tự, tránh vượt cấp, góp phần bảo vệ quyền lợi chính đáng của công dân và giữ vững tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.